Bài giảng Chẩn đoán và điều trị nghiện thuốc lá - ThS. BS. Phạm Thị Lệ Quyên

Bài giảng Chẩn đoán và điều trị nghiện thuốc lá trình bày các nội dung chính sau: Nghiện và cai nghiện thuốc lá, chẩn đoán nghiện thuốc lá, điều trị nghiện thuốc lá. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chẩn đoán và điều trị nghiện thuốc lá - ThS. BS. Phạm Thị Lệ QuyênCHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ NGHIỆN THUỐC LÁ Ths. BS. Phạm Thị Lệ Quyên Trung tâm Hô hấp - Bệnh viện Bạch Mai NỘI DUNG TRÌNH BÀYI. NGHIỆN & CAI NGHIỆN THUỐC LÁII. CHẨN ĐOÁN NGHIỆN THUỐC LÁIII. ĐIỀU TRỊ NGHIỆN THUỐC LÁ NỘI DUNG TRÌNH BÀYI. NGHIỆN & CAI NGHIỆN THUỐC LÁ A. Nghiện thuốc lá B. Cai nghiện thuốc lá4A. NGHIỆN THUỐC LÁ LÀ MỘT BỆNH LÝ A. NGHIỆN THUỐC LÁ LÀ MỘT BỆNH LÝRối loạn tâm thần và hành vi: F01-F99 – F01-F09 Rối loạn tâm thần do các bệnh thực thể – F10-F19 Rối loạn tâm thần & hành vi do sử dụng chất hướng thần oF10 Nghiện rượu oF11 Nghiện ma túy oF17 Nghiện nicotine oF19 Nghiện các thuốc hướng thần khác Phân loại mã số bệnh tật quốc tế ICD 10 – 2011 ĐỊNH NGHĨA NGHIỆN THUỐC LÁ Trạng thái rối loạn tâm thần – hành vi do tương tác giữa cơ thể với nicotin trong thuốc lá. Biểu hiện bằng cảm giác thôi thúc mạnh mẽ buộc người nghiện phải hút thuốc lá. Hành vi hút thuốc lá giúp người nghiện có được cảm giác sảng khóai và tránh được cảm giác khó chịu vì thiếu thuốc. Hành vi hút thuốc lá tiếp tục ngay cả khi người nghiện biết rõ hay thậm chí là bị các tác hại do thuốc lá gây ra. Jean Perriot, Tabacologie et sevrage tabagique – 2003CON ĐƢỜNG TRỞ NÊN NGHIỆN THUỐC LÁ Bắt đầu hút Hút mỗi tuần (19.4 tháng) Hít nguyên hơi (1.5 tháng) Hít cả điếu (2.5 tháng) 40.6 Hut mỗi ngày (23.1tháng) Hút mỗi tháng (8.8 táhng) tháng0 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 tháng  Dung nạp thuốc (13.0 tháng ) Hội chứng cai thuốc (11.0 tháng) Nghiện về thể chất (5.4 tháng) Nghiện thực sự Cảm giác đói thuốc ( 4.5 tháng) Nghiện về tư tưởng (2.5 tháng)NICOTINE CHÍNH LÀ THỦ PHẠM GÂY NGHIỆN TRONG THUỐC LÁ DOPAMINE REWARD PATHWAYPrefrontal cortex Dopamine release Stimulation of Nucleus nicotine receptors accumbens Ventral Nicotine enters tegmental area brain KHẢ NĂNG GÂY NGHIỆN CHẤT Khi sử dụng chất gây nghiện mức độ ít Nghiện vừa hoặc nặng, theo tiêu chuẩn DSM IV11 Woody et al. Severity of dependence: data from the DSM-IV field trials, Addiction 1993 ; 88 : 1573-9 BIẾN THIÊN NỒNG ĐỘ NICOTIN TRONG MÁU KHI HÚT THUỐC LÁ Nicotinehuyết tương Củng cố (+) Ngưỡng sảng khóai Ngưỡng khó chịu Củng cố (–) Thời gian An tâm Mất ngủ Sảng khoái Trầm cảm Yêu đời hưng phấn Thư giãn Cáu gắt KHITăng mức độ Bứt rứt thức tỉnh + THIẾU CÓ – Lo âu NICOTINE Tăng mức tập Khó tập trung chú ý trung Tăng hiệu quả Ớn lạnh, sốt hoạt động trí óc Giảm cân Thèm ăn nặng HẬU QUẢNgười nghiện phải tiếp tục hút thuốc lá để:1. Duy trì được những cảm giác dễ chịu do hút thuốc lá mang lại VÀ2. Tránh né những cảm giác khó chịu do thiếu thuốc lá gây ra. B. ĐIỀU TRỊ NGHIỆN THUỐC LÁ: MỘT VẤN ĐỀ CÓ HAI KHÍA CẠNH Nghiện thuốc lá Thể chất Hành vi Nghiện chất nicotine Thói quen sử dụng thuốc lá Điều trị Điều trịThuốc điều trị cai nghiện TL Chương trình thay đổi hành vi Điều trị cần giải quyết cả hai khía cạnh phụ thuộc về hành vi và thể chấtCác can thiệp điều trị cai nghiện thuốc lá Phương pháp can thiệp hành vi: Tư vấn ngắn Tư vấn cá nhân Tư vấn theo nhóm Tư vấn qua điện thoại (đường dây tư vấn) Tin nhắn văn bản Các ứng dung trên điện thoại, các trang Web Tài liệu hỗ trợ tự cai thuốc Phương pháp điều trị bằng thuốc: Liệu pháp thay thế nicotin (NRT) Bupropion VareniclineSourcce: Strengthening health systems for treating tobacco dependence in primary care, Geneva, World HealthOrganization, 2013. http://www.who.int/tobacco/publications/building_capacity/training_package/treatingtobaccodependence/en/ NỘI DUNG TRÌNH BÀYII. CHẨN ĐOÁN NGHIỆN THUỐC LÁ A. Chẩn đoán xác định nghiện thuốc lá B. Chẩn đoán mức độ nặng nghiện thực thể C. Chẩn đoán quyết tâm cai thuốc lá A. TIÊU CHUẨN CHẨN ĐOÁN (+) NGHIỆN THUỐC LÁ THEO DSM IV (1994)1. Hội chứng dung nạp thuốc lá: – Tăng số điếu thuốc lá hút mỗi ngày  cảm giác dễ chịu như trước – Hút số điếu thuốc lá như cũ  cảm giác dễ chịu giảm đi so với trước2. Hội chứng cai thu ...