Bài giảng Chuyên đề 8: Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩa

Quan hệ pháp luật là quan hệ xã hội được các quy phạm pháp luật điều chỉnh, trong đó các bên tham gia đáp ứng được những điều kiện do nhà nước quy định, có những quyền và nghĩa vụ pháp lý. Để tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này mời các bạn tham khảo "Bài giảng Chuyên đề 8: Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩa".
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chuyên đề 8: Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩaChuyên đề 8: QUAN HỆ PHÁP LUẬT XÃ HỘI CHỦ NGHĨA n Thời lượng: 6 giờ tín chỉ n Mục tiêu bài học: phân tích và nhận biết được quan hệ pháp luật trên thực tế NỘI DUNG1- Khái niệm, đặc điểm quan hệ pháp luật2- Thành phần của quan hệ pháp luật3- Sự kiện pháp lý 1. Khái niệm, đặc điểm quan hệ pháp luậtn Khái niệm: là quan hệ xã hội được các quy phạm pháp luật điều chỉnh, trong đó các bên tham gia đáp ứng được những điều kiện do nhà nước quy định, có những quyền và nghĩa vụ pháp lý.n Đặc điểm quan hệ pháp luật: n Được quy phạm pháp luật điều chỉnh n Nội dung là quyền và nghĩa vụ pháp lý n Quan hệ mang tính ý chí n Những tính chất khác: tính xác định, tính đảm bảo bởi nhà nước… 2. Thành phần của quan hệ pháp luật2.1 Chủ thể quan hệ pháp luật2.2 Nội dung quan hệ pháp luật2.3 Khách thể quan hệ pháp luật 2.1 Chủ thể quan hệ pháp luật2.1.1 Khái niệm chủ thể quan hệ pháp luật2.1.2 Phân loại chủ thể quan hệ pháp luật 2.1.1 Khái niệm chủ thể QHPLn Khái niệm chủ thể n Khái niệm chủ thể và năng lực chủ thể n Năng lực pháp luật n Năng lực hành vin Mối quan hệ giữa năng lực pháp luật và năng lực hành vin Tính chất của năng lực chủ thể Khái niệm chủ thển Chủ thể: Cá nhân, tổ chức đáp ứng được những điều kiện quy định cho từng loại quan hệ pháp luật và tham gia vào quan hệ pháp luật.n Năng lực chủ thể: điều kiện cá nhân, tổ chức đáp ứng được để trở thành chủ thể quan hệ pháp luật.n Năng lực pháp luật: n Khả năng hưởng quyền và gánh chịu nghĩa vụ pháp lý. n Xác định dựa vào quy định của pháp luậtn Năng lực hành vi: n Khả năng của chủ thể được nhà nước thừa nhận, bằng hành vi của chính mình xác lập, thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp lý. n Xác định qua: độ tuổi, khả năng nhận thức, sức khỏe…Mối quan hệ giữa năng lực pháp luật và năng lực hành viØ Năng lực pháp luật là điều kiện cần, năng lực hành vi là điều kiện đủ để cá nhân, tổ chức trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật.Ø Có năng lực pháp luật mà không có hoặc hạn chế năng lực hành vi thì tham gia thụ động vào các quan hệ pháp luật thông qua người thứ ba.Ø Chủ thể không có năng lực pháp luật trong một lĩnh vực pháp luật cụ thể, pháp luật sẽ không xác định năng lực hành vi trong lĩnh vực đó. Tính chất của năng lực chủ thểØ Năng lực pháp luật và năng lực hành vi không phải là thuộc tính tự nhiên mà là những thuộc tính pháp lý của chủ thể.Ø Năng lực pháp luật và năng lực hành vi đều được quy định cụ thể trong các văn bản quy phạm pháp luật.Ø Đối với các nhà nước khác nhau, trong mỗi giai đoạn khác nhau, năng lực chủ thể được quy định cũng khác nhau. 2.1.2 Phân loại chủ thể QHPLØ Chủ thể là cá nhânØ Chủ thể là pháp nhânØ Các loại chủ thể khác Chủ thể là cá nhânØ Chủ thể là cá nhân: bao gồm công dân, người nước ngoài, người không có quốc tịchCông dân: Năng lực pháp luật: có từ khi được sinh ra vàchấm dứt khi chết Năng lực hành vi xuất hiện muộn hơn và pháttriển theo quá trình phát triển tự nhiên của con người Xác định năng lực hành vi: thường dựa trên độtuổi, sức khỏe, khả năng nhận thức… Người nước ngoài và người không có quốctịch: Năng lực pháp luật bị hạn chế hơn so với côngdân. Chuthêla ̉ ̉ ̀ phápnhân- Pháp nhân là một khái niệm phản ánh địa vị pháp lý của tổ chức.- Điều kiện trở thành pháp nhân: + Tổ chức được thành lập một cách hợp pháp. + Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ. + Có tài sản riêng và chịu trách nhiệm bằng tài sản đó khitham gia quan hệ pháp luật. + Tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập- Năng lực pháp luật: mang tính chuyên biệt, phát sinh từ thờiđiểm được thành lập hoặc cho phép hoạt động và chấm dứt khipháp nhân không tồn tại.- Năng lực hành vi: phát sinh và chấm dứt cùng thời điểm vớinăng lực pháp luật của pháp nhân. Cá cloaichuthêkha ̣ ̉ ̉ ́cØ Nhà nước là chủ thể đặc biệt của quan hệ pháp luật bởi nhà nước nguồn lực to lớn trong xã hội và có thể áp đặt ý chí trong quan hệ pháp luật.Ø Các thực thể nhân tạo khác có thể trở thành chủ thể của quan hệ pháp luật khi có năng lực chủ thể như: công ty hợp danh, tổ hợp tác, xí nghiệp thành viên của công ty…2.2 Nội dung quan hệ pháp luật2.2.1 Quyền chủ thể2.2.2 Nghĩa vụ pháp lý 2.2.1 Quyền chủ thển Khái niệm: là khả năng lựa chọn xử sự của ...