Bài giảng Nuôi cấy tế bào động vật – Kĩ thuật và ứng dụng: Bài 3 – TS. Vũ Bích Ngọc

"Bài giảng Nuôi cấy tế bào động vật – Kĩ thuật và ứng dụng: Bài 3 – TS. Vũ Bích Ngọc" tìm hiểu về kỹ thuật nuôi cấy sơ cấp tế bào động vật; một số khái niệm dòng tế bào, quy trình nuôi cấy sơ cấp, thu nhận - bảo quản mẫu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Nuôi cấy tế bào động vật – Kĩ thuật và ứng dụng: Bài 3 – TS. Vũ Bích Ngọc4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 1 Câu hỏiÔng Đại bị bệnh thoái hoá khớp gối cấp độ nặng, các thuốc truyền thống không thể điều trị được. Ông Đại tìm hiểu và thấy ghép tế bào gốc có thể điều trị được căn bệnh này. Bạn là chuyên gia và tế bào gốc, bạn tư vấn cho bệnh nhân nên thu mô nào nào trong các mô sau để phân lập được tế bào gốc? Mô dây rốn Mô mỡ Mô tuỷ xương Mô sụn Tại sao?4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 2Lấy tế bào khỏi cơ thể Nuôi cấy sơ cấpđộng vật và giúp tế bàotăng trưởng trong môitrường nhân tạo Nuôi cấy tế bào là gì? Nuôi cấy thứ cấp 4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 3 KHÁI NIỆM NUÔI CẤY SƠ CẤP • NUÔI CẤY SƠ CẤP (PRIMARY CULTURE) LÀ QUÁ TRÌNH NUÔI TẾ BÀO TRỰC TIẾP TỪ MÔ TRƯỚC LẦN CẤY CHUYỀN ĐẦU TIÊN (SUBCULTURE). • TRONG NUÔI CẤY SƠ CẤP, CÁC TẾ BÀO BAN ĐẦU THƯỜNG LÀ MỘT HỖN HỢP CÁC DÒNG TẾ BÀO KHÁC NHAU, HOẶC CHỨA MỘT KIỂU KẾ BÀO TRỘI NHẤT, TRONG ĐÓ CÓ NHỮNG TẾ BÀO QUAN TÂM VÀ NHỮNG TẾ BÀO KHÁC (ĐƯỢC COI LÀ TẾ BÀO TẠP NHIỄM • SAU ĐÓ, VIỆC NUÔI CẤY ĐƯỢC GỌI LÀ THỨ CẤP (SECONDARY CULTURE)vbngoc@hcmus.edu.vn 4/27/20 4 Tế bào sơ cấp Nuôi mô Thu nhận cơ quan Cắt nhỏ Cấy chuyền Thành tế bào đơn Tế bào Cấy chuyền thứ cấp4/27/20 5 Tế bào sơ cấp vbngoc@hcmus.edu.vn – Cấy chuyền (or passage, or transfer) từ nuôi cấy sơ cấp • Cấy chuyền = quá trình thu nhận và tái nuôi cấy tế bào sau khi chúng gia tăng số lượng bản sao Nuôi cấy thứ trong nuôi cấy – Thường chứa kiểu tế bào đơn cấp – Có thể tăng sinh liên tục trong nhiều thế hệ – Có hai kiểu dòng tế bào khi nuôi cấy: • Dòng tế bào • Dòng tế bào liên tục4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 6 Dòng tế bàoMột số Dòng tế bào liên tụckhái niệmdòng tế Nuôi cấy sơ cấp-Tế bàobào sơ cấp Nuôi cấy thứ cấp-Tế bào thứ cấp4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 74/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 84/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 9 Tăng sinh4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 10 (Regenerative Medicine, 2006)– Có đời sống hạn định, lão hóa sau một số lần cấy chuyền nhất định (khoảng 30 lần phần chia)– Thường là lưỡng bội và duy trì một số mức độ biệt hóa– Cần thiết để thiết lập một hệ thống ngân hàng TB mẹ (Master bank) và ngân hàng TB làm việc (working bank) để duy trì những dòng này trong thời gian dài Dòng tế bào vbngoc@hcmus.edu.vn 4/27/20 1 1 Dòng tế bào liên tục(CHO, COS1, hela, Vero…: khả năng phân bào vĩnh viễn/dài; không thay đổi đặc tính Chúng thường là những tế bào chuyển dạng (transformation) Tế bào từ khối u. Nhiễm với các viral oncogenes Xử lí hóa chất (chemical treatments). Bất lợi của những dòng này là giữ lại rất ít các đặc tính in vivo.4/27/20 vbngoc@hcmus.edu.vn 12• Chuyển dạng – Cảm ứng thay đổi kiểu hình ban đầu thông qua sự thay đổi DNA và sự biểu hiện gen • Tốc độ phát triển • Kiểu phát triển (loss of contact inhibition) • Hình thành sản phẩm chuyên biệt • Kéo dài tuổi thọ • Mất khả năng bám dính• Chuyển nhiễm – Đưa DNA vào trong tế bào (like viral DNA) Chuyển dạng (Transformation) Và Chuyển nhiễm (Transfection) vbngoc@hcmus.edu.vn 4/27/20 1 3 Thuận lợi Bất lợi: Thường giữ được Ban đầu hỗn tạp nhiều các đặc tính nhưng sau đó trở ...