Bài giảng Kinh tế phát triển: Chương 2 - PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sơn

Chương 2 Các mô hình tăng trưởng kinh tế, mục đích chương học này nhằm giúp người học tìm hiểu về: Các trường phái, các nhà kinh tế mô tả sự vận động của nền kinh tế như thế nào?; các yếu tố nào tác động đến tăng trưởng; cơ sở khoa học của mô hình tăng trưởng hiện đại là gì?.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế phát triển: Chương 2 - PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sơn Chương II. Các mô hình tăng trưởng kinh tế  Mục đích: - Các trường phái, các nhà kinh tế mô tả sự vận động của nền kinh tế như thế nào? - Các yếu tố nào tác động đến tăng trưởng - Cơ sở khoa học của mô hình tăng trưởng hiện đại là gì? Mô hình cổ điển với tăng trưởng kinh tế  Điều kiện ra đời - Adam Smith, Ricardo, Mathus, Mill. - Học thuyết “Bàn tay vô hình” và tác phẩm “Của cải của các dân tộc” của Adam Smith - Học thuyết của Ricardo - Quan điểm về mối quan hệ dân số và tăng trưởng của Mathus Mô hình cổ điển  Các yếu tố tác động đến tăng trưởng: - Lao động - Vốn - Đất đai Trong đó đất đai là yếu tố quan trọng nhất và là giới hạn của tăng trưởng Câu hỏi: Vì sao? Sự kết hợp các yếu tố sản xuất K Y KB L2 L1 KA LA LB L Đường tăng trưởng của Ricardo R Y K, L RO Sự cân bằng của nền kinh tế PL AS  ADO AD1 PL1 PL0 Y* GDP Mô hình tăng trưởng của Marx  Các nhân tố tác động đến tăng trưởng: - Đất đai - Vốn - Lao động - Yếu tố kỹ thuật của sản xuất Trong đó: Lao động là yếu tố quan trọng nhất Quan điểm về sự cân bằng của nền kinh tế  Nền kinh tế hoạt động cần có sự thống nhất giữa: - Mua và bán - Cung và cầu - Tiền và hàng - Giá trị với giá trị sử dụng Nếu không đảm bảo sự thống nhất nền kinh tế có thể rơi vào khủng hoảng. - Nền kinh tế hoạt động theo chu kỳ: Khủng hoảng - Tiêu điều - Phục hồi - Hưng thịnh Mô hình tăng trưởng tân cổ điển  Các nhân tố tác động đến tăng trưởng - Vốn - Lao động - Tài nguyên thiên nhiên - Khoa học kỹ thuật Y = f (K, L, R, T)  Khoa học kỹ thuật đóng vai trò quan trọng nhất Đường đồng sản lượng và sự kết hợp các yếu tó sản xuất K Y C Kc B KB D KD KA Đường sản lượng II A Đường sản lượng I LA Lc LB LD L Sự lựa chọn công nghệ sản xuất  Công nghệ tâm dụng lao động (Tại C)  Công nghệ trung tính (Tại B)  Công nghệ thâm dụng vốn (Tại D) Phát triển kinh tế theo chiều rộng và phát triển kinh tế theo chiều sâu  Vốn và lao động kết hợp với nhau theo tỷ lệ cố định để gia tăng đầu ra - phát triển kinh tế theo chiều rộng  Vốn tăng nhiều hơn lao động tăng để gia tăng đầu ra – phát triển kinh tế theo chiều sâu hay nói cách khác là gia tăng lượng vốn trên 1 đơn vị lao động để gia tăng đầu ra Sự cân bằng của nền kinh tế PL AD1 AD0 AS-LR AS-SR PLo E0 PL'0 E1 E'0 Y0 Y* GDP Hàm sản xuất Cobb - Douglass  Y = F (K,L,R,T) - Giả thiết lợi tức không đổi theo quy mô - K/L theo một tỷ lệ cố định  Y = T.KαLβR‫ﻻ‬  α,β,‫ ﻻ‬là hệ số co giãn của sản lượng theo đầu ra  Α+β+‫1=ﻻ‬  g = k*α +l* β + r *‫ +ﻻ‬a  a phần còn lại là do đóng góp của kho học công nghệ, thể chế và chất lượng lao động…(TFP) Mô hình của Keynes AS LR AS SR AD0 AD1 E1 Eo Yo Y1 Y* Mô hình của Keynes  Nền kinh tế cân bằng dưới mức sản lượng tiềm năng  Vai trò AD trong việc xác định sản lượng việc làm - Khi thu nhập tăng APC có xu hướng giảm và APS có xu hướng tăng, do đó MPC giảm và MPS tăng - Pl và W không thay đổi trong ngắn hạn  Nhà nước dùng chính sách kích cầu tiêu dùng cá nhân và đầu tư của các doanh nghiệp Mô hình Harrod – Domar  Giả thiết: Nội dung của mô hình - Lợi tức không đổi Y = (1/k) * K (1) theo quy mô k = K/ Y (2) - K/L kết hợp với k = ICOR nhau theo tỷ lệ cố S = I = K (3) định K = I – δ K (4) g = Y/Y = K/ (Y * k) g = (s/k) - δ Harrod-Domar  Phương pháp đơn giản tìm quan hệ vốn và tăng trưởng nước đang phát triển  Tốc độ tăng trưởng tỷ lệ thuận với tỷ lệ tiết kiệm và đầu tư và tỷ lệ nghịch với ICOR Phê phán mô hình  Giả định về định chế, cơ cấu,..như nhau ở mọi nước  Khả năng kiểm soát môi trường bên ngoài  Các giả định khác như K/L không đổi Mô hình Solow: Phê phán mô hình Harrod – Domar  Hàm sản xuất cơ bản:  Y = F (K,L)  δY/ δ K > 0, và δ2 Y/ δ2 K < 0  δY/ δ L > 0, và δ2 Y/ δ2 L < 0  y = f(k) hay y = kα Trong đó: k = K/L mức tích lũy vốn trên một lao động và y= Y/L mức sản lượng trên một lao động ...