Bài giảng Nghiên cứu thống kê: Chương 8

Bài giảng Nghiên cứu thống kê: Chương 8 Điều tra chọn mẫu gồm các nội dung chính như: Khái niệm về điều tra chọn mẫu, các bước của quá trình nghiên cứu mẫu, các phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên, các phương pháp chọn mẫu phi ngẫu nhiên,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nghiên cứu thống kê: Chương 821/01/2015Nội dungKhái niệm về điều tra chọn mẫubước của quá trình nghiên cứu mẫu Các phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên Các phương pháp chọn mẫu phi ngẫunhiênCHÖÔNG 8 CácÑIEÀU TRA CHOÏN MAÃU128.1.2 Ưu điểm và hạn chế của điều tra chọn mẫuƯu điểm:-Tiết kiệm chi phí-Tiến độ nhanh-Số liệu điều tra chính xác hơn, hạn chế được sai số phichọn mẫu.Hạn chế:-Kết quả suy rộng từ mẫu điều tra bao giờ cũng có sai sốđại diện nhất định.Phạm vi ứng dụng:- Dùng để thay thế điều tra toàn bộ.- Dùng để tổng hợp nhanh tài liệu điều tra toàn bộ.- Được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực nghiên cứukinh tế xã hội.8.1 Khái niệm về điều tra chọn mẫu:8.1.1 Khái niệm :Điều tra chọn mẫu là một loại điều tra không toànbộ ,người ta chỉ chọn ra một số đơn vị từ tổng thểchung để điều tra thực tế,sau đó bằng các phươngpháp khoa học , tính toán suy rộng cho toàn bộ tổngthể.34121/01/20158.1.3 Sai số trong điều tra chọn mẫu8.2 Các bước của quá trình nghiên cứu mẫu:Các loại sai số trong điều tra chọn mẫu:Sai số chọnmẫu và sai số phi chọn mẫu Sai số chọn mẫu (sai số đại diện) là sự khác biệtgiữa kết quả mẫu và tổng thể,vì từ kết quả mẫu suyrộng cho toàn bộ tổng thể => sự sai lệch nhất định.- Để giảm sai số chọn mẫu, tăng quy mô của mẫu. Sai số phi chọn mẫu xuất hiện trong cả điều trachọn mẫu và điều tra toàn bộ. Một số nguyên nhân xuất hiện sai số phi chọn mẫu:- Do đơn vị điều tra trả lời sai- Do nhân viên điều tra ghi chép sai- Do tỷ lệ không trả lời quá cao hoặc do đo lườngsaiQUAÙ TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU MAÃU COÙ THEÅ ÑÖÔÏC MINHHOÏA BAÈNG SÔ ÑOÀ SAU :2. XAÙC ÑÒNH TOÅNG THEÅ1. XAÙC ÑÒNH MUÏCÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU3. XAÙC ÑÒNH KÍCHTHÖÔÙC MAÃU4. LÖÏA CHOÏNPHÖÔNG PHAÙP THUTHAÄP THOÂNG TIN6. KEÁT LUAÄN VEÀTOÅNG THEÅ5. SUY ROÄNG CAÙC ÑAËCTRÖNG CUÛA TOÅNG THEÅ5Cách xác định sai số trung bình chọn mẫutrong chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giản8.3 Các phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên••6Chọn mẫu ngẫu nhiên đơn giảnLấy mẫu hệ thống Khi nhiệm vụ chọn mẫu là để ước lượng số trungbình về một tiêu thức nào đó sai số trung bình chọnmẫu sẽ là:x nnKhi nhiệm vụ chọn mẫu là để ước lượng tỷ lệ theomột tiêu thức nào đó, sai số trung bình chọn mẫu sẽ làp ˆ72p(1-p)nˆ(Nếu P chưa biết ta thay bằng p)8221/01/2015Cách xác định kích thước mẫu (cỡ mẫu) trongchọn mẫu ngẫu nhiên đơn giảnGỌI  x LÀ PHẠM VI SAI SỐ CHỌN MẪU. KHI NHIỆM VỤ CHỌN MẪU LÀ ĐỂ ƯỚC LƯỢNG SỐTRUNG BÌNH VỀ MỘT TIÊU THỨC NÀO ĐÓ THÌ : x  Z /2 x  Z /2KÍCH THƯỚC MẪU n PHỤ THUỘC VÀO CÁC YẾU TỐ SAU: Phương pháp chọn mẫu nào sẽ được tiến hành theo phương pháonào để sử dụng công thức xác định kích thước mẫu cho phù hợp. Xác định phạm vi sai số có thể chấp nhận được. Quy định độ tin cậy muốn có trong ước lượng. Xác định hệ số tin cậy Z từ độ tin cậy mong muốn. Ước tính độ lệch tiêu chuẩn của tổng thể.nKHI NHIỆM VỤ CHỌN MẪU LÀ ĐỂ ƯỚC LƯỢNG TỶ LỆTHEO MỘT TIÊU THỨC NÀO ĐÓ THÌ : x  Z /2 p  Z /2ˆp(1-p)n910 ÖÔÙCTÍNH ÑOÄ LEÄCH TIEÂU CHUAÅN :SÖÛ DUÏNG ÑOÄ LEÄCH TIEÂU CHUAÅN CUÛA LAÀN ÑIEÀUTRA TRÖÔÙC. NEÁU TRÖÔÙC ÑAÂY ÑAÕ TIEÁN HAØNHNHIEÀU LAÀN ÑIEÀU TRA, COÙ THEÅ LAÁY ÑOÄ LEÄCH TIEÂUCHUAÅN LÔÙN NHAÁT. TIEÁN HAØNH ÑIEÀU TRA THÍ ÑIEÅM ÑEÅ TÍNH ÑOÄ LEÄCHTIEÂU CHUAÅN. NEÁU HIEÄN TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU COÙ PHAÂN PHOÁICHUAÅN THÌ COÙ THEÅ ÖÔÙC TÍNH ÑOÄ LEÄCH TIEÂUCHUAÅN THEO KHOAÛNG BIEÁN THIEÂN R.TA COÙ : XÁCĐỊNH PHẠM VI SAI SỐ CÓ THỂ CHẤP NHẬNĐƯỢC :ĐỘ LỚN CỦA PHẠM VI SAI SỐ ĐƯỢC XÁC ĐỊNH CĂNCỨ VÀO MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỤ THỂ , KINHNGHIỆM NGHIÊN CỨU VÀ KHẢ NĂNG NGHIÊN CỨU. XÁC ĐỊNH ĐỘ TIN CẬY MONG MUỐN TỪ ĐÓ XÁCĐỊNH HỆ SỐ TIN CẬYTRONG THỰC TẾ ĐỘ TIN CẬY THƯỜNG ĐƯỢC SỬDỤNG LÀ 99%; 95% VÀ 90%. TRONG ĐÓ ĐỘ TIN CẬY95% ĐƯỢC SỬ DỤNG PHỔ BIẾN NHẤT. TỪ ĐỘ TINCẬY MONG MUỐN, TA XÁC ĐỊNH ĐƯỢC HỆ SỐ TINCẬY z.R  xmax  xmin  (   3 )  (   3 )  6 11R xmax  xmin6612321/01/20158.4 Các phương pháp chọn mẫu phi ngẫunhiên Chọnmẫu thuận tiệnmẫu theo phỏng đoán Chọn mẫu theo định mức ChọnVÍ DỤ 1 : ĐỂ XÁC ĐỊNH THU NHẬP TRUNGBÌNH TRONG NĂM CỦA MỘT CÔNG NHÂNNGÀNH MAY, NGƯỜI TA TIẾN HÀNH ĐIỀUTRA CHỌN MẪU VỚI YÊU CẦU LÀ : PHẠM VISAI SỐ là 40 NGÀN ĐỒNG, ĐỘ TIN CẬY 95%,ĐỘ LỆCH TIÊU CHUẨN VỀ THU NHẬP ƯỚCTÍNH ĐƯỢC LÀ 220 NGÀN ĐỒNG. HÃY XÁCĐỊNH CỠ MẪU CẦN ĐIỀU TRA?13VÍ DỤ 2 : Ở MỘT TỈNH MIỀN NÚI, NGƯỜI TATỔ CHỨC ĐIỀU TRA CHỌN MẪU ĐỂ XÁCĐỊNH TỶ LỆ TRẺ EM Ở CẤP TIỂU HỌC BỎHỌC, VỚI YÊU CẦU PHẠM VI SAI SỐ, ĐỘ TINCẬY95%. Ở CUỘC ĐIỀU TRA NĂM TRƯỚC ĐÃXÁC ĐỊNH TỶ LỆ TRẺ EM BỎ HỌC CỦA TỈNHLÀ 8%. HÃY XÁC ĐỊNH CỠ MẪU CẦN ĐIỀUTRA?14Ví dụ 3:Trong một xí nghiệp dệt gồm 4000 CN,người tacần tính năng suất lao động bình quân một ngàybằng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên đơnthuần chọn nhiều lần, yêu cầu độ tin cậy là 0.95 vàsai số không vượt quá 2 mét, thực tế trong xínghiệp cho thấy rằng ,nhìn ch ...