Bài giảng Chuyên đề: Chẩn đoán và điều trị gan nhiễm mỡ - BS. Trần công ngãi

Bài giảng "Chuyên đề: Chẩn đoán và điều trị gan nhiễm mỡ - BS. Trần công ngãi" gồm có 2 phần. Phần thứ nhất giới thiệu tổng quan về bệnh gan nhiễm mỡ. Phần thứ 2 trình bày về các chẩn đoán gan nhiễm mỡ, hình ảnh gan nhiễm mỡ trên siêu âm, trên CT scan và trên MRI, biện pháp phòng ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chuyên đề: Chẩn đoán và điều trị gan nhiễm mỡ - BS. Trần công ngãi Chuyên đề:  CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ  GAN NHIỄM MỠ                          BS.TRẦ N CÔNG NGÃ I ĐĂT VÂ ̣ ́ N ĐỀ ­ Gan nhiễm mỡ là bênh ly ̣ ́ tương đối  ̉ ́n ở Viêt Nam va phô biê ̣ ̀ trên thế giới.  ­ ̣ ớm để tư vấn điều tri  ̣ Cần phát hiên s tránh những biến chứng cho bênh nhân. ̣ ĐĂT VÂ ̣ ́ N ĐỀ  (tt) ­ ̣ Muc tiêu :   1. Chẩn đoán gan nhiễm mỡ.   2. Điều trị gan nhiễm mỡ. TỔNG QUAN ­ Gan nhiễm mỡ là: *Hiện tượng thoái hóa mỡ gan *Lượng mỡ tích tụ trong gan >5% trọng lượng  gan TỔNG QUAN Gan nhiễm mỡ là sự tích tụ chất béo chủ  yếu là trigliceride ở tế bào gan. Gan có thể to hơn bình thường tùy mức độ  tích tụ mỡ. Bệnh nhân thường không có triệu chứng  nên phát hiện gan nhiễm mỡ thường là ngẫu  nhiên (khi đi khám sức khỏe tổng quát hoặc  khám các bệnh khác được làm siêu âm  bụng) TỔNG QUAN Phân loại gan nhiễm mỡ: *Gan nhiễm mỡ đơn thuần *Gan nhiễm mỡ do rượu *Gan nhiễm mỡ không do rượu  NỘI DUNG ­ Chẩn đoán gan nhiễm mỡ    Thử máu có tăng men sGOT, sGPT, xét  nghiệm cholesterol và trigliceride máu thường  tăng    Chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ như: siêu  âm bụng, CT scan bụng, chụp cộng hưởng từ  (1)    Sinh thiết gan là tiêu chuẩn vàng chẩn đoán  gan nhiễm mỡ (thực tế bệnh nhân không dễ  chấp nhận)(2) (1)Radiographics 2006,26,1639­1642 ­ Gan nhiễm mỡ là một thực thể khá phức tạp,  là hệ quả của nhiều bệnh lý. ­ Cần quan tâm tìm nguyên nhân để điều trị  bệnh căn  CHẨN ĐOÁN GAN NHIỄM MỠ  Qua siêu âm, CT scan, cộng hưởng từ đều  có thể chẩn đoán được gan nhiễm mỡ.  Trước đây các nhà chuyên môn cho rằng  muốn chẩn đoán chính xác nhất phải sinh  thiết gan.   Hiện nay sinh thiết gan để chẩn đoán gan  nhiễm mỡ ít áp dụng.   Các phương tiện chẩn đoán hình ảnh ngày  một tốt hơn như siêu âm, CT scan, chụp cộng  hưởng từ.   Các XN máu cholesterol, trigliceride máu,  men gan để kiểm tra sức khỏe trở nên dễ  dàng, đủ để phát hiện gan nhiễm mỡ hay  không. Medinet.hochiminhcity.gov.vn HÌNH ẢNH GAN NHIỄM MỠ  TRÊN SIÊU ÂM  Gan có độ hồi âm dày hơn bình thường, giảm âm  vùng xa (gan nhiễm mỡ lan tỏa)  Gan nhiễm mỡ khu trú: Nền echo dày, có những  vùng echo kém.  Gan nhiễm mỡ trên siêu âm được đọc và hiểu là  “gan có độ hồi âm dày hơn bình thường, nghĩ đến  gan nhiễm mỡ”  Siêu âm chẩn đoán gan nhiễm mỡ có độ  nhạy#89,10%(1) (1) Hình ảnh siêu âm chẩn đoán trong bệnh lý gan lan tỏa,2008,BS Nguyễn Thiện  Hùng,Phan Thanh Hải TTYK MEDIC TP.HCM PHÂN ĐỘ GAN NHIỄM MỠ  TRÊN SIÊU ÂM Theo Hasen­Ansert chia 3 độ theo độ hồi âm và hút âm: *Độ 1: Gan tăng âm nhẹ, còn xác định được cơ hoành và  đường bờ các tĩnh mạch trong gan. *Độ 2: Gia tăng lan tỏa độ hồi âm và hút âm, khả năng  nhìn thấy bờ các tĩnh mạch trong gan và cơ hoành bị  giảm nhiều. *Độ 3: Gia tăng rõ rệt mức độ hồi âm và hút âm, không  còn nhận diện được đường bờ các TM trong gan, cơ  hoành và một phần nhu mô gan ở phân thùy sau gan phải  trên mặt cắt dưới sườn.             G         ggg   A.Gan bình  thường                       GGG B.Gan  nhiễm mỡ A.Gan nhiễm mỡ độ 1 B.Gan nhiễm mỡ độ 2 C.Gan nhiễm mỡ độ 3.(1) (1)Siêu âm bụng tổng quát, Nguyễn Phước Bảo Quân,2011 A.Gan nhiễm mỡ khu trú hạ phân thùy 8 B.Gan nhiễm mỡ khu trú hạ phân thùy 7 CT SCAN GAN NHIỄM MỠ  CT scan là phương tiện chẩn đoán hình ảnh  tốt nhất trong trường hợp gan nhiễm mỡ dạng  hạt nhỏ.  Kỹ thuật này hữu ích trong việc theo dõi điều  trị.(1) (1)Lê Thành Lý và cs, Gan nhiễm mỡ: Giải phẩu bệnh, Cơ chế bệnh sinh  và chẩn đoán, Tạp chí y học,3, 1999 – Thành phố Hồ Chí Minh Gan nhiễm mỡ (tỷ trọng của chủ mô gan thấp  hơn lách) MRI GAN NHIỄM MỠ Gan nhiễm mỡ (tăng tín hiệu) CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH  Sinh thiết gan để chẩn đoán mô học ĐIỀU TRỊ GAN NHIỄM MỠ  Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu  cho gan nhiễm mỡ.   Gan nhiễm mỡ đơn thuần không cần điều trị  (nếu không làm tăng men gan và không biểu  hiện lâm sàng)   Điều trị bệnh căn gây gan nhiễm mỡ ...