Bài giảng Luật quốc tế

Bài giảng Luật quốc tế trình bày một số nội dung sau: Khái niệm và nguồn của luật quốc tế, các nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế, chủ thể của luật quốc tế, dân cư trong luật quốc tế,...và một số nội dung khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Luật quốc tế BÀI1 KHÁINIỆMVÀNGUỒNCỦALUẬTQUỐCTẾ I. Kháiniệmluậtquốctế 1. Địnhnghĩa Nhànướcvàphápluậtlàhaihiệntượngcùngtồntạivàpháttriển.Nhànướchình thànhvàpháttriểnkhôngthểthiếuphápluật.Ngượclại,phápluậtđượcbanhànhbởinhànước.Dođó,khôngcónhànướcthìsẽkhôngcóphápluật.Nhànướcsửdụngcông cụ quảnlýlàphápluậtđể điềuchỉnhcácquanhệ xãhộivàđưacácquanhệ xãhộiphứctạp,dễxảyratranhchấpvàomộttrậttựnhấtđịnh. Hệ thốngphápluậtcủaquốcgiabaogồmnhiềungànhluậtkhácnhau,điềuchỉnhcácquanhệphápluậttrongcáclĩnhvựckhácnhau.Tuynhiên,khicácquốcgiathiếtlập quanhệbanggiaovớinhauthìmộthệthốngphápluậtmớiđượchìnhthành,đólàluật quốctế.Hệthốngphápluậtnàytuyđượchìnhthànhvàtồntạiđộclập,kháchẳnvớitrìnhtự vàthẩmquyềnlậpphápcủaphápluậtquốcgianhưngnócóquanhệ tácđộngqualạivớihệthốngphápluậtquốcgia. Thậtvậy,trongquanhệbanggiaogiữacácquốcgia,họcùngnhauxâydựngnhững nguyêntắc,quyphạmnhằmđiềuchỉnhcácquanhệgiữahọvớinhau.Phổbiếnnhấtlà cácquanhệsongphươnggiữahaiquốcgia.Đểđảmbảochoquanhệđượcbềnvững, haiquốcgiathườngtiếnhànhgiaokếtvớinhaubởimộtthỏaước.Thỏaướcnàycóthểlàbằngmiệnghaybằngvănbản,tuỳtheotínhchấtvàtầmquantrọngcủanhữngquanhệ đượcthiếtlập.Thỏa ướcnàyngàynaychúngtagọilàđiều ướcquốctế.Vàđây cũngchínhlàluậtquốctế.Nhưvậy,chúngtathấyrằngchỉcầnmộtđiềuướcquốctếgiữahaiquốcgiađượcgiaokếtthìluậtquốctếxuấthiệnvàluậtnàysẽđượcápdụngtrướctiênchochínhhaiquốcgiathiếtlậpnênnó. Cùngvớisựpháttriểncủaxãhội,cácquanhệquốctếcủacácquốcgiakhôngcòndừnglạitrongkhuônkhổquanhệsongphươnggiữahaiquốcgianữamàdầndầnnóđã đượcmở rộngranhiềuquốcgiavàtoànthế giới.Dođó,ngàynay,cónhữngquanhệgiữacácquốcgiamangtínhkhuvực,liênkhuvựcvàtoàncầu.Nhưvậy,thuậtngữluật quốctếbaogồmcảluậtquốctếgiữacácquốcgiamangtínhsongphương,đaphươngkhuvực,liênkhuvựcvàđaphươngtoàncầu.Cụ thể:Tổngthể nhữngnguyêntắcvàquyphạmđiềuchỉnhquanhệ songphươngmàcụ thể làthôngquanhữngđiều ướcquốctế songphươnglàluậtquốctế tồntạigiữahaichủ thể vớinhau.Vídụ:ViệtNamvàTrungQuốckýkếtvớinhauđiềuướcquốctếthìđiềuướcquốctế nàychínhlànguồncủaluậtquốctếgiữaViệtNamvàTrungQuốc.Nhưvậy,tổngthểtấtcảcácnguyêntắc,cácquyphạmđượcthoảthuậngiữahaiquốcgia,ViệtNamvàTrungQuốc, làluậtquốctếđiềuchỉnhquanhệbanggiaogiữahaiquốcgiatrongcáclĩnhvựckýkết.Như vậy,tổngthề nhữngnguyêntắc,nhữngquyphạmthể hiệntrongcácđiều ướcquốctế đaphươnggiữacácquốcgiatrongmộtkhuvựcđịalýđượcgọilà« luậtquốctếkhuvực».Vídu:CácnguyêntắcvàquyphạmđượccácquốcgiaĐôngNamÁthoảthuậnxâydựngnêntrongkhuônkhổhoạtđộngcủaHiệphộicácquốcgiaĐôngNamÁ (ASEAN)chínhlàluậtquốctếkhuvực.Tươngtự,nếunhữngnguyêntắcvànhữngquy phạmđiềuchỉnhcácquanhệ mangtínhchấttoàncầuthìđượcgọilà«luậtquốctếchung». 1 Tuynhiên,trongkhoahọcpháplý,ngườitakhôngphânchiarathànhcácloạiluật quốctế như trênmàchỉ gọimộttênchunglà«Luậtquốctế»hay«Côngphápquốctế». Sởdĩcótên«Côngphápquốctế»làđể phânbiệtvớimộtngànhluậtquốcgiacótênlà«Tư phápquốctế».Luậtquốctếvàluậttư phápquốctếgiốngnhauchỉởmột điểmlàcùngđiềuchỉnhcácquanhệcóyếutố nướcngoài.Tuynhiên,nhưđãnói,luật tư phápquốctế làluậtquốcgia,nguồnchủ yếulàdocơ quanlậpphápcủaquốcgia banhànhvàápdụngnhằmđiềuchỉnhcácquanhệ dânsự,thươngmạivàlaođộngcó yếutố nướcngoài.Cònđốivớiluậtquốctế thìkhôngphảidocơ quanlậpphápcủamộtquốcgianàobanhànhcả,màdochínhcácquốcgiavàchủ thề củanóbanhành nhằmđiềuchỉnhcácquanhệgiữahọvớinhautrongđờisốngbanggiaoquốctếvimụcđíchcùngtồntạivàpháttriển. Như vậy,luậtquốctếlàhệ thốngcácnguyêntắcvàcácquyphạmphápluậtđiều chỉnhquanhệquốctế phátsinhgiữacácchủ thể củaluậtquốctế,dochínhcácchủ thểcủaluậtquốctếtựnguyệnthỏathuậnxâydựngnên. 2. Đặctrưngcơbảncủaluậtquốctế Vềtrìnhtựlậppháp:Khácvớiluậtquốcgia,luậtquốctếkhôngphảidomộtcơquanlậpphápchung,cóthẩmquyềntốicaoxâydựngnênđểápđặtvàápdụngbắtbuộcđốivớicácchủthể củaquanhệphápluật.Luậtquốctế đượchìnhthànhtrêncơsởthoảthuậngiữacácchủthểmàchủyếulàgiữacácquốcgia.Cónghĩalàluậtquốctế docácchủ thể cùngnhau«banhành»để ápdụngtrongcácquanhệ giữahọ với nhau.Việc«banhành»nàycóthể thôngquaviệckýkếtđiều ướcquốctế haycùngnhauthừanhậnmộttậpquánquốctếnàođóđểápdụngchoquanhệgiữahọ.Ởđiểm này,luậtquốctế giốngnhưlàmộthợpđồnggiữacácchủ thể.Đãcóthể xemnhư là «hợpđồng»thìluậtquốctếcũngphảimangnhữngđặctínhcủahợpđồng.Cónghĩalà yếutốthoảthuậnlàyếutố quantrọngnhấtvàquyếtđịnhsự xuấthiệnvàtồntạicủa luậtquốctế.Dođó,để cóđượccácnguyêntắc,quyphạmcủaluậtquốctế thìthoảthuận,đàmphánlàconđườngduynhấtđượcsử dụngbởicácchủ thể.Saukhikýkết hoặcthừanhậnápdụngchungmộtquytắcnàođóthìcácbêntrong« hợpđồng»nàycũngphảicónghĩavụthựchiệnnhữngcamkếtcủamình.Tuynhiên« hợpđồng»nàyđôikhikhôngphảinhằmmụcđíchlàbảovệ lợiíchcủachínhcácbênkýkếtmàcònn ...