Bài giảng Cơ bản về khoan - nổ mìn và kỹ thuật nổ mìn sử dụng kíp vi sai phi điện - Phạm Tiến Vũ

Trong thi công công trình ngầm, tùy thuộc điều kiện của đất đá, mức độ đầu tư, giá thành thi công cũng như nhưng yêu cầu đòi hỏi và đặc tính riêng của mỗi công trình, mà trong quá trình thi công công trình người ta có thể áp dụng các phương pháp tách, phá đất đá khác nhau. Trong bài giảng sau đây sẽ trình bày một số nội dung cơ bản về khoan - nổ mìn và kỹ thuật nổ mìn, mời các bạn cùng tham khảo.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Cơ bản về khoan - nổ mìn và kỹ thuật nổ mìn sử dụng kíp vi sai phi điện - Phạm Tiến Vũ TẬP ĐOÀN CN THAN – KS VIỆT NAM VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ MỎ - TKV BÀI GIẢNG (Dành cho các khóa đào tạo cán bộ - công nhân tại các mỏ than hầm lò của VINACOMIN áp dụng công nghệ KNM sử dụng kíp vi sai phi điện do VIMSAT chuyển giao)CƠ BẢN VỀ KHOAN - NỔ MÌN VÀ KỸ THUẬT NỔ MÌN SỬ DỤNG KÍP VI SAI PHI ĐIỆN Biên soạn: Phạm Tiến Vũ phamtienvu@gmail.com | www.phamtienvu.tk Hà Nội - 03/3/2010Phá vỡ đất đá khi thi công công trìnhngầm bằng khoan nổ mìn Trong thi công công trình ngầm (CTN), tùy thuộc điều kiện của đất đá, mức độ đầu tư, giá thành thi công cũng như nhưng yêu cầu đòi hỏi và đặc tính riêng của mỗi công trình, mà trong quá trình thi công công trình người ta có thể áp dụng các phương pháp tách, phá đất đá khác nhau như: khoan nổ mìn (KNM); tổ hợp đào (đào toàn gương, khiên đào, đào từng phần…); đào bằng rửa rũa (sức nước, khí nén)… Trong các mỏ than hầm lò Việt Nam, khi tiến hành đào các đường lò chủ yếu người ta sử dụng phương pháp KNM để phá vỡ đất đá. Trong các phương pháp đó thi vi tính linh hoạt và kinh tế mà phá tách đất đá bằng KNM là phương pháp được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất, nó có thể áp dụng cho ca môi trường đất đá rắn cứng nhất.Phá vỡ đất đá khi thi công công trìnhngầm bằng khoan nổ mìn Tuy nhiên phương pháp KNM cũng có nhưng ưu nhược điểm riêng của nó. Khi tiến hành công tác KNM để phá vỡ đất đá trong quá trình thi công các đường lò cần phải đảm bảo các yêu cầu sau đây: – Hình dạng và kích thước tiết diện ngang đường lò phải phù hợp với thiết kế; – Đất đá nổ ra phải đồng đều, bảo đảm đúng cỡ hạt cho máy xúc và không bị văng ra quá xa; – Tăng được hệ số sử dụng lỗ mìn và giảm được hệ số thừa tiết diện sau khi nổ mìn; – Giảm được chấn động do nổ mìn gây ra ảnh hưởng xấu tới khối đá bao quanh đường lò; đảm bảo độ ổn định cao nhất cho đường lò; Để đạt được các yêu cầu trên khi thiết kế lập hộ chiếu cần phải tính toán lựa chọn chuẩn xác các thông số KNM như: loại thuốc nổ và phương tiện gây nổ; thiết bị khoan; chỉ tiêu thuốc nổ; số lượng lỗ mìn; chiều sâu lỗ mìn và sơ đồ bố trí lỗ mìn trên gương.Chu kỳ thi công đào hầm bằng KNM – chống tạm bằng neo đá Thuốc nổ và phương tiện nổz Thuốc nổ được dùng trong xây dựng CTN và mỏ được phân chia ra thành 2 nhóm: Nhóm thuốc nổ an toàn và nhóm thuốc nổ không an toàn. Nhóm thuốc nổ không an toàn được sử dụng tại nhưng khu vực không nguy hiểm về khí và bụi nổ. Còn nhóm thuốc nổ an toàn được áp dụng tại nhưng vị trí có nguy hiểm về khí (CH4) và bụi nổ. Nhưng đối tượng khác nhau được sử dụng nhưng phương pháp nổ mìn khác nhau với loại chất nổ và phương tiện nổ thích hợp. Hiện nay các đơn vị thi công CTN, các công trình thủy điện chủ yếu sử dụng thuốc nổ Powergel Magnum 3151 (PM. 3151) của úc để đào các đường hầm có tiết diện từ trung binh đến lớn (trong nhưng khu vực không nguy hiểm về khí (CH4) và bụi nổ) và cho thấy rất hiệu qua khi sử dụng PM 3151.Thuốc nổ và phương tiện nổz Còn các mỏ than hầm lò Quang Ninh để đào các đường lò đá chủ yếu vẫn sử dụng thuốc nổ AH-1 (ở các hầm lò có nguy hiểm về khí (CH4) và bụi nổ) và P113 (ở các hầm lò không có khí và bụi nổ) do công ty Hóa chất mỏ sản xuất; nhưng các loại thuốc này có sức công nổ rất thấp, khoang cách truyền nổ ngắn do đó hiệu qua nổ mìn không cao.z Để kích nổ lượng thuốc nổ trong các lỗ mìn, người ta có thể sử dụng kíp nổ thường (kíp đốt) với dây cháy chậm; kíp nổ điện; ngòi nổ (kíp nổ không dùng điện) và dây nổ để truyền sóng kích nổ. Tại nhưng nơi không có khí và bụi nổ cho phép sử dụng kíp đốt với dây cháy chậm. Hiện nay các mỏ hầm lò Việt Nam sử dụng chủ yếu loại kíp nổ điện và kíp nổ vi sai phi điện. Tại các mỏ nguy hiểm về khí (CH4) và bụi nổ, người ta sử dụng kíp nổ vi sai an toàn.Thiết bị khoan Lựa chọn máy khoan cần can cứ vào các điểm như: Số lượng và chủng loại máy có thể có được, điều kiện đường lò (kích thước tiết diện lò, độ cứng của đất đá, địa chất cấu tạo, công trình, thuỷ van ...) và người vận hành sử dụng máy khoan, yêu cầu về tốc độ đào đối với đường lò đá. – Đối với các gương có kích thước lớn Sđ > 10 m², chiều cao lò h > 3 m, nên dùng dàn khoan, xe khoan. – Lò đá nên dùng máy khoan đập hoặc xoay đập, chạy khí nén (cũng có thể dùng máy khoan xoay chạy khí nén nhưng với điều kiện đất đá không quá rắn f < 6). – Lò than có thể dùng máy khoan xoay chạy điện. – Đối với lò hỗn hợp (than + đá) nếu đá không quá rắn có thể dùng máy khoan chạy hơi ép. – Đối với nhưng lò tiết diện lớn, nếu có chiều cao h > 3 m, và nếu ...