Bài giảng Ngữ văn 12: Tây Tiến (Quang Dũng)

Bài giảng Ngữ văn 12: Tây Tiến (Quang Dũng) tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, bố cục, nội dung, giá trị nghệ thuật của bài thơ. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Ngữ văn 12: Tây Tiến (Quang Dũng)TÂY TIẾN Quang Dũng I.TÌM HIỂU CHUNG1.Tác giả: (1921-1988) - Tên thật là Bùi Đình Diệm. - Quê ở Hà Tây. - Có nhiều tài năng: vẽ tranh, viết văn, làm thơ, sáng tác nhạc,… - Phong cách thơ: phóng khoáng, lãng mạn, tài hoa. -Tác phẩm tiêu biểu: +Truyện, ký: Mùa hoa gạo, Rừng về xuôi, Nhà đồi… +Thơ: Bài thơ sông Hồng, Mây đầu ô …2.Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác Quang Dũng là đại đội trưởng đơn vị Tây tiến thành lập năm 1947. Một năm sau Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Khi ngồi ở Phù Lưu Chanh nhớ đơn vị cũ anh sáng tác bài thơ “Tây Tiến”.Giáo viên biên soạn: Minh Trungb. Bố cục: 4 phần-Phần 1: Những cuộc hành quân gian khổ, tự hào nơi miền tây hiểm trở, thơ mộng (Đoạn 1).-Phần 2: Những kỉ niệm đẹp của đời lính gắn với cảnh sắc và con người miền tây (Đoạn 2).-Phần 3: Chân dung người lính Tây Tiến (Đoạn 3).-Phần 4: T â y Ti ế n, nh ữ ng n ă m th á ng kh ô ng th ể quên (Đoạn 4). II.Đọc - hiểu văn bản : 1.Những cuộc hành quân gian khổ của đoàn quân Tây Tiến và khung cảnh thiên nhiên Tây bắc hùng vĩ, hoang sơ, dữ dội, thơ mộng, trữ tình qua nỗi nhớ của Quang Dũng: a. Nhớ núi rừng Tây Bắc Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi ! Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi* Tây Tiến ơi ! tiếng gọi thân thương  nỗi nhớ tha thiết* nhí chơi vơi nỗi nhớ lửng lơ, đầy ắp, không định hình, định lượng, bao trùm cả không gian và thời gian . •Câu cảm •điệp từ nhấn mạnh nỗi nhớ : Ám ảnh tâm trí khôn nguôi, da •từ láy diết đến thăm thẳm nhớ •Hiệp vần “ơi” thương.•Những miền đất lạ gợi sự xa xôi, hẻo Sài Khao lánh, hoang dã, nơi gắn với những Mường Lát kỷ niệm cụ thể. đoàn quân Tây ….. Tiến đã đi qua.Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi Hình ảnh giàuMường Lát hoa về trong đêm hơi. chất hiện thực* Hình ảnh: đoàn quân mỏi Gợi cho ta liên tưởng tớihoa về trong đêm hơi hình ảnh đoàn quân Tây Tiếng đi trong lớp sương khói lung linh huyền ảo, như thực như mọng của rừng núi. NĐT lãng mạn của nhà thơ Quang Dũng. Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây súng ngửi trời - Những từ ngữ giàu giá trị tạo hình:“khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “cồn mây”,“súng ngửi trời” diễn tả thật đắc cảnh núi cao, dốc sâu, vực thẳm.+ Điệp từ dốc :sự hiểm trở, trùng điệp, cao vút của núi đồi miền Tây .+ Từ láy tượng hình Sự trúc trắc, gập ghềnh rất Sử dụng 5 thanh trắc khó đi. + Heo hút cồn mây Thậm xưng  Độ cao của núi+ Súng ngửi trời Hóm hỉnh, tinh nghịch, hồn nhiên của người lính Tây Tiến Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống vách núi vút lên đổ xuống thẳng đứng.- Đèi - Nhịp ngắt bẻ đôi lên cao chót vót, xuống sâu thăm thẳm Nguy hiểm tột cùng Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi- Những nếp nhà thấp thoáng mờ nhòa khuất chìm xa xa ẩn hiệntrong màn mưa Tạo cảm giác nhẹ nhàng,diễn tả tâm + Một loạt thanh bằng trạng người lính bình thản trước gian lao - 4 câu “ dốc lên khúc khuỷu. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .mưa xa khơi ”  Bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ, dữ dội, thử thách lòng quả cảm của người lính Tây Tiến. Tuy vậy họ vẫn hồn nhiên yêu đời. Chiều chiều oai linh thác gầm thét Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người* Thiên nhiên hoang dã : + Thác gầm thét Nhân hóa  Hoang sơ, man dại, đầy bí mật + Cọp trêu người + Chiều chiều Thường xuyên đối mặt với ngy hiểm, dữ dội, bí + Đêm đêm ẩn, hoang vu của chốn rừng thiêng nước độc. Đường hành quân gian khổ Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói Mai Châu mùa em thơm nếp xôi+ Cơm lên khói Bửa cơm nóng Tả thực+ Thơm nếp xôi Hương thơm nếp mớimùa em thơm nếp xôi  Diễn đạt tài hoa Mùa lúa chín mùa em Mùa nếp thơm Mùa của tình quân dân => Nỗi nhớ da diết về những kỉ niệm êm dịu và ấm áp b.Nhớ về người lính Tây Tiến:-Phải trải qua nhiều gian khổ, vất vả: do hành quân trong đêm + “ Đoàn quân mỏi”. + “Anh bạn … quên đời”- Người lính hồn nhiên, tinh nghịch trước gian khổ: + “Heo hút cồn mây súng ngửi trời” + Không bước nữa, bỏ quên đời Khẩu khí lãng mạn, nói hy sinh, mát mát nhẹ ...