BÀI GIẢNG CÂY ĐẶC SẢN VÙNG - Bài 3 SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN VÀ YÊU CẦU SINH THÁI CỦA CÂY TIÊU

SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN 3.1.1. CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG CỦA CÂY TI ÊU Trong sản xuất cây tiêu thường được nhâ n giống bằng phương pháp vô tính (cành hom), chúng không có biể u hiệ n rõ rệt về phát dục gia i đoạn. Căn cứ đặc điểm sinh trưởng phát dục và kỹ thuật trồng trọt có thể chia đời sống cây hồ tiêu là m bốn thời kỳ gồm: Thời kỳ sinh trưởng, thời kỳ sinh trưởng phát quả, thời kỳ sản lượng cao và thời kỳ già cỗi. - Thời kỳ sinh trưởng Được tính...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI GIẢNG CÂY ĐẶC SẢN VÙNG - Bài 3 SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN VÀ YÊU CẦU SINH THÁI CỦA CÂY TIÊU Bài 3 SINH TRƯ ỞNG PHÁT TRIỂN VÀ YÊU CẦU S INH THÁI CỦA CÂY TI ÊU3.1. SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN3.1.1. CÁC GIAI ĐOẠN SINH TR Ư ỞNG CỦA CÂY TI ÊU Trong sản xuất cây tiêu thư ờng được nhâ n giống bằng phương pháp vô tính (cànhhom), chúng không có biể u hiệ n rõ r ệt về phát dục gia i đoạn. Căn cứ đặc điểm sinhtrưởng phát dục và kỹ thuật trồng trọt có thể chia đời sống cây hồ tiêu là m bốn thời kỳgồm: Thời kỳ sinh trư ởng, thời kỳ sinh trư ởng phát quả, thời kỳ sản lượng cao và thờik ỳ già cỗi. - Thời kỳ sinh trưởng Đư ợc tính từ khi trồng đến khi bắt đầu ra quả. Trong thời kỳ này phần trên vàp hần dư ới mặt đất đều sinh trư ởng rất nhanh. Cây tăng trư ởng nha nh về chiề u cao, sốnhá nh, thân mới và hình thành tán. Thời kỳ này dài hay ngắn c òn tuỳ thuộc vào giống,thời tiết khí hậu, phương pháp tạo hình tỉa c ành. Các giống tiêu lá to thư ờng lâu choq uả hơn nhữ ng giố ng tiêu lá nhỏ. C ành hom là cành lươn s ẽ lâu cho quả hơn ho m làcành tược hay cành quả. Biệ n pháp đôn dây bấ m ngọn có thể thúc đ ẩy nhanh khả năngra hoa s ớm của cây tiêu trồng bằng dây lươn. Đối với tiê u tr ồng bằng phương pháp vôtính (hom) thời kỳ này kho ảng từ 2- 4 năm, tr ồng bằng hạt là 5 nă m. Trong thời kỳ này cần tăng cư ờng chăm sóc tạo điều kiện tốt cho hệ rễ phát triể nđể là m cơ sở xúc tiến sự tăng trư ởng của toàn bộ cây. Đồng thời chú ý giải quyết câytr ụ (choái) và ngắt ngọ n kịp thời, tỉa c ành để nhanh chóng hình thành tán và ra hoa kếtq uả sớm. - Thời kỳ sinh trưởng, phát triể n quả Thời kỳ này kéo dài từ khi bắt đầu ra hoa k ết quả cho tới tr ước thời kỳ sản lư ợngcao, nói chung kéo dài kho ảng 1- 2 năm. Thời gian dài ngắn khác nhau tuỳ theo giống.Giố ng lá tothời gian sing trư ởng ngắn hơn giống lá nhỏ. Trong thời kỳ này c ả hai phầntrên mặt đất và dư ới mặt đất vẫn đang phát tr iển mạnh, đồng thời cây vẫn ra hoa kếtq uả, tán cây không ngừng phát triển về bề rộng. Cần chú ý cung cấp nư ớc phân kịp thời, điề u tiết giữa sinh tr ư ởng và s ản lư ợngsao cho cành và thân vẫn tiếp tục sinh tr ư ởng để h ình thành s ố lượng cành quả đư ợcnhiề u hơn làm cơ s ở cho gia i đoạn sản lư ợng cao. - Thời kỳ sản lư ợng cao Là lúc cây ra hoa kết quả nhiều và cho s ản lư ợng cao nhất trong chu tr ình sốngc ủa cây tiêu. Đặc điểm của thời kỳ này là sinh trư ởng dinh dư ỡng giảm, sinh tr ư ởngs inh thực chiế m ư u thế. Đỉnh ngọ n các c ành chết khô từng phần, tán cây ở thế ổn địnhvề sinh tr ư ởng đồng thời sản sinh một lư ợng lớn các loại c ành quả cấp 3 và 4 và s ảnlượng lúc này đạt cao nhất. Thời kỳ này nếu quản lý chăm sóc không tốt, rất dễ là m cho cây chóng suy yếu,có thể sinh ra hiện tư ợng ra quả cách nă m. Do vậy nư ớc và phân cần đư ợc cung cấp 14đầy đủ, chú ý cắt tỉa hợp lý giữa sinh tr ư ởng dinh d ưỡng và sinh trư ởng sinh thực, xúctiến cho c ành nhánh phát triển một lượng nhất định để có c ơ s ở kéo d ài thời kỳ sảnlượng cao và ổ n đ ịnh. - Thời kỳ già cỗi Bắt đầu từ khi cây biểu hiện giảm sản lư ợng cho đến khi cây hết khả năng choq uả. Thời gian đầu cành và một số bộ phận rễ khô chết dần, số cành quả bị chết khôtăng lên, cành tăm xuất hiệ n nhiề u. Thời kỳ này dài hay ngắn tuỳ thuộc vào giố ng vàc hă m sóc. Nư ớc và phân bón c ần cung cấp đầy đủ, cắt tỉa kịp thời những cành khô có thểc họn để giữ lại một số thân mới và vun gốc. Nếu chă m sóc tốt thời kỳ này có thể kéodài 7- 8 nă m.3.1.2. CHU K Ỳ PHÁT DỤC CỦA TIÊU TRONG M ỘT NĂM Khi cây tiêu bước vào gia i đo ạn kết quả thì chu k ỳ phát dục của cây tiêu đư ợcc hia làm 4 giai đoạn trong một năm bao gồm thời kỳ nảy chồi, thời kỳ sinh tr ưởng nởhoa, thời kỳ sinh trư ởng phát dục của quả, thời kỳ quả chín. - Thời kỳ nảy chồi Thời kỳ này b ắt đầu từ lúc chồi phình to và lá vẩy bắc bị nứt ra. Nẩy chồ i phụthuộc vào điều kiệ n khí hậu và sức khoẻ của cây. Ngo ài ra, mức độ sinh trư ởng phátd ục của cây cũng có những liên quan đ ến thời kỳ nảy chồi. Tại khu vực Bắc MiềnTrung thời kỳ này thư ờng r ơi vào tháng 8- 9 và tháng 2- 3 là gia i đoạn đầu và cuối mùamưa tiết trời ấ m và ẩm độ đủ. Nhiệt độ trong giai đoạn này thư ờng lớn hơn 180C. Câycòn non thì khả năng nẩy chồi mỗi nă m có thể lên đến 2- 3 lần, cây trong thời kỳ ra quảsự nảy chồi chỉ xảy ra một lần, cây ra quả ít có thể xảy ra hai lần nảy chồi trong năm.Trên một cây chồ i thư ờng nẩ y từ trên ngọ n xuố ng gốc. Đặc điể m của thời kỳ này là phân hoá tổ chức mầ m hoa cho nên phải bón phânhợp lý, cắt bỏ những c ành yếu, c ành dinh dư ỡng không theo định hư ớng, để tập Trungd inh dưỡng xúc tiến gié hoa, tăng số lượng hoa và tỷ lệ kết quả. - Thời kỳ sinh trưởng nở hoa Bắt đầu từ sau khi nẩ y chồi (hoa và cành) khoảng 10- 12 ngày, cành sinh trư ởnglớn lên, cho đ ến khi hoa nở xong. Giai đoạn này kéo dài từ 40- 60 ngày tu ỳ thuộc vàođ iều kiện khí hậu, giống và sức khoẻ của cây. Tạ i Malaysia do mùa mưa phân b ố kháđều trong nă m nên có đến hai thời kỳ ra hoa trong năm là tháng 11- 1 và tháng 8- 9. TạiẤn Độ mùa ra hoa chính là tháng 5- 6. Tại Miền Nam và Tây Nguyên có mùa khô rõrệt, mùa ra hoa vào đ ầu mùa mưa là tháng 5- 6 và tại Bình Tr ị Thiê n mùa ra hoa làtháng 8- 9 hay tháng 9- 10. N ếu mưa đ ủ thì thời kỳ sinh trưởng và ra hoa s ẽ sớm và kéodài, nếu nhiệt độ thấp và hạn th ì thời kỳ ra hoa ngắn và muộn. Trong thời kỳ này quátrình thụ phấn diễn ra nên r ất cần ẩm độ không khí cao (>90%), ẩ m độ đất đủ và ít gió( thành quả bắt đầu. Sau khi quả hình thành trong vò ng 30- 120 ngày tốc độ sinh tr ư ởngc ủa quả lớn dần, sau đó giả m dần cho tới lúc ngừng hẳ n. Nếu không đủ dinh dư ỡng haygặp hạn th ì một số quả và gié s ẽ rụng. Đạ m, lân và nư ớc là ba yếu tố cần thiết trongthời kỳ nà y để thúc đẩy quả ...