Bài giảng hệ sinh thái

Năm 1935, A. Tansley đưa ra khái niệm HST:Mặc dù các cơ thể sống có kỳ vọng tách mìnhra để dành một sự chú ý đặc biệt, nhưng thựctế các cơ thể sống không thể tách ra khỏi MTxung quanh mà chúng cùng với MT đó làmthành một hệ thống vật lý thống nhất. Nhữnghệ vật lý như thế là những đơn vị cơ bản củatự nhiên, gọi là HST.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng hệ sinh thái 3.3. Hệ sinh thái Nội Dung1. Khái niệm HST2. Thành phần và cấu trúc của HST3. Dòng vận chuyển năng lượng trong HST4. Chu trình tuần hoàn vật chất trong HST5. Khả năng tự điều chỉnh của HST1. Khái niệm- Năm 1935, A. Tansley đưa ra khái niệm HST: Mặc dù các cơ thể sống có kỳ vọng tách mình ra để dành một sự chú ý đặc biệt, nhưng thực tế các cơ thể sống không thể tách ra khỏi MT xung quanh mà chúng cùng với MT đó làm thành một hệ thống vật lý thống nhất. Những hệ vật lý như thế là những đơn vị cơ bản của tự nhiên, gọi là HST. 1. Khái niệm- Theo O.Dum thì HST là đơn vị chức năng cơ bản của tự nhiên, bao gồm cả sv và phi sv, trong đó các thành phần đều ảnh hưởng qua lại lẫn nhau và chúng đều cần thiết để giữ gìn sự sống ở dạng như đã tồn tại trên trái đất ⇒ QXSV+ MTXQ = HST- Các HST chính:+ HST trên cạn: HST rừng, Xa van, hoang mạc, thảonguyên, đài nguyên+ HST nước mặn+ HST nước ngọt : HST nước đứng, HST nướcchảy 2. Thành phần và cấu trúc của HST2.1. Thành phần của HSTGồm 2 thành phần:Phần hữu sinh- Về quan hệ dinh dưỡng : gồm 2 thành phần:+ Thành phần tự dưỡng: Cây xanh, một số vi khuẩn+ Thành phần dị dưỡng: động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt, vi sinh vật phân huỷ- Phần vô sinh 2. Thành phần và cấu trúc của HST- Vềcơ cấu, HST cũng gồm hai thành phần: + Thành phần vô sinh: Chất vô cơ: C, N2, O2, H2O, CO2, S... Chất hữu cơ: Li pit, Gluxit, prôtít…. Các yếu tố vật lý: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, các tia phóng xạ…+ Thành phần hữu sinh: Sinh vật sản xuất: Sinh vật tiêu thụ: Sinh vật phân huỷ: 2. Thành phần và cấu trúc của HST2.2. Cấu trúc của HST- Các HST đều gồm 4 thành phần cơ bản: MT (E), Vật SX (P), Vật TT (C), Vật PH (D) MT (E) P C1 C2 D 2. Thành phần và cấu trúc của HST- MT: Các nhân tố vậ lý, hóa học bao quanh sv- Vật SX: Vi khuẩn và cây xanh 6CO2 + 6 H2O C6H12O6 + 6O2 Năng lượng AS mặt trời Enzim của DL- Sinh vật tiêu thụ: Bao gồm các động vật ăn trực tiếp hoặc gián tiếp SVSX- SV phân hủy: Vi khuẩn, nấm 3. Dòng vận chuyển năng lượng trong HST* Đặc điểm chung- Dòng NL đi qua HST tuân theo các qui luật cơ bản của nhiệt động học:+ QL về bảo toàn NL: năng lượng không tự nhiên sinh ra cũng không tự nhiên mất đi, nó chỉ chuyển hoá từ dạng này sang dạng khác+ QL về chuyển hóa năng lượng:khi năng lượng được chuyển hoá từ dạng này sang dạng khác không bao giờ được bảo toàn 100% mà thường bị hao hụt một lượng nhất định để biến thành nhiệt năng. 3. Dòng vận chuyển....- NL sử dụng trong các HST tồn tại ở các trạng thái khác nhau:+ NL bức xạ (NL ánh sáng)+ NL hóa học+ NL nhiệt+ Động năng- Phần lớn các HST nhận NL từ AS mặt trời dưới 2 dạng: NL bức xạ măt trời và sự phát xạ nhiệt sóng dài của các vật thể nhận AS. 3. Dòng vận chuyển ...- Về mặt trao đổi Nl, người ta chia các HST thành các nhóm sau:+ Các HST nhận NL mặt trời, không được tự nhiên bổ sung (HST rừng, đồng cỏ, hồ...)+ Các HST nhận Nl mặt trời, được tự nhiên bổ sung (HST cửa sông, HST rừng mưa nhiệt đới..)+ Các HST nhận NL mặt trời, được con người bổ sung (HST NN, ao nuôi cá, HST rừng trồng..)+ Các HST thành thị, công nghiệp nhận NL từ chất đốt 3. Dòng vận chuyển ...- Trong HST, dòng NL được chuyển hóa dưới dạng vật chất thông qua các chuỗi và lưới thức ăn. Năng lượng khi đi qua mỗi bậc dinh dưỡng tiêu phí hết 80 – 90% thế năng hóa học để chuyển hóa thành nhiệt năng, do đó chuỗi thức ăn không phải là vô hạn. 3. Dòng vận chuyển ... R Nu Nu Na NaL La Pn P1 P2 R R R Sơ đồ dồng NL trong chuỗi thức ănL : Ánh sáng; La: Ánh sáng được TV hấp thụ;Pn: năng suất sơ cấp; P1,2: Năng suất thứ cấp 1,2;Nu: năng lượng không dùng; Na: năng lượng mất do đồng hóa;R: năng lượng mất do hô hấp. 3. Dòng vận chuyển ...⇒ Nhận xét về dòng năng lượng trong HST- Bất kỳ dòng NL nào cũng có đầu vào là Nl và kết thúc bằng việc chuyển hóa Nl ấy thành nhiệt năng phát tán ra MT xung quanh.- Chuỗi thức ăn càng ngắn hay hay sv càng gần với điểm khởi đầu thì NL thu nhận càng lớn- Các chuỗi thức ăn thường không ổn định mà thay đổi tùy thuộc vào nhu cầu thức ăn của các loài ở các giai đoạn sống khác nhau- Độ dài của chuỗi thức ăn thường không quá 5 -6 mắt xích 4. Chu trình tuần hoàn vật chất trong HST- Các nguyên tố hóa học đi từ MT bên ngoài vào cơ thể sv và lại quay trở lại MT tạo nên một chu t ...