Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 5: Quan hệ pháp luật

Bài giảng "Pháp luật đại cương - Bài 5: Quan hệ pháp luật" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái niệm quan hệ pháp luật, thành phần quan hệ pháp luật, sự kiện pháp lý. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 5: Quan hệ pháp luật QUAN HỆ  PHÁP LUẬT  toanvs@gmail.com I. Khái niệm  Quan hệ xã hội?     Quan  hệ  giữa  con  người,  tổ  chức  với  nhau  để  thỏa mãn các nhu cầu trong cuộc sống. toanvs@gmail.com PHÁP LUẬT  Khách quan Quan hệ xã  Quan hệ  hội  pháp luật  Chủ quan toanvs@gmail.com Khái niệm quan hệ pháp luật   Khái niệm:   Quan  hệ  pháp  luật  là  hình  thức  pháp  lý  của  quan  hệ  xã  hội,  trong  đó  quyền  và  nghĩa  vụ  của  các  bên  được  xác  định  và  đảm bảo bởi pháp luật. toanvs@gmail.com Đặc điểm QHPL QHPL Cô sôû:  Ñaûm baûo YÙ chí Xaùc ñònh QPPL  thöïc hieän Nhaø nöôùc  Chuû theå Chuû theå Noäi dung toanvs@gmail.com Đặc điểm QHPL a) Cơ sở hình thành và tồn tại của QHPL là  các qui phạm pháp luật. b) Là quan hệ mang tính ý chí của nhà nước  và các bên tham gia. c) Là quan hệ  xác định  cụ thể về mặt chủ  thể và nội dung. d) Là quan hệ có sự  bảo  đảm  thực hiện từ  nhà nước. toanvs@gmail.com II. Thành phần QHPL Chuû theå  Noäi dung Khaùch theå toanvs@gmail.com QHPL QHXH  Hợp đồng mua bán vật   Bạn bè liệu xây dựng  Hàng xóm  Thừa kế  Tôn giáo  Hôn nhân ­ gia đình  Thầy trò  Thuê nhà  Bà con  Hợp đồng lao động  Đồng nghiệp  Thầu ­ đấu thầu  Gia đình  Sở hữu tài sản toanvs@gmail.com 1. Chủ thể  Chủ  thể  QHPL  là  các  bên  tham  gia  vào  quan hệ pháp luật   Cá nhân, tổ chức  Chủ  thể  QHPL  là  người  mà  được  PL  công  nhận  có  khả  năng  tham  gia  vào  QHPL  và  có  quyền  và  nghĩa  vụ  Pháp  lý  trên cơ sở QPPL. toanvs@gmail.com  Năng  lực  chủ  thể  pháp  luật:  là  khả  năng  cá  nhân,  tổ  chức  thỏa  mãn  các  điều  kiện  do  luật  định  để  tham  gia  vào  các  quan  hệ  pháp luật.  Năng lực chủ thể pháp luật xuất hiện dựa  trên các qui định của pháp luật. toanvs@gmail.com Naêng löïc chuû theå  Phaùp luaät Naêng löïc phaùp luaät  Naêng löïc haønh vi toanvs@gmail.com 1.1 NĂNG LỰC PHÁP LUẬT  Khả năng cá nhân được NN thừa nhận có quyền  và nghĩa vụ pháp lý.  Khả năng được Nhà Nước trao một số quyền và nghĩa vụ nhất định để tham gia vào quan hệ pháp luật.  Điều kiện được trao: độ tuổi, địa vị xã hội, quốc tịch, trình độ nhận thức, trình độ chuyên môn, kinh nghiệm… toanvs@gmail.com  VD: Quyền kinh doanh, quyền sở hữu tài sản, thừa kế, hôn nhân, quyền hành nghề…  Công dân nước ngoài không có năng lực pháp luật trong quan hệ bầu cử, ứng cử;  Công chức nhà nước: bị hạn chế quyền trong họat động kinh doanh, đầu tư toanvs@gmail.com 1.2 NĂNG LỰC HÀNH VI  Năng lực hành vi:   Khả  năng  cá  nhân,  tổ  chức  được  nhà  nước  thừa  nhận  bằng  chính  hành  vi  của mình tham gia vào các QHPL và có  thể xác lập, thực hiện quyền và nghĩa  vụ pháp lý. toanvs@gmail.com 1.2 NĂNG LỰC HÀNH VI  Năng lực hành vi theo qui định của pháp  luật: đạt tuổi nhất định và tiêu chuẩn về lý trí (khả năng nhận thức và điều khiển hành vi)  Năng lực hành vi khác nhau trong các loại quan hệ pháp luật khác nhau:  Quan hệ dân sự từ 6 tuổi trở lên  Quan hệ hình sự: từ đủ 16 tuổi.. toanvs@gmail.com Năng lực pháp luật  và  năng  lực  hành  NLPL NLHV NLCTPL vi  là  điều  kiện  Ùkhoâ khoâng khoâng cần  và đủ để tạo  ng ra  năng  lực  chủ  Coù Khoâng Khoâng thể  pháp  luật  Khoân Coù Khoâng trong quan hệ. g Coù Coù Coù toanvs@gmail.com  Chú  ý:  Năng  lực  pháp  luật  và  năng  lực  hành  vi  của  chủ  thể  không  phải  là  thuộc  tính  tự  nhiên  của  con  người  mà  xuất  hiện  trên  cở  sở  pháp  luật, phụ thuộc vào ý chí của nhà nước  do đó,  chỉ có nhà nước mới có quyền đặt ra hoặc hạn  chế   Vd:   Hạn chế quyền nuôi con, tuyên bố công dân mất  năng  lực  hành  vi,  tuyên  bố  hạn  chế  năng  lực  hành vi của người nghiện ma túy… toanvs@gmail.com 2. Nội dung  Tất cả những khả năng hợp pháp mà các chủ thể có thể (hoặc buộc phải) xử sự khi tham gia và thực hiện quan hệ pháp luật.  Khả năng này hình thành trên sự thỏa thuận hợp pháp của các bên hoặc trên qui định của pháp luật. toanvs@gmail.com Hợp đồng vận chuyển hành khách Bên vận chuyển có các nghĩa vụ sau đây: 1­  Chuyên  chở  hành  khách  từ  địa  điểm  xuất  phát  đến  đúng  địa  điểm  đến  đúng giờ, văn minh, lịch sự và bằng phương tiện  đã  thoả thuận một cách an toàn, theo lộ trình và với cước phí hợp  lý theo loại phương tiện của lộ trình  đó; bảo  đảm  đủ chỗ ngồi  cho khách và không chuyên chở vượt quá trọng tải; 2­ Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự  đối với hành khách theo quy  định của pháp luật; 3­ Bảo  đảm thời gian xuất phát  đã được quy  định hoặc theo thoả  thuận; 4­  Chuyên  chở  hành  lý  và  ...