Bài giảng Cơ cấu kinh tế với tăng trưởng kinh tế

"Bài giảng Cơ cấu kinh tế với tăng trưởng kinh tế" cung cấp kiến thức về nắm và hiểu được những vấn đề chung: khái niệm, tính chất, nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu kinh tế; cơ cấu ngành kinh tế, cơ cấu vùng kinh tế, cơ cấu thành phần kinh tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Cơ cấu kinh tế với tăng trưởng kinh tế BÀI 7 CƠ CẤU KINH TẾ VỚI TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ ThS. Vũ Thị Phương Thảo 1v1.0013111225TÌNH HUỐNG DẪN NHẬPThực trạng chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở Việt NamHiện nay, cơ cấu kinh tế theo ngành ở Việt Nam đã có những bước chuyển dịch vữngchắc theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát huy lợi thế so sánh và nâng caonăng lực cạnh tranh. Tỷ trọng các ngành kinh tế trong GDP thay đổi đáng kể, cụ thể lànăm 2010 lĩnh vực công nghiệp và xây dựng đã đạt 41%, lĩnh vực dịch vụ 39%, lĩnhvực nông nghiệp giảm xuống còn 20%. Cơ cấu của từng lĩnh vực kinh tế này cũng cónhững chuyển biến sâu sắc.Thứ hai, cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ đã được điều chỉnh theo hướng hình thành4 vùng kinh tế trọng điểm phát triển nhanh, đóng góp gần 64% GDP, hơn 90% giá trịxuất khẩu, thu hút hơn 90% số dự án đầu tư nước ngoài và gần 90% thu ngân sáchcủa cả nước. Các vùng kinh tế trọng điểm từng bước phát huy được tác động lan tỏa,thúc đẩy phát triển các vùng, miền khác.Đối với Việt Nam, một quốc gia đi lên từ một nước nông nghiệp chuyển dịch cơ cấu kinhtế có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Anh (chị) hãy cho biết định hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế Việt Nam đến năm 2015? 2v1.0013111225MỤC TIÊU Nắm và hiểu được những vấn đề chung: khái niệm, tính chất, nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu kinh tế Nắm vững cơ cấu ngành kinh tế, cơ cấu vùng kinh tế, cơ cấu thành phần kinh tế 3v1.0013111225NỘI DUNG BÀI HỌC 1 Những vấn đề chung về cơ cấu kinh tế 2 Cơ cấu ngành kinh tế 3 Cơ cấu vùng kinh tế 4 Cơ cầu thành phần kinh tế 4v1.00131112251. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CƠ CẤU KINH TẾ1.1. Khái niệm1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến cơ cấu kinh tế1.3. Tính chất của cơ cấu kinh tế 5v1.00131112251.1. KHÁI NIỆM• Cấu trúc của nền kinh tế bao gồm các ngành, các thành phần, các vùng, các lĩnh vực kinh tế… và các mối quan hệ hữu cơ giữa chúng được gọi là cơ cấu kinh tế.• Qua lý luận tái sản xuất của C.Mác được Lênin kế thừa thì nền kinh tế chỉ có thể tăng trưởng, phát triển với tốc độ nhanh khi có sự thay đổi về cơ cấu kinh tế, trong đó: Ngành sản xuất tư liệu sản xuất để sản xuất tư liệu sản xuất tăng trưởng nhanh và sẽ chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế. Sau đó mới đến ngành sản xuất tư liệu tiêu dùng để sản xuất ra tư liệu tiêu dùng và ngành sản xuất tư liệu này chiếm tỷ trọng ngày càng nhỏ đi. 6v1.00131112251.2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CƠ CẤU KINH TẾCơ cấu kinh tế bị quy định bởi những nhân tố chủ yếu sau đây:• Điều kiện tự nhiên: Bao gồm các nguồn tài nguyên như đất đai, dầu khí và các khoáng sản trong lòng đất; tài nguyên rừng, biển, gió, sức nước; các điều kiện khí hậu như: nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa… ảnh hưởng to lớn đến cơ cấu kinh tế.• Trình độ phát triển của nền sản xuất xã hội: Khi nền sản xuất xã hội còn ở tình trạng lạc hậu thì cơ cấu kinh tế của nó bị phụ thuộc rất nhiều vào các điều kiện tự nhiên và ngược lại.• Mức độ phát triển quan hệ kinh tế đối ngoại của mỗi quốc gia: Trong điều kiện nền kinh tế mở cơ cấu kinh tế sẽ chuyển dịch theo hướng những ngành có nhiều lợi thế sẽ phát triển mạnh, chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế.• Cơ chế chính sách của Nhà nước: Tác động đến cung cầu và qua đó tác động đến cơ cấu kinh tế…Tóm lại: Quá trình chyển dịch cơ cấu của nền kinh tế chịu tác động của nhiều nhân tố.Trong điều kiện biến động hiện nay những nhân tố tác động đến sự chuyển dịch cơ cấukinh tế cũng không ngừng biến đổi. 7v1.00131112251.3. TÍNH CHẤT CỦA CƠ CẤU KINH TẾ• Tính khách quan: Cơ cấu kinh tế do những nhân tố vật chất của nền sản xuất quy định (sức lao động, tư liệu sản xuất, tài nguyên, công nghệ…) cơ cấu kinh tế còn phụ thuộc vào trình độ phát triển của kinh tế - xã hội, mức độ phát triển quan hệ kinh tế đối ngoại. Điều đó có nghĩa, cơ cấu kinh tế mang tính khách quan, tồn tại và vận động độc lập với con người.• Tính lịch sử: Thể hiện ở chỗ không có cơ cấu kinh tế chung cho mọi nền kinh tế và không có cơ cấu kinh tế quy nhất cho một nền kinh tế ở giai đoạn lịch sử khác nhau. Chính vì vậy cần tránh sự rập khuôn máy móc trong việc xây dựng cơ cấu kinh tế và luôn xem xét sự phù hợp của cơ cấu kinh tế. 8v1.0013111225CÂU HỎI TƯƠNG TÁC Anh chị cho biết mục tiêu chuyển dịch cơ cấu GDP đến năm 2015 của Việt Nam? 9v1.00131112252. CƠ CẤU NGÀNH KINH TẾ2.1. Khái niệm2.2. Nội dung xây dựng cơ cấu ngành kinh tế2.3. Điều kiện chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế 10v1.00131112252.1. KHÁI NIỆMCơ cấu ngành kinh tế là cơ cấu của nền kinh tế xét về phương diện kinh tế - kỹ thuật.Đó là tổng thể các quan hệ, sự lệ thuộc lẫn nhau giữa các ngành, lĩnh vực kinh tế. ...