Bài giảng Chất gây nghiện và xã hội

Bài giảng Chất gây nghiện và xã hội giúp học viên hiểu được tính phức tạp của các chất gây nghiện và tác động của chất gây nghiện đối với cá nhân và xã hội, hiểu được cách các biện pháp can thiệp được áp dụng làm thay đổi tác động của chất gây nghiện đối với xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chất gây nghiện và xã hội CHẤT GÂY NGHIỆN VÀ XÃ HỘI Đại học Y Hà Nội 11–12/12/2012 1.B Giới thiệu về chất gây nghiện và xã hội Tổng quan về bài trình bày • Kết thúc bài trình bày này, học viên có thể: – Hiểu được tính phức tạp của các chất gây nghiện và tác động của chất gây nghiện đối với cá nhân và xã hội – Hiểu được cách các biện pháp can thiệp được áp dụng làm thay đổi tác động của chất gây nghiện đối với xã hội Chất gây nghiện là gì? • Không có định nghĩa thống nhất nào về “chất gây nghiện” • Tổ chức y tế thế giới (WHO) định nghĩa chất gây nghiện là – “bất kỳ loại chất hóa học nào mà khi vào cơ thể làm thay đổi chức năng thực thể và tâm lý” Nguồn: Tổ chức YTTG 1989 2 2 2 Phân loại chất gây nghiện • Thuốc chữa bệnh >< Bất hợp pháp – Danh mục các chất ma túy do cơ quan kiểm soát ma túy Hoa kỳ ban hành – Hiệp ước liên hiệp quốc về kiểm soát ma túy • Tác động chủ yếu tới hệ thần kinh trung ương – Nhóm có tác dụng ức chế – Nhóm có tác dụng kích thích – Nhóm có tác dụng gây ảo giác Chúng ta có thể phân loại chất gây nghiện không? • Không có cách nào có thể phân nhóm các chất gây nghiện một cách hoàn hảo • Nhiều người sử dụng nhiều chất gây nghiện cùng một lúc • Nhiều chất gây nghiện có các tác động khác nhau tới hệ thần kinh trung ương • Vì sao lại cứ cho là quan trọng để phân loại chất gây nghiện? Xã hội là gì? • “Xã hội là một nhóm người thường được gọi là một cộng đồng. Các cộng đồng xã hội khác nhau được phân biệt bởi các mối quan hệ giữa các cá nhân có cùng một nền văn hóa đặc thù” 3 Lịch sử của chất gây nghiện • 5000 năm trước công nguyên người Sumer cổ đại đã khắc những ký hiệu bào chế thuốc phiện và ‘công thức’ làm thuốc trên đá • 3500 năm trước công nguyên,đã có ghi chép lịch sử lâu đời nhất về việc sản xuất rượu: một nơi sản xuất rượu đã được mô tả trong một bản ghi bằng giấy cói Ai Cập 2 Lịch sử của chất gây nghiện • Sử dụng chất gây nghiện trong các nền văn hóa cổ đại – Hashish (một loại cần sa) được dùng như một loại chất gây nghiện mang tính chất linh thiêng trong Ấn Độ giáo – Shaman giáo ở Nam Mỹ – Vai trò của rượu trong nền văn hóa các nước Châu Âu 2 Phố bia và đường phố rượu Gin Chất gây nghiện là một phần của cuộc sống thường ngày của chúng ta • Hầu hết mọi người đều sử dụng chất gây nghiện • Chất gây nghiện luôn có mặt trên các phương tiện truyền thông – Trong các buổi sinh hoạt văn hóa cộng đồng – Trong các câu chuyện trên các phương tiện truyền thông – Trên loa phát thanh Thích hay không thích, chúng cũng đang hiện hữu ở đây! Chất gây nghiện được kiểm soát như thế nào? • Lịch sử lâu dài kiểm soát chất gây nghiện – Kiểm soát bởi tôn giáo • Cấm rượu – trong kinh Coran • Đạo Thiên Chúa Giáo cấm tiêu thụ Càfê tại Etiopia cho đến tận những năm 1880 – Kiểm soát bởi xã hội • Các lễ hội, sự kiện xã hội • Phong trào vận động hạn chế rượu • Thị trường tại địa phương Kiểm soát ma túy ở phạm vi toàn cầu • Ba Hiệp định về chất gây nghiện của Liên Hiệp Quốc bàn quy định chính sách quản lý chất gây nghiện – Hiệp định đơn phương về chất gây nghiện, 1961 (Hiệp định đơn phương) được Đề cương sửa đổi Hiệp định đơn phương về các chất gây nghiện điều chỉnh vào năm 1961; – Hiệp định về các chất hướng thần (Hội nghị về các chất hướng thần, 1971); – Hiệp định chống buôn bán bất hợp pháp các chất dạng thuốc phiện và các chất hướng thần (Hội nghị về buôn bán bất hợp pháp, 1988). Tóm tắt • Chất gây nghiện luôn là một phần của xã hội • Xã hội có nhiều cách để điều tiết chất gây nghiện • Chất gây nghiện mang đến cho xã hội cả lợi ích lẫn tác hại • Cần suy nghĩ về chất gây nghiện và xã hội một cách tổng thể hơn là chỉ nghĩ đơn thuần mỗi việc sử dụng chất gây nghiện. Cơ sở sinh học về nghiện MỘT NGUYÊN TẮC QUAN TRỌNG TRONG NGHIỆN Sử dụng ma túy là hành vi tự nguyện và có thể ngăn ngừa được nhưng... Nghiện ma túy không chỉ là “sử dụng rất nhiều ma túy” Nghiện ma túy là … Buộc phải tìm kiếm và sử dụng, mặc dù đã biết hậu quả về sức khỏe và xã hội liên quan đến việc sử dụng Báo khoa học: Nghiện là một Bệnh của Não bộ - một nhận định rất quan trọng Khoa học về Nghiện Các tiến bộ kỹ thuật trong khoa học và y học đã giúp cho các nhà nghiên cứu hiểu biết rõ ràng hơn về nghiện thông qua: – Chụp cộng hưởng từ (Magnetic resonance imaging (MRI)) – Chụp nhấp nháy phóng xạ (Positron emission tomography (PET) scan) – Tiến bộ về nghiên cứu gene Chụp hình ảnh não bộ PET MRI ...