Bài giảng chuyên đề Cấp cứu ngừng tuần hoàn

Bài giảng chuyên đề "Cấp cứu ngừng tuần hoàn" cung cấp cho người học các kiến thức: Đại cương về cấp cứu ngừng tuần hoàn, nguyên nhân ngừng tuần hoàn, sinh bệnh học, phân loại ngừng tuần hoàn, triệu chứng và chẩn đoán ngừng tuần hoàn, xử trí ngừng tuần hoàn, khi nào ngừng tuần hoàn, dự phòng. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng chuyên đề Cấp cứu ngừng tuần hoàn BÀI GIẢNG CHUYÊN ĐỀ:CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN 1 MỤC TIÊU CHUYÊN ĐỀ: Sau khi học xong chuyên đề “Cấp cứu ngừng tuần hoàn”, ngườihọc có thể hiểu biết về những vấn đề kiến thức như: - Đại cương về Cấp cứu ngừng tuần hoàn. - Nguyên nhân ngừng tuần hoàn. - Sinh bệnh học. - Phân loại ngừng tuần hoàn. - Triệu chứng và chẩn đoán ngừng tuần hoàn. - Xử trí ngừng tuần hoàn. - Khi nào ngừng tuần hoàn. - Dự phòng. 2 NỘI DUNG I. ĐẠI CƢƠNG - Ngừng tuần hoàn có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên đường phố, trong bệnhviện, tại các khoa phòng. Nguyên nhân ngừng tuần hoàn rất nhiều, thậm chí cótrường hợp không rõ nguyên nhân. Vì vậy bất cứ bác sĩ nào cũng phải biết tham giacấp cứu ngừng tuần hoàn. - Chết lâm sàng là tình trạng xảy ra ở bệnh nhân kể từ khi ngừng hoạt độngcủa tuần hoàn cho tới khi những tổn thương cơ thể không hồi phục của não. Thờigian này kéo dài khoảng 5 phút. Quá thời gian này não sẽ xuất hiện những tổnthương không hồi phục, giai đoạn này được gọi là chết sinh vật. Các biện pháp hồisinh không mang lại kết quả. II. NGUYÊN NHÂN NGỪNG TUẦN HOÀN 1. Ngoại khoa - Ngừng tuần hoàn xảy ra lúc đang phẫu thuật do tai biến gây mê, do mấtmáu nhiều dẫn đến thiếu oxy tổ chức. - Đa chấn thương gây chấn thương sọ não và sốc. 2. Do nội khoa - Do tim: + Rối loạn nhịp (Blốc nhĩ thất như Blốc xoang nhĩ). + Kích thích trực tiếp vào tim luồn catheter hoặc dây điện cực vào tim. + Tắc động mạch vành: do khí, do cục máu, chụp động mạch vành bằngthuốc cản quang. - Do dùng quá liều các thuốc chữa loạn nhịp tim không đúng quy cách: uốnglợi tiểu và dùng Digital không bù kali. - Do tai biến mạch máu não: gây tăng áp lực nội sọ, tụt não gây ngừng thở,ngừng tim. - Do tai nạn nhiễm độc. 3 + Điện giật, sét đánh gây rung thất. + Ngộ độc Aconitin, nọc cóc làm chậm nhịp tim hoặc rung thất. + Tình trạng nhiễm toan trong các bệnh như đái đường do tuỵ, suy thận hoặctuần hoàn ngoài cơ thể không đảm bảo kỹ thuật. - Do suy hô hấp cấp: đây là nguyên nhân thường gặp nhất trong lâm sàng,cũng như ở khoa hồi sức cấp cứu. Một bệnh nhân hôn mê, rối loạn nhịp thở mấtphản xạ ho có thể ngừng tuần hoàn vì tụt lưỡi sặc gây suy hô hấp cấp. III. SINH BỆNH HỌC - Hoạt động của não phụ thuộc vào cung lượng máu lên não và sự cung cấpoxy và glucose cho cơ thể. - Mỗi phút não cần 3,5 ml oxy, 5 mg glucose. Dự trữ glucose và oxy tiếp tụccung cấp cho tế bào não 2 phút sau khi ngừng tuần hoàn. Khi cung lượng máu lênnão giảm xuống còn 25 ml, bình thường là 75 ml, tổn thương não sẽ không hồiphục sau 4-5 phút ngừng tuần hoàn, còn tim vẫn tiếp tục đập trong 2-3 giờ trongtình trạng thiếu oxy. - Hậu quả của ngừng tuần hoàn dẫn tới toan chuyển hóa, tăng acid lactic tăngkali máu. IV. PHÂN LOẠI NGỪNG TUẦN HOÀN 1. Ngừng tim (vô tâm thu) - Ở thì tâm trương: tim giãn nhẽo, tím nếu thiếu oxy gây ngừng tim, nhạtmàu nếu thiếu máu cấp. - Ở thì tâm thu: hiếm hơn như trong ngộ độc các thuốc co mạch. 2. Rung thất - Rung thất biên độ lớn: lớn hơn 1,5 mm gặp ở các bệnh nhân mới ngừngtuần hoàn chưa thiếu oxy nhiều. - Rung thất sóng nhỏ: biên độ dưới 1,5 mm. 4 3. Tim không hiệu quả Trên lâm sàng có ngừng tuần hoàn, tim vẫn hoạt động nhưng co bóp khônghiệu quả. - Không còn máu để tống ra ngoại biên như trong thiếu máu cấp. - Rối loạn nhịp tim: nhịp tự thất. - Phân ly điện cơ: điện tâm đồ gần như bình thường hoặc gần như bìnhthường nhưng tâm thất không co bóp chỉ còn vài nhóm cơ hoạt động trên mặt ngoàicủa tim. Hậu quả của ngừng tuần hoàn gây thiếu oxy tổ chức. Các tổ chức muốn đượchoạt động trở lại phải được cung cấp oxy đầy đủ. Điều này nói lên tầm quan trọngcủa việc thông khí nhân tạo trong hồi sinh tim - phổi - não. Khi có rung thất dù sóng to, sóng nhỏ thì việc thông khí nhân tạo vẫn rất cầnthiết. 4. Nếu can thiệp sớm Tim có thể đập trở lại, não có thể không hồi phục hoặc hồi phục chậm. Hồi sinh não tiếp tục ngừng sau khi giải quyết tình trạng cấp cứu là một côngviệc rất phức tạp. V. TRIỆU CHỨNG VÀ CHẨN ĐOÁN NGỪNG TUẦN HOÀN - Hôn mê đột ngột. - Không bắt được mạch ở các động mạch lớn như động mạch bẹn động mạchcảnh. - Ngừng thở hoặc thở ngáp vì ngừng thở hẳn thường xảy ra sau ngừng tuầnhoàn khoảng 45-60 giây. - Da xám, tím tái. - Đồng tử giãn to, dấu hiệu này xảy ra sau khi ngừng tuần hoàn khoảng 30-40 phút chứng tỏ não đã bắt đầu bị tổn thương. - Thấy máu không chảy khi đang phẫu thuật. + Da nhợt nhạt n ...