Bài giảng "Bệnh tuyến giáp và thai" cung cấp cho người học các kiến thức: Sinh lý tuyến giáp, dịch tễ học, bệnh tuyến giáp tự miễn, bệnh cường giáp, bệnh nhược giáp. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Bệnh tuyến giáp và thai - BS. Nguyễn Anh DanhBEÄNH TUYEÁN GIAÙP VAØ THAI BS Nguyeãn Anh DanhBEÄNH TUYEÁN GIAÙP VAØ THAII. SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙPII. DÒCH TEÅ HOÏCIII. BEÄNH TUYEÁN GIAÙP TÖÏ MIEÃNIV. BEÄNH CÖÔØNG GIAÙPV. BEÄNH NHÖÔÏC GIAÙP I. SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙPThai kyø aûnh höôûng nhieàu leân sinh lyù tuyeán giaùpThay ñoåi veà caáu truùc vaø chöùc naêng cuûa tuyeán giaùp trong thai kyø deã nhaèm laãn vôùi moät soá beänh lyù tuyeán giaùpKhi coù thai tuyeán giaùp to ra moät ít do taêng saûn tuyeán, theå tích ño ñöôïc coù taêng leân nhöng caáu truùc sieâu aâm vaø ñaëc tính sinh aâm vaãn khoâng ñoåi I. SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙP Tính baét Iode vaø söï cheá tieát Thyroxin ÔÛ ñaàu thai kyø, Thyroxin ñöôïc chuyeån töø meï qua thai. Neáu thai bò suy giaùp thì söï di chuyeån naøy ñöôïc tieáp tuïc suoát thai kyø Hormone giaùp caàn thieát cho söï phaùt trieån naõo vaø chöùc naêng taâm thaàn. Noàng ñoäThyroid – Binding Globulin taêng nhieàu ôû meï khi coù thai I. SINH LYÙ TUYEÁN GIAÙPTrong maùu meï giaûm ôû ñaàu thai kyø do taùcduïng cheùo cuûa HCG. Trong 12 tuaàn ñaàu thaikyø, coù noàng ñoä Thyroxin taêng laøm öùc cheátieáp TSH vì theá TRH ôû maùu meï gaàn nhökhoâng phaùt hieän ñöôïc. Ñaàu thaùng 4, TRH ôûmaùu con baét ñaàu xuaát hieän nhö noàng ñoäkhoâng thay ñoåi suoát thai kyø II. DÒCH TEÅ HOÏC Beänh lyù giaùp thöôøng gaëp ôû phuï nöõ treû. Cöôønggiaùp, nhöôïc giaùp vaø vieâm tuyeán giaùp ñeàu coù tyûleä maéc beänh laø 1% daân soá Luoân coù moái quan heä maät thieát giöõa chöùcnaêng tuyeán giaùp cuûa meï vaø thai. Thai luoân phuïthuoäc vaøo Hormone giaùp cuûa meï vaø thuoác coùtaùc duïng leân tuyeán giaùp cuûa meï thì cuõng taùcduïng leân tuyeán giaùp cuûa thai Cöôøng giaùp cuõng coù theå ñöôïc khôûi ñoäng bôûinoàng ñoä HCG cao trong beänh lyù teá baøo nuoâi II. DÒCH TEÅ HOÏC Khaùng theå töï thaân khaùng giaùp coù theå gaâyra saåy thai sôùm. Cöôøng giaùp khoâng kieåmsoaùt ñöôïc or nhöôïc giaùp khoâng ñieàu trò ñeàugaây aûnh höôûng xaáu leân thai kyø Beänh lyù tuyeán giaùp töï mieãn coù giaûm ñi khikhi mang thai nhö laïi bò naëng leân ôû giai ñoaïnhaäu saûn III. BEÄNH TUYEÁN GIAÙP TÖÏ MIEÃNCoù söï xuaát hieän cuûa töï khaùng theå (Autoantibodies) gaén keát vôùi caùc teá baøo. Khaùng theå laøm kích hoaït chöùc naêng giaùp laøm cheøn hoaït ñoäng giaùp or gaây vieâm coù theå daãn tôùi phaù huûy tuyeán giaùp. Caùc hieän töôïng naøy khoâng ñi keøm vôùi nhauThyroid-stimulating Autoantibodies: taán coâng caùc thuï theå vôùi Thyrotropin vaø kích hoaït chuùng gaây cöôøng chöùc naêng tuyeán giaùp vaø söï taêng tröôûng. Caùc khaùng theå naøy ñöôïc nhaän dieän trong haàu heát beänh nhaân bò beänh Graves. Neáu coù söï xuaát hieän ñoàng thôøi cuûa Thyroid Stimulating Blocking Antibodies coù theå laøm giaûm thieåu taùc ñoäng naøy Thyroid-stimulating Autoantibodies Thyroid Peroxydase antibodies ñöôïc tìm thaáyôû 10-20% phuï nöõ coù thai. Khoaûng ½ seõ dieãn tieánthaønh vieâm giaùp töï mieãn nhöng coù theå chæ thoaùngqua, coøn nhöôïc giaùp thöôøng gaëp ôû nhieàu beänhnhaân. Caùc khaùng theå naøy coøn gaëp trong saåy thaivaø hoäi chöùng Down. Söï xuaát hieän khaùng theå coùtheå do nhieãm virus laøm töông taùc vôí caùc yeáu toádi truyeàn or yeáu toá khaùc (30% treû gaùi vò thaønhnieân tieáp xuùc vôùi söï roø ræ phoùng xaï töø thaûn hoïaChernobyl, so vôùi 3% ôû nhoùm khoâng tieáp xuùc)thai kyø cuõng coù theå laø yeáu toá khôûi ñoäng III. BEÄNH TUYEÁN GIAÙP TÖÏ MIEÃN Dieãn tieán trong thai kyø: khi coù thai, noàng ñoä khaùng theå giaûm daàn keùo theo Thyroxine töï do giaûm daàn vaø sau sanh noàng ñoä töø khaùng theå taêng daàn ñeán toái d0a laø 1 naêm Beänh tuyeán giaùp töï mieãn thöôøng gaëp ôû nöõ nhieàu hôn nam ñöôïc giaûi thích laø do coù söï löu thoâng teá baøo töø thai qua meï. Khi Lymphocyte qua maùu meï, noù coù theå toàn taïi 20 naêm. Teá baøo goác (Stemcell) cuõng ñöôïc trao ñoåi nhö vaäy vaø noù seõ ôû laïi ôû moät soá moâ cuûa meï, caû tuyeán giaùp. Ña soá beänh nhaân nöõ beäng Graves ñaõ ñöôïc tìm thaáy hieän töôïng naøy IV. BEÄNH CÖÔØNG GIAÙP Gaëp ôû 0,5-1/1000 thai kyø Do thai kyø bình thöôøng laøm saûn sinh ra nhieàuThyroxin (T4) hôn neân cöôøng giaùp nheï thöôøng khoùñöôïc chaån ñoaùn Caù daáu hieäu ñöôïc gôïi yù: nhòp tim nhanh, maïch luùcnguû nhanh, tuyeán giaùp to ra, loøi maét, khoâng taêng caânduø aên nhieàu Caän laâm saøng: T4 free taêng keøm TSH giaûm Hieám gaëp T3 taêng (gaây cöôøng giaùp T3) IV. BEÄNH CÖÔØNG GIAÙP♣ Daïng khoâng coù bieåu hieän laâm saøng: TSH giaûm khoâng keøm taêng T4 free, chieám tæ leä 1% beänh. Neáu beänh keùo daøi coù theå gaây loaïn nhòp, phì ñaïi taâm thaát vaø loaõng xöông. Cöôøng giap vaø thai kyø: ña soá cöôøng giaùp trong thai kyø do beänh töï mieãn neân beänh thöôøng giaûm khi coù thai I ...