Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 8: Hình thức và Hệ thống pháp luật

Bài giảng "Pháp luật đại cương - Bài 8: Hình thức và Hệ thống pháp luật" cung cấp cho người học các kiến thức về nguồn luật, VBQPPL tại Việt Nam, hệ thống pháp luật, các ngành luật Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 8: Hình thức và Hệ thống pháp luật Hình thức vaø Heä thoáng phaùp luaät toanvs@gmail.com 1 Taøi lieäu tham khaûo  Saùch giaùo khoa  Boä luaät Daân söï 2005, hình söï 1999…  Luaät ban haønh caùc vaên baûn qui phaïm phaùp luaät 12/11/1996, söûa ñoåi 16/12/2002  Luaät ban haønh caùc vaên baûn qui phaïm phaùp luaät cuûa HÑND, UBND ngaøy 3/12/2004 toanvs@gmail.com 2 I. NGUOÀN LUAÄT (Hình thöùc beân ngoaøi) Laø nhöõng hình thöùc bieåu hieän ra beân ngoaøi cuûa phaùp luaät maø nhaø nöôùc chính thöùc thöøa nhaän ñeå laøm chuaån möïc cho haønh vi cuûa caùc caù nhaân, toå chöùc trong xaõ hoäi. toanvs@gmail.com 3 1. Phaân loaïi: 1.1 Taäp quaùn phaùp: Taäp quaùn laø nhöõng caùch thöùc xöû söï ñöôïc hình thaønh trong quaù trình nhaän thöùc cuûa con ngöôøi ñoái vôùi xaõ hoäi vaø ñöôïc löu truyeàn trong xaõ hoäi. Taäp quaùn  phaùp - nhöõng taäp quaùn phuø hôïp vôùi lôïi ích cuûa xaõ hoäi, giai caáp thoáng trò ñaõ ñöôïc Nhaø Nöôùc thöøa nhaän nhö nhöõng qui taéc xöû söï chung. toanvs@gmail.com 4 - 1.2 Vaên baûn toân giaùo  Laø moät hình thöùc töông ñoái laâu ñôøi, hieän giôø vaãn ñöôïc xem laø nguoàn luaät coù hieäu löïc cao nhaát trong nhöõng nöôùc coù heä thoáng phaùp luaät toân giaùo.  VD: kinh Coran ñoái vôùi heä thoáng phaùp luaät hoài giaùo toanvs@gmail.com 5 1.3 Tieàn leä phaùp:  Caùc quyeát ñònh tröôùc ñaây cuûa cô  quan haønh chính hay xeùt xöû vaø Nhaø Nöôùc thöøa nhaän laøm khuoân maãu ñeå giaûi quyeát nhöõng vuï vieäc, tình huoáng töông töï.  Coù vò trí quan troïng trong heä thoáng luaät Anh – Myõ.  Nhöõng quyeát ñònh, baûn aùn cuûa toaø aùn tröôùc ñaây laøm caên cöù ñeå toanvs@gmail.com 6 1.4 Vaên baûn qui phaïm phaùp luaät:  Vaên baûn do cô quan Nhaø Nöôùc coù thaåm quyeàn ban haønh trong ñoù chöùa QPPL.  Teân goïi: boä luaät, luaät, phaùp leänh, leänh, nghò ñònh, thoâng tö, quyeát ñònh, chæ thò …   Nguoàn luaät phoå bieán ôû nhieàu heä thoáng phaùp luaät: chuû nghóa xaõ hoäi vaø chaâu aâu luïc ñòa. toanvs@gmail.com 7 Ñaëc ñieåm VBQPPL  Do cô quan Nhaø Nöôùc coù thaåm quyeàn ban haønh.  Noäi dung laø caùc qui taéc xöû söï coù tính chaát baét buoäc chung.  Ñöôïc aùp duïng nhieàu laàn trong thöïc tieãn ñôøi soáng khi coù söï kieän phaùp lyù xaûy ra.  Teân goïi, noäi dung vaø trình töï ban haønh caùc loaïi vaên baûn QPPL ñöôïc qui ñònh roõ raøng. toanvs@gmail.com 8  13/1999/QH10: luật doanh nghiệp  121/2005/NĐ­CP  03/2004/QĐ­TTg  07/2001/TTLT/BKH­TCTK toanvs@gmail.com 9 2. VBQPPL taïi Vieät Nam  Heä thoáng VBPL ñöôïc xaây döïng thaønh heä thoáng thöù baäc thoáng nhaát vôùi nhau veà noäi dung vaø hình thöùc, traät töï cao – thaáp roõ raøng. toanvs@gmail.com 10 2.1 Phaân loaïi: Vaên baûn luaät Vaên baûn döôùi luaät toanvs@gmail.com 11 Phaân loaïi:  Nghò quyeát, nghò ñònh cuûa chính phuû  Quyeát ñònh, chæ thò cuûa thuû töôùng CP  Nghò quyeát cuûa hoäi ñoàng thaåm phaùn toaø aùn nhaân daân toái cao  Quyeát ñònh, thoâng tö, chæ thò cuûa vieän tröôûng vieän kieåm saùt nhaân daân toái cao  Quyeát ñònh, chæ thò, thoâng tö cuûa caùc boä, caùc cô quan ngang boä vaø cô quan khaùc thuoäc chính phuû  Nghò quyeát cuûa hoäi ñoàng nhaân daân caùc caáp toanvs@gmail.com 12  Quyeát ñònh, chæ thò cuûa UB nhaân daân 2.1 Phaân loaïi: a. Vaên baûn luaät  Hieán phaùp  Boä luaät, luaät: boä luaät daân söï, boä luaät hình söï, luaät hoân nhaân gia ñình, luaät doanh nghieäp… b. Vaên Baûn döôùi luaät  Nghò quyeát cuûa Quoác hoäi  Phaùp leänh, nghò quyeát cuûa UBTVQH toanvs@gmail.com 13  2.2 Hieäu löïc cuûa vaên baûn  Vaên baûn phaùp luaät chæ ñöôïc aùp duïng khi coù moät hieäu löïc phaùp lyù nhaát ñònh. Moãi vaên baûn ñeàu coù giôùi haïn nhaát ñònh trong vieäc aùp duïng  Aùp duïng töø khi naøo? Aùp duïng cho ai? Aùp duïng trong phaïm vi naøo?  Nguyeân taéc: vaên baûn do cô quan caáp treân thì coù hieäu löïc hôn vaên toanvs@gmail.com 14 2.2.1 Hieäu löïc theo thôøi gian  Laø khoaûng thôøi gian maø vaên baûn coù hieäu  löïc (töø khi baét ñaàu ñeán khi keát thuùc)  Thôøi ñieåm vaên baûn baét ñaàu coù hieäu löïc:  Töø khi coâng boá hay thoâng qua vaên baûn  Taïi moät thôøi ñieåm xaùc ñònh (qui ñònh cuï theå trong vaên baûn) toanvs@gmail.com 15 2.2.1 Hieäu löïc theo thôøi gian  Heát hieäu löïc:  Heát thôøi haïn coù hieäu löïc ñaõ ñöôïc qui ñònh trong vaên baûn.  Ñöôïc thay theá baèng vaên baûn môùi cuûa chính cô quan nhaø nöôùc ñaõ ban haønh vaên baûn ñoù.  Bò huûy boû hoaëc baõi boû cuûa cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn  Vaên baûn qui ñònh chi tieát, höôùng daãn thi haønh cuûa vaên baûn heát hieäu löïc cuõng ñoàng thôøi heát hieäu löïc cuøng vôùi toanvs@gmail.com 16 vaên baûn ñoù. Nguyeân taéc baát hoài toá  Vaên baûn khoâng coù hieäu löïc ngöôïc thôøi gian.  Ngoaïi leä:  Coù moät vaøi tröôøng hôïp coù theå cho pheùp coù hieäu löïc hoài toá, neáu nhö phuø hôïp vôùi lôïi ích xaõ hoäi.  Khi ñoù noù ñöôïc qui ñònh cuï theå trong chính vaên baûn phaùp luaät ñoù. toanvs@gmail.com 17 2.2.2 Hieäu löïc theo khoâng gian:  Phaïm vi laõnh thoå maø vaên baûn phaùp luaät coù hieäu löïc, giôùi haïn taùc ñoäng theo khoâng gian  Nguyeân taéc chung laø hieán phaùp vaø vaên baûn luaät, döôùi luaät cuûa caùc cô quan Nhaø Nöôùc trung öông coù hieäu löïc treân toaøn laõnh thoå.  Vaên baûn cuûa HÑND vaø UBND chæ coù hieäu löïc thi haønh trong phaïm vi laõnh thoå cuûa ñòa phö ...