Bài giảng Đại cương bệnh lý hệ thần kinh - ThS. BS Nguyễn Phúc Học

Bài giảng Đại cương bệnh lý hệ thần kinh với mục tiêu giúp sinh viên có khả năng nêu được các trung tâm giải phẫu chức năng chính của não; trình bày được các hội chứng thần kinh thường gặp; nêu được các nhóm bệnh lý hệ thần kinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Đại cương bệnh lý hệ thần kinh - ThS. BS Nguyễn Phúc Học B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y ĐẠI CƯƠNG BỆNH LÝ HỆ THẦN KINH Mục tiêu học tập: Sau khi học xong bài này, sinh viên có khả năng: 1. Nêu được các trung tâm giải phẫu chức năng chính của não. 2. Trình bày được các hội chứng thần kinh thường gặp. 3. Nêu được các nhóm bệnh lý hệ thần kinh NỘI DUNG1. Giải phẫu sinh lý hệ thần kinh 2. Một số hội chứng1.1 Vỏ não (cortex cerebrum) thần kinh thường gặp1.2 Hệ viền (hệ limbic) 2.1 Hội chứng màng não1.3 Hạch nền (basal ganglia) 2.2 Hội chứng tăng1.4 Đồi thị (thalamus) áp lực nội sọ1.5 Vùng dưới đồi (hypothalamus) 2.3 Liệt hai chân1.6 Thân não (brainstem) 2.4 Liệt nửa người1.7 Hành não (medulla) 3. Các nhóm bệnh lý1.8 Cấu tạo lưới 3.1 Tai biến mạch (reticular formation) máu não (đột quị)1.9 Tiểu não 3.2 Bệnh khối u1.10 Tủy sống 3.3 Bệnh nhiễm trùng1.11 Dịch não tủy 3.4 Bệnh chấn thương1.12 Đ.mạch cung cấp máu cho não 3.5 Bệnh thoái hóa 1 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y1. Sơ lược giải phẫu sinh lý hệ thần kinh1.1 Vỏ não (cortex cerebrum)Vỏ não là phần bảo vệ của nãovà giúp con người trở nên độcđáo. Rõ ràng, đặc điểm của conngười là tư duy cao và ngônngữ, ý thức cũng như khả năngsuy nghĩ, lý do và tưởng tượngđều bắt nguồn từ vỏ não.Vỏ não là những gì nhìn thấyđược khi ta quan sát bộ não.Phần ngoài cùng được chia ralàm bốn thùy. Những dãy cuộntrên bề mặt não bộ được gọi lànếp gấp (gyrus), trong khi nhữngcái khía được gọi là rãnh(sulcus). 2 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A YBốn thùy não ( Four Lobes) Thùy thái dương (TemporalVỏ não được chia ra làm bốn phần, lobe): là phần thấp của não. Thùyđược gọi là bốn thùy bao gồm: thùy này cũng chứa vùng thính giáctrán, thùy đỉnh, thùy chẩm, thùy thái chính, rất quan trọng trong việcdương. giải thích âm thanh và ngôn ngữ chúng ta nghe được. Tổn thươngThùy trán (Frontal lobe): là phần phía hồi hải mã sẽ dẫn đến vấn đề vềtrước não liên quan đến lí do, động cơ trí nhớ, nhận biết tiếng nói vàhành động, nhận thức cao cấp và cảm các kĩ năng ngôn ngữ.xúc của ngôn ngữ. Thùy chẩm (Occipital lobe): làThùy đỉnh (Parietal lobe): là phân giữa phần sau cùng của não và có liêncủa bộ não và liên quan đến việc xử lý quan tới các kích thích thị giác vàthông tin cảm giác xúc giác như áp lực thông tinTổn thương thùy chẩmda, sự va chạm và cảm giác đau. Một có thể dẫn đến các vấn đề thịvùng của bộ não được biết đến như giác như khó nhận định vật thể,vùng chi phối cảm giác bản thể nằm mù màu, ngoài ra còn có rắc rốitrong thùy đỉnh này rất quan trọng về nhận từ.ngôn ngữ. 3 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y1.2 Hệ viền (Limbic systerm)Hệ Limbic gồm 4 cấu trúcchính: hạnh nhân(amygdala), hồi hải mã(hippocampus), vùng của vỏnão limbic và khu vực váchngăn (septal). Những cấu trúcnày kết nối với hệ Limbic vàvùng dưới đồi, đồi thị và vỏnão. Trong khi Hồi hải mã rấtquan trọng trong việc ghinhớ và học tập, thì hệ limbiclà trung tâm điều khiển củaphản xạ hồi đáp 4 B Ộ G I Á O D Ụ C – Đ À O T Ạ O T R Ư Ờ N G Đ Ạ I H Ọ C D U Y T Â N - K H O A Y1.3 Hạch nền (basal ganglia)Các hạch cơ bản là một nhóm các hạt nhân lớn bao quanh đồi thị. Cáchạt nhân này rất quan trọng trong việc điều khiển vận động. Nhân đỏvà chất đen thuộc não giữa có sự kết nối với hạch cơ bản này. 5 ...