Bài giảng Kinh tế tài nguyên: Chương 6 - Trần Thị Thu Trang

Bài giảng Kinh tế tài nguyên: Chương 6 trình bày các nội dung sau: Giới thiệu chung về kinh tế tài nguyên không thể tái tạo, các vấn đề cần quan tâm trong quản lý, khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên không thể tái tạo, các mô hình kinh tế cơ bản trong quản lý, khai thác và sử dụng NRR,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế tài nguyên: Chương 6 - Trần Thị Thu TrangCHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠO6.1. Giới thiệu chung về kinh tế tài nguyên không thểtái tạo- TN không thể tái tạo gồm: quặng, than,hoáthạch, dầu mỏ,…- Các hãng khai thác không chỉ quyết định điểmtối ưu dựa trên các đầu vào tối ưu và đầu ra tối ưu màcòn quyết định các vấn đề liên quan tới việc cạn kiệtcủa nguồn TN trong tương lai do quá trình khai tháchiện nay.=> Vấn đề cần quan tâm là: khai thác với tốc độ nào?Sản lượng là bao nhiêu? để đạt hiệu quả kinh tế caonhất và thời gian tồn tại của TN là lâu dài nhất.CHƢƠNG 6KINH TẾ TÀI NGUYÊNKHÔNG THỂ TÁI TẠOTrần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 20091CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠO2CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠO6.2. Các vấn đề cần quan tâm trong quản lý, khai thácvà sử dụng nguồn tài nguyên không thể tái tạo6.2.1.2. Những quan tâm chính tới NRRMột số lý thuyết xung quanh vấn đề NRR6.2.1. Vấn đề khai thác và sử dụng NRR- Các nhà kinh tế học quan tâm tới vai trò của TNTN6.2.1.1. Các vấn đề cơ bản của NRRthì tập trung vào 3 yếu tố của quá trình sản xuất là: đất- Là loại TN có giới hạn về mặt trữ lượng trong lòng đấttrong thời gian ngắn => mô hinh khai thác phải trả lờiđược câu hỏi: khi nào thì NRR bị cạn kiệt?Bao lâu nữathì con người lại có thể khai thác và sử dụng NRR tronglòng đất?đai, vốn, lao động.- L.C.Gray và Harold Hotelling là 2 nhà kinh tế họcđầu tiên đặt nền móng cho việc phân tích một cách hệthống tỉ lệ sử dụng tối ưu NRR .- Xét về trữ lượng và chất lượng thì NRR ngày cànggiảm sút do hoạt động khai thác của con người.Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 2009Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 20093Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 200941CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOCHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOMô hình của Hotelling được đặt trong các điều kiện cơ bản sau: Doanh thu khai thác giảm dần do lượng khai thác giảm dầntheo thời gian Tổng sản lượng khai thác bằng tổng sản lượng khai thác từcác năm cộng lạiQ = q1 + q2 + q3 + …+ qn Thời gian thể hiện vai trò rất quan trọng trong phân tích khaithác NRR vì thời gian không những ảnh hưởng tới sản lượng,chất lượng khai thác mà còn ảnh hưởng tới giá cả thị trườngdo lạm phát Hiệu quả ròng khai thác NRR, sản lượng khai thác ngày hômnay là bao nhiêu và ảnh hưởng đến tương lai như thế nào?Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 20096.3. Các mô hình kinh tế cơ bản trong quản lý, khai thácvà sử dụng NRR6.3.1. Mô hình cơ bản của lý thuyết khai thác NRR (trongthị trường CTHH)6.3.1.1. Hướng khai thác của một hãng tư nhân (chấp nhậngiá cả thị trường)* Những vấn đề đặt ra cho mô hình phải trả lời đó là:- Khai thác NRR trong bao lâu nữa?(Xu hướng thời gian)- Khai thác với sản lượng nào? (Xu hướng sản lượng)- Điều gì sẽ xảy ra đối với giá cả thị trường trong tương lai?(Xu hướng giá)- Chi phí của người sử dụng là bao nhiêu? Chi phí khanhiếm được quan tâm và tính toán như thế nào?Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 200956CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOCHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOMô hình cơ bản* Các điều kiện cho mô hình lý thuyếtHãng khai thác với mục tiêu quan trọng nhất là tối đa hoálợi nhuận (Prmax) , do vậy hãng sẽ đầu tư tại điểm MR = MC- Hãng khai thác chấp nhận giá thị trường,- Hãng khai thác ước tính chính xác lượng tài nguyên- Giả sử hãng khai thác sở hữu mỏ có trữ lượng S0 thì cùngvới quá trình khai thác thì trữ lượng mỏ sẽ giảm dần theosản lượng khai thác hiện hành.trong lòng đất trong giai đoạn khai thác- Mỏ bao gồm tài nguyên có chất lượng như nhau (từSt – St+1 = qtdưới lên trên)- Gọi P là giá của NRR- Chi phí khai thác sẽ tăng dần do khó khăn hơn, sâu- Ct là chi phí khai thác NRR trong giai đoạn thơn, khan hiếm hơn.- Qt là lượng khai thác tài nguyên NRR trong giai đoạn t- Lợi nhuận trong 1 giai đoạn là : P.qt – C(qt)Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 20097Trần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 200982CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOTrong trường hợp mô hình khai thác nhiều giai đoạn thì tổnglợi nhuận của hãng qua các giai đoạn là:TPr = P.q0 – C(q0) + 1/(1+r)1.(P.q1 – C(q1)) +1/(1+r)2.(P.q2 – C(q2)) + …+ 1/(1+r)t.(P.qt – C(qt))Lấy đạo hàm riêng theo qt tìm điều kiện cần tối đa hoá lợi íchcủa hãng:1/(1+r)t.(P– MC(qt)) = 1/(1+r)t+1.(P– MC(qt+1))Từ phương trình trên ta suy ra:[(P – MC(t+1)) – (P – MCt )]/(P – MCt) = rCông thức trên được gọi là luật Hottelling phần trăm lãi suất(Пt+1 – пt)/ пt = rTrong đó: r là lãi suất tiền vay trên thị trườngTrần Thị Thu Trang - Bài giảng KTTN - 20099CHƢƠNG 6: KTTN KHÔNG THỂ TÁI TẠOTừ mô hình trên, các quyết định khai thác của hãngdựa trên quy luật Hottelling phần trăm lãi suất được kết luậnnhư sau:• Nếu tỉ lệ tăng trưởng của lợi nhuận lớn hơn r thì hãng sẽquyết định không khai thác vì nếu lấy tiền gửi vào ngânhàng chỉ được lãi suất là r(P – MCt+1) phải lớn hơn (P – MCt) là r phần trăm. Doanh ...