Bài giảng ĐỘNG LỰC TÀU THUỶ part 6

Chân vịt kém chong chóng về mặt hiệu suất, nó có khối lượng lớn và kết cấu phức tạp, nhưng lại có tính chất điều động cao nên vẫn được áp dụng ở một số kiểu tàu. Những thiết bị đẩy gồm các ống dẫn hoặc các kênh, mà bơm đặt trong lòng chúng được gọi là thiết bị phụt nước (Xem H12.9). Bơm sẽ hút nước qua lỗ tiếp nhận và xả nó qua đường ống. Dòng nước xả có thể xả trong nước, vào không khí hoặc vừa nước vừa không khí đối với thiết bị phụt nước...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng ĐỘNG LỰC TÀU THUỶ part 6sang ngang. Ch©n vÞt kÐm chong chãng vÒ mÆt hiÖu suÊt, nã cã khèi lîng lín vµ kÕtcÊu phøc t¹p, nhng l¹i cã tÝnh chÊt ®iÒu ®éng cao nªn vÉn ®îc ¸p dông ë mét sè kiÓutµu. Nh÷ng thiÕt bÞ ®Èy gåm c¸c èng dÉn hoÆc c¸c kªnh, mµ b¬m ®Æt trong lßng chóng®îc gäi lµ thiÕt bÞ phôt níc (Xem H12.9). B¬m sÏ hót níc qua lç tiÕp nhËn vµ x¶ nãqua ®êng èng. Dßng níc x¶ cã thÓ x¶ trong níc, vµo kh«ng khÝ hoÆc võa níc võakh«ng khÝ ®èi víi thiÕt bÞ phôt níc kiÓu b¸n ch×m. Víi tèc ®é chuyÓn ®éng chËm vµtrung b×nh th× hiÖu suÊt cña thiÕt bÞ phôt níc kÐm chong chãng, v× vËy chóng chØ ®îc¸p dông trªn c¸c tµu ch¹y trong luång c¹n vµ vïng níc nhiÔm bÈn. §Æc ®iÓm næi bËtcña thiÕt bÞ phôt níc lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o viÖc ch¹y ®¶o chiÒu cña tµu b»ngc¸ch ®æi híng quay vµnh c¸nh b¬m. V× vËy thiÕt bÞ phôt níc thêng ®îc l¾p c¸cthiÕt bÞ ®Ó ®æi híng dßng níc x¶, còng nh c¸c b¸nh l¸i ®Æc biÖt vµ c¸c tÊm che ®Ó®¶m b¶o viÖc ®¶o chiÒu. ë nh÷ng tèc ®é chuyÓn ®éng lín th× hiÖu suÊt cña thiÕt bÞ phôtníc gÇn b»ng hiÖu suÊt cña chong chãng, v× vËy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ngêi ta ®·¸p dông chóng trªn c¸c tµu c¸nh ngÇm vµ taï ®Öm khÝ. §Ó t¨ng ¸p trªn ®o¹n èng x¶ c¸cthiÕt bÞ phôt níc cã thÓ dïng b¬m híng t©m hoÆc ly t©m, còng nh b»ng n¨ng lîngcña khÝ nÐn. C¸c thiÕt bÞ ®Èy trùc tiÕp biÕn n¨ng lîng d·n në chÊt khÝ sang t¨ng ¸pcho níc, ®îc gäi lµ thiÕt bÞ phôt khÝ. S¬ ®å cña c¸c thiÕt bÞ nµy rÊt kh¸c nhau. Chóngcã thÓ chia ra hai nhãm chÝnh - th¼ng dßng vµ m¹ch ®éng. n + wx V b) a) H×nh 12.10. ThiÕt bÞ phôt khÝ a. Th¼ng dßng _ b. M¹ch ®éng ThiÕt bÞ phôt th¼ng dßng gåm mét èng víi mÆt c¾t biÕn ®æi, mµ níc vµ khÝ cã ¸psuÊt ®i qua ®ã. Nh vËy hçn hîp hai pha ®· xuÊt hiÖn sÏ ®îc t¨ng tèc do sù gi·n nëthÓ tÝch chÊt khÝ vµ x¶ vÒ phÝa ngîc chiÒu víi chiÒu chuyÓn ®éng cña tµu (XemH12.10.a). TÝnh chÊt cña thiÕt bÞ phôt khÝ th¼ng dßng lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng t¹o ra lùckÐo khi tèc ®é chuyÓn ®éng cña tµu b»ng kh«ng. ThiÕt bÞ phôt m¹ch ®éng (XemH12.10.b) vÉn t¹o ra lùc kÐo ngay c¶ khi tèc ®é chuyÓn ®éng cña tµu b»ng kh«ng, nhêc¸c van ®ãng më chu kú kªnh tiÕp níc. HiÖu suÊt cña thiÕt bÞ phôt m¹ch ®éng thÊph¬n hiÖu suÊt cña thiÕt bÞ phôt th¼ng dßng. Nãi tãm l¹i, thiÕt bÞ phôt khÝ hoµn toµn kÐmvÒ mÆt hiÖu suÊt so víi lo¹i cã c¸nh cho nªn kh«ng ®îc ¸p dông réng r·i. 90 Ch¬ng 13 H×nh häc vµ kÕt cÊu chong chãng 13.1. C¸c yÕu tè h×nh häc chÝnh cña chong chãng VÒ mÆt h×nh häc chong chãng lµ mét cÊu tróc phøc t¹p. C¸c c¸nh cña chong chãng(Xem H13.1) lµ nh÷ng c¸nh cong 4, chiÒu dµy bÐ n»m trªn cñ 1. Chóng ®îc t¹o bëihai bÒ mÆt cong c¾t nhau. BÒ mÆt thø nhÊt lµ mÆt ®¹p 6 cña c¸nh, thø hai- lµ mÆt hót 5.MÆt ®¹p lµ mÆt c¸nh híng vÒ ®u«i tµu, mµ khi tµu ch¹y tiÕn mÆt cã ¸p suÊt t¨ng cao.MÆt c¸nh mµ trªn ®ã ¸p suÊt bÞ h¹ thÊp gäi lµ mÆt hót, mÆt nµy híng vÒ phÝa mòi tµu.§êng giao nhau cña mÆt ®¹p vµ mÆt hót gäi lµ ®êng bao cña c¸nh 3. §iÓm B cña®êng bao c¸nh n»m c¸ch xa trôc chong chãng nhÊt gäi lµ ®Ønh c¸nh. §èi víi mçi c¸nhngêi ta kÎ tîng trng mét ®êng th¼ng vu«ng gãc víi trôc, ®êng ®ã gäi lµ ®êngt©m c¸nh. Kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm B tíi trôc OX lµ b¸n kÝnh chong chãng R, trÞ sè gÊp®«i nã gäi lµ ®êng kÝnh chong chãng D. Vïng g¾n c¸nh vµo cñ gäi lµ ch©n c¸nh 2, kho¶ng c¸ch tõ ch©n c¸nh tíi ®Ønh c¸nh®o theo b¸n kÝnh lµ chiÒu dµi cña c¸nh l = R - rH (rH- lµ b¸n kÝnh cña cñ). ViÖc chuyÓntiÕp tõ c¸nh sang cñ ph¶i ®îc lîn ®Òu. Kho¶ng c¸ch lín nhÊt cña c¸nh ®o theo híngtrôc h gäi lµ ®é n©ng cña c¸nh. §Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña chong chãng, thÓ hiÖn d¹ng h×nh häc cña nã lµchiÒu quay. §èi víi mÆt c¾t h×nh trô ®ang xÐt, nÕu nh×n theo trôc X th× ë chong chãngquay ph¶i mÐp ®¹p cña c¸nh n»m xa h¬n mÐp tho¸t, ë chong chãng quay tr¸i sÏ ngîcl¹i (Xem H13.1). MÐp c¸nh c¸ch xa ngêi quan s¸t nhÊt vµ còng vµo níc ®Çu tiªn khi tµu ch¹y tiÕn®îc gäi lµ mÐp ®¹p 11, vµ ngîc l¹i lµ mÐp tho¸t 8. x y h P/Z P/ Z b j R H×nh 13.1. HÖ to¹ ®é h×nh trô E(0, x, r, q) vµ c¸c yÕu tè h×nh häc chÝnh cña chong chãng quay ph¶i MÆt c¾t c¸nh 7 b»ng h×nh trô 9 ®ång t©m víi chong chãng vµ ®îc tr¶i ra trªn mÆtph¼ng gäi lµ pr«phin tiÕt diÖn c¸nh 10. Tuú theo kiÓu vµ chøc n¨ng cña chong chãngc¸c pr«phin cã thÓ cã h×nh d¹ng kh¸c nhau, b×nh thêng ...