Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công: Bài 19 - Độc quyền và định giá khi có thế lực thị trường (2021)

Bài giảng "Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công: Bài 19 - Độc quyền và định giá khi có thế lực thị trường (2021)" trình bày các nội dung chính sau đây: đặc điểm thị trường độc quyền bán; nguyên nhân tồn tại độc quyền; tối đa hóa lợi nhuận của doanh nghiệp độc quyền bán;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công: Bài 19 - Độc quyền và định giá khi có thế lực thị trường (2021) Baøi giaûng 19 Ñoäc quyeàn vaø ñònh giaù khi coù theá löïc thò tröôøng Nội dung ◼ Ñaëc ñieåm thò tröôøng ñoäc quyeàn baùn ◼ Nguyeân nhaân toàn taïi ñoäc quyeàn ◼ Toái ña hoùa lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp ñoäc quyeàn baùn ◼ Ño löôøng söùc maïnh ñoäc quyeàn ◼ Toån thaát xaõ hoäi do söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn ◼ Kieåm soaùt ñoäc quyeàn ◼ Phaân bieät giaù caáp 1, caáp 2 vaø caáp 3 ◼ Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm Ñaëc ñieåm thò tröôøng ñoäc quyeàn baùn 1) Moät ngöôøi baùn – Nhieàu ngöôøi mua 2) Moät saûn phaåm (khoâng coù saûn phaåm thay theá toát) 3) Coù nhöõng raøo caûn doanh nghieäp khaùc gia nhaäp ngaønh Ñoäc quyeàn baùn Caùc raøo caûn gia nhaäp ngaønh hay lyù do toàn taïi ñoäc quyeàn: ◼ Kinh teá (ngaønh ñoäc quyeàn töï nhieân) ◼ Kyõ thuaät ◼ Phaùp lyù 14.12.2021 Ñaëng Vaên Thanh 4 Toång doanh thu, doanh thu bieân vaø doanh thu trung bình Toång Doanh thu Doanh thu Giaù Löôïng Doanh thu bieân trung bình P Q TR MR AR 10 1 10 10 10 9 2 18 8 9 8 3 24 6 8 7 4 28 4 7 6 5 30 2 6 5 6 30 0 5 4 7 28 -2 4 3 8 24 -4 3 Doanh thu trung bình vaø doanh thu bieân $/Q AR (D) MR 0 Q Tối ña hoùa lôïi nhuaän $/Q MC P1 P* AC P2 Lôïi nhuaän giaûm D = AR Lôïi nhuaän giaûm MR Q1 Q* Q2 Q Toái ña hoaù lôïi nhuaän ◼ Q < Q*, do MC < MR neân khi taêng saûn löôïng lôïi nhuaän seõ taêng theâm. ◼ Q > Q*, do MC > MR neân khi giaûm saûn löôïng lôïi nhuaän seõ taêng theâm. ◼ Q = Q* thoaû ñieàu kieän MC = MR thì lôïi nhuaän ñaït toái ña. Ñöôøng caàu dòch chuyeån laøm thay ñoåi giaù nhöng saûn löôïng vaãn khoâng ñoåi $/Q MC P1 P2 D2 D1 MR2 MR1 Q1= Q2 Q Ñöôøng caàu dòch chuyeån laøm thay ñoåi saûn löôïng nhöng giaù vaãn khoâng ñoåi $/Q MC P 1 = P2 D2 MR2 D1 MR1 Q1 Q2 Q Ñoäc quyeàn baùn ◼ Nhaän xeùt ◼ Dòch chuyeån ñöôøng caàu thöôøng gaây ra söï thay ñoåi caû veà giaù vaø löôïng. ◼ ÔÛ thò tröôøng ñoäc quyeàn baùn khoâng coù ñöôøng cung vì khi caàu thay ñoåi: ◼ Nhaø ñoäc quyeàn baùn coù theå cung caáp caùc möùc saûn löôïng khaùc nhau ôû cuøng moät möùc giaù. ◼ Nhaø ñoäc quyeàn baùn coù theå cung caáp cuøng moät möùc saûn löôïng nhöng ôû caùc möùc giaù khaùc nhau. Söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn ◼ Heä soá ño löôøng söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn ◼ L = (P - MC)/P ◼ Giaù trò L caøng lôùn (trong khoaûng 0 tôùi 1) theá löïc ñoäc quyeàn baùn caøng lôùn. ◼ L bieåu dieãn theo ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù ◼ L = (P - MC)/P = -1/EP ◼ EP laø ñoä co giaõn cuûa caàu ñoái vôùi moät doanh nghieäp, khoâng phaûi ñoái vôùi thò tröôøng. Söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn ◼ Söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn khoâng baûo ñaûm doanh nghieäp coù lôïi nhuaän. ◼ Lôïi nhuaän phuï thuoäc vaøo moái töông quan giöõa chi phí trung bình vôùi giaù caû. Toån thaát xaõ hoäi do söùc maïnh ñoäc quyeàn baùn Do giaù cao hôn, ngöôøi tieâu duøng maát $/Q A+B vaø nhaø saûn xuaát ñöôïc A-C. Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng bò maát MC DWL Pm A B PC C AR MR Qm QC Q Toån thaát phuùc lôïi xaõ hoäi do ñoäc quyeàn baùn ◼ Giaù caû ñoäc quyeàn (PM) cao hôn giaù caïnh tranh (PC) hoaëc chi phí bieân (MC) ◼ Saûn löôïng ñoäc quyeàn thaáp hôn saûn löôïng coù tính caïnh tranh. (QM Muïc ñích kieåm soaùt ñoäc quyeàn ◼ Giaù ñoäc quyeàn thaáp hôn, gaàn vôùi giaù caïnh tranh (PC) hoaëc chi phí bieân (MC) ◼ Gia taêng saûn löôïng ñeán QC ◼ Ñieàu tieát lôïi nhuaän vöôït troäi cuûa ñoäc quyeàn ñeå chi duøng chung cho xaõ hoäi. ◼ Giaûm toån thaát voâ ích ◼ Toång quaùt: Söû duïng nguoàn löïc hieäu quaû hôn. 14.12.2021 16 Bieän phaùp kieåm soaùt ñoäc quyeàn ◼ Điều tiết (Giaù toái ña, thuế) ◼ Sôû höõu nhaø nöôùc ◼ Luaät choáng ñoäc quyeàn (Luaät caïnh tranh) 14.12.2021 17 Phaân bieät giaù laø gì? Phaân bieät giaù laø vieäc baùn moät haøng hoùa vôùi nhöõng möùc giaù khaùc nhau cho: ◼ nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc nhau (caáp 1) ◼ nhöõng nhoùm ngöôøi tieâu duøng khaùc nhau (caáp 3) ◼ nhöõng khoái löôïng tieâu duøng khaùc nhau (caáp 2) ◼ nhöõng thôøi ñieåm tieâu duøng khaùc nhau. Phaân bieät giaù caáp moät h ...