Bài giảng bộ môn thần kinh (Ths.Bs Nguyễn Văn Hướng) - Tai biến mạch máu não

Bài giảng bộ môn thần kinh (Ths.Bs Nguyễn Văn Hướng) - Tai biến mạch máu não, giúp các bạn bổ sung kiến thức, hỗ trợ trong học tập môn học được tốt hơn, mời các bạn cùng tham khảo và học tốt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng bộ môn thần kinh (Ths.Bs Nguyễn Văn Hướng) - Tai biến mạch máu nãoTHS.BS NGUYỄN VĂN HƯỚNG BM Thần Kinh ĐHYHN TAI BIẾN MẠCH NÃO Tổn thưương các chức năng thần kinh xảy ra đột ngột do nguyên nhân mạch máu não Các tổn thưương thần kinh thường khu trú hơn là lan tỏa, tồn tại quá 24 giờ và diễn biến có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại di chứng Warlow C et al. Stroke. Lancet 2003 Gánh nặng kinh tế xã hội Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên thế giới Tử vong thứ ba sau ung thư và tim mạch Chủ yếu gây tàn phế ở các nước phát triển Gánh nặng cho nền kinh tế – xã hội (+++) (Hoa kỳ chi phí 45 tỷ USD/năm) Dự kiến tử vong tăng gấp đôi vào 2020 Gánh nặng kinh tế xã hội1 triệu người mắc mới/năm ở châu Âu200,000 tử vong /năm ở châu ÂuKhoảng 1.9 triệu người bị TBMN năm 2008 (Hoa kỳ, châu Âu, Nhật bản) Tỷ lệ mắc Tỷ lệ mới mắc tại Hoa kỳ (2005): 700.000/năm Tỷ lệ tử vong160.000/năm Ưíc tính 1phút/1 người bị TBMN Chụp cộng hưưởng từ hạt nhân (MRI)  phát hiện khoảng 22 triệu người TBMN chưa có triệu chứng trên lâm sàng C¸c nguy c ¬ g©y tbmmnĐ BN nào có nguy cơ ?Đ Các bệnh lý nhưư ○ _hẹp động ,mạch cảnh ○ _ Rung nhĩ ○ _ Mảng xơ vữaĐ Tăng HA động mạchĐ Tăng CholesterolĐ ĐTĐ, tăng acid uric, dị dạng mạch máu não, bệnh về mỏu, xơ vữa động mạch, bệnh lý van tim (cục máu đông từ tim gây tắc mạch), tiến sử hút thuốc lá, uống rượu YẾU TỐ NGUY CƠ NHIỀU KHẢ NĂNG CÓ THỂ CẢI BIẾN ĐƯỢC CẢI BIẾN ĐƯỢCTăng huyết áp Đái tháo đườngRung nhĩ Tăng homocystein máuNhồi máu cơ tim mới Uống rượuHút thuốc Dinh dưỡngRối loạn lipid máu Béo phìBệnh hồng cầu liềm Ít hoạt động thểlựcCơn thiếu máu não thoảng quaLiệu pháp hormon estrogen Các yếu tố nguy cơ cao Biểu hiện lâm sàng TB tho ¶ng qua TBMN Hẹp ĐM cảnh Triệu chứng Mảng xơ vữaDày nội – trung mạc THA/ĐtĐ/Cholesterol/th/Béo phì/Rượu yếu tố nguy cơ Gen Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được Tăng HA BỆNH TIM Đái tháo đường Hút thuốc lá Cholesterol cao 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Nguy cơ tương đối* Nhất là rung nhĩ. YẾU TỐ NGUY CƠ ÍT ĐƯỢC BIẾT RÕ- Bệnh cơ tim- Thuốc ngừa thai- Nhiễm khuẩn mạn tính- Viêm- Prôtein phản ứng C (CRP)- Các cytokin chống viêm (yếu tố hoại tử u alpha, IL 1 bêta, IL 18…) Lưu lượng máu não Không dự trữ glycogen để tạo glucose, phải lấy glucose và oxy trực tiếp từ máu Não là cơ quan tiêu thụ nhiều glucose và oxy (50- 55ml máu/100gam/phút) Khi lưưu lượng máu não giảm xuống dưới 25ml/100gam/phút  thiếu máu não, xuất hiện các triệu chứng thần kinh khu trú Nguyên nhân 80% TBMN 20% Tắc mạch não Chảy máu nãoXơ vữa Nguồn gốc Bệnh Bóc tách ĐM Không rõĐM lớn từ tim ĐM nhỏ những NN khác nguyên nhân 20% 15% 25% 2-3% 18-40% Tắc mạch não Sự giảm đột ngột lưưu lưượng tuần hoàn não do tắc một phần hay toàn bộ một động mạch não Lâm sàng xuất hiện đột ngột của các triệu chứng thần kinh khu trú, nhất là liệt nửa ngưười Tắc mạch não Sinh lý bệnhVùng tranh tối tranh sángThờigianlànão! Nguyên nhân Xơ vữa động mạch não Sau 45 tuổi, cứ 10 năm tần số mắc tăng gấp đôi Trước tuổi 40 ít gặp; thường kèm theo các yếu tố nguy cơ (tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, hút thuốc lá và di truyền v.v...) Vị trí ở hệ cảnh: Xoang cảnh, đoạn trong xương đá- xoang hang,1/3 dưới động mạch não giữa Vị trí ở hệ sống nền: Động mạch đốt sống, thân nền, các nhánh động mạch não sau Nguyên nhânCác huyết khối từ tim (20%)  Rung nhĩ: Tăng nguy cơ lên 17 lần  Biến chứng của thấp tim: Bệnh van tim  Nhồi máu cơ tim: Nhất là ở giai đoạn cấp  Viêm nội tâm mạc do vi khuẩn cấp, bán cấp  Bệnh cơ tim, u nhầy của tiểu nhĩ, van tim nhân tạo,thông liên nhĩ (PFO) v.v...Hình ảnh rung nhĩCác nguyên nhân khác Các thuốc uống chống thụ thai Bóc tách động mạch não Loạn sản xơ - cơ thành mạch Viêm động mạch Các bệnh máu Bệnh mạch máu não sau đẻ Bệnh liên quan di truyền Bệnh Takayasu-Onishi Bệnh Moya-Moya Không rõ nguyên nhân: 18-40% ...