Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 7

Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 7 trình bày học thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới như hoàn cảnh ra đời, các đặc điểm phương pháp luận, các lý thuyết kinh tế, phân tích học thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 7 CHƯƠNG 7HỌC THUYẾT KINH TẾ CỦA CHỦ NGHĨA TỰ DO MỚI 1. Hoàn cảnh ra đời Từ giữa những năm 1970, hệ thống kinh tế tư bản chủ nghĩa lại lâm vào cuộc khủng hoảng lớn xuất hiện khuynh hướng phê phán học thuyết Keynes  phục hồi tư tưởng tự do kinh tế. Sự xuất hiện của lý thuyết Keynes, những thành tựu trong quản lý kinh tế theo kế hoạch ở các nước XHCN có tác động mạnh tới các nhà tư tưởng tự do. Trong bối cảnh đó, các nhà kinh tế học tư sản đã sửa đổi lại hệ thống tư tưởng tự do kinh tế cho thích hợp với tình hình 1. Hoàn cảnh ra đời Những người đề xướng tư tưởng tự do kinh tế là các nhà kinh tế học tư sản cổ điển, bắt đầu từ William Petty. Tư tưởng tự do kinh tế được phát triển tiếp tục trong tác phẩm “Nghiên cứu về bản chất và nguyên nhân sự giàu có của các quốc gia” (1776) của Adam Smith. 2. Các đặc điểm phương pháp luận CNTD mới là một trong các trào lưu tư tưởng tư sản hiện đại, kết hợp các quan điểm, phương pháp luận của CNTD cũ (KTCT Tư sản cổ điển), trường phái trọng thương mới, trường phái Keynes để hình thành hệ tư tưởng mới nhằm điều tiết nền kinh tế TBCN. Tư tưởng cơ bản là cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước ở một mức độ nhất định. Khẩu hiệu của họ là thị trường nhiều hơn và Nhà nước can thiệp ít hơn. 2. Các đặc điểm phương pháp luận Sử dụng các phương pháp nghiên cứu số lượng, tâm lý chứ không phải bản chất. Không phân tích QHSX mà xem xét các hiện tượng kinh tế từ góc độ ý tưởng chủ quan, đưa ra tổng thể các nhân tố phụ thuộc vào tư chất tinh thần của con người. 3. Các lý thuyết kinh tế3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tựdo mới ở Mỹ Tư tưởng tự do mới phát triển ở Mỹ dướitên gọi là chủ nghĩa bảo thủ mới. Một trong sốtrào lưu đó là trường phái trọng tiền hiện đại,hay trường phái Chicago với những người đứngđầu như Milton Friedman, Hery Simons, GeogreStiglr…3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ Trường phái tiền tệ (thuyết trọng tiền)- Đại biểu của trường phái này là Milton Friedman (1912 - 2007) tại New York. Năm 1976, ông được tặng giải thưởng Nobel. Ngoài ra còn những nhà kinh tế lớn khác như: Henry Simons, Geogre Stiglr … 3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ- Lập trường cơ bản của trường phái tiền tệ là thả lỏng nền kinh tế, chống lại sự can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế.- Chủ trương vai trò của chính phủ chỉ là duy trì một tốc độ tăng tiền tệ ổn định hàng năm, điều đó sẽ đảm bảo cho sự tăng trưởng kinh tế vững chắc với giá cả ổn định. - Mức cung tiền là nhân tố quyết định đến việc tăng sản lượng quốc gia  ảnh hưởng đến việc làm, giá cả.3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ- Tiền cung ứng nhanh hơn thu nhập  tăng giá, lạm phát. - Tiền cung ứng ít hơn mức cần thiết  suy thoái kinh tế , thất nghiệp.- Giá cả phụ thuộc vào khối lượng tiền tệ trong lưu thông nên có thể thông qua chính sách tiền tệ để ổn định giá cả, chống lạm phát. 3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ- Coi chính sách tiền tệ giữ vai trò chủ đạo tác động đến ổn định và phát triển kinh tế.- Chủ động điều tiết cung tiền tệ trong từng thời kỳ phát triển, trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế nên tăng khối lượng tiền tệ, trong thời kỳ ổn định nên giảm mức tăng tiền tệ. 3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ - Ủng hộ tự do kinh doanh, ủng hộ chế độ tư hữu, bảo vệ quyền tự do hoạt động của doanh nghiệp.- Lý thuyết trọng tiền có ảnh hưởng sâu sắc trong nhiều nước tư bản phát triển, đặc biệt là Anh và Mỹ (Reagan và Thatcher) nhưng chỉ đạt được hiệu quả nhất thời. 3.1. Lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ Trường phái “Kinh tế vĩ mô dự kiến hợp lý” (Rational Expectation Macroeconomic: REM)- Những người có công sáng lập là Robert Lucas- trường Đại học Chicago và Thomas Sangent – trường Minnesota. - Một số quan điểm cơ bản:+ Mọi người đều hướng hành vi của mình một cách hợp lý dựa trên những thông tin mà mình có. 3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ + Sự linh hoạt của giá cả và tiền lương để cho cung cầu luôn bằng nhau ở các thị trường. + Ứng xử của mọi người đều dựa trên những “dữ liệu hợp lý” của họ về kinh tế. - Tập trung giải quyết 2 vấn đề của kinh tế vĩ mô:+ Công ăn, việc làm, thất nghiệp.+ Hiệu quả chính sách kinh tế của nhà nước.3.1. Các lý thuyết kinh tế của chủ nghĩa tự do mới ở Mỹ- Về vấn đề thứ nhất, phái dữ liệu hợp lý chorằng: vì giá cả tiền lương linh hoạt nên hầu hếtthất nghiệp là tự nguyện. Người lao độngkhông chịu đi làm do tiền lươ ...