Danh mục

Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 3 - ĐH Kinh tế Đà Nẵng

Số trang: 19      Loại file: pdf      Dung lượng: 1.01 MB      Lượt xem: 15      Lượt tải: 0    
Jamona

Xem trước 2 trang đầu tiên của tài liệu này:

Thông tin tài liệu:

Bài giảng "Pháp luật đại cương - Chương 3: Những kiến thức cơ bản về pháp luật" cung cấp cho người học các kiến thức: Một số vấn đề cơ bản về pháp luật, kiểu và hình thức pháp luật. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Pháp luật đại cương: Chương 3 - ĐH Kinh tế Đà Nẵng CHƯƠNG 3NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT1.Nguồn gốc và bản chất của pháp luật a. Nguồn gốc của pháp luật Trong xã hội công xã nguyên thủy pháp luật chưa được hình thành mà chỉ có những quy phạm phong tục, tập quán, quy phạm đạo đức điều chỉnh các mối quan hệ giữa con người với nhau. Tư hữu xuất hiện NN và PL đã raCXNT đời Pháp luật được hình thành bằng 2con đường chính:+ Thứ nhất: NN đã thừa nhận các quyphạm xã hội – phong tục tập quán vàbiến chúng thành các QPPL.+ Thứ hai: bằng hoạt động sáng tạo phápluật, Nhà nước đã đặt ra những QPPL mới. b. Bản chất của pháp luật * Tính giai cấp của pháp luật:+ Pháp luật thể hiện ý chí của giai cấpthống trị được Nhà nước thể chế hóa. * Tính xã hội của pháp luật:+ Giá trị xã hội của pháp luật thể hiện ởchỗ các QPPL vừa là thước đo của hànhvi con người, vừa là công cụ nhận thứcxã hội và điều chỉnh các QHXH. * Định nghĩa pháp luật: Pháp luật là hệ thốngquy tắc xử sự mang tính bắtbuộc chung do NN banhành hoặc thừa nhận, thểhiện ý chí và bảo vệ lợi íchcủa giai cấp thống trị trongXH, được NN bảo đảmthực hiện, nhằm mục đíchđiều chỉnh các QHXH.* Những đặc trưng cơ bản của PL • Tính quy phạm phổ biến: + Mang tính khuôn mẫu + PL đưa ra giới hạn cần thiết =>tự do trong khuôn khổ PL • Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức. • Tính được bảo đảm bằng Nhà nước.II. KIỂU VÀ HÌNH THỨC PHÁP LUẬT 1. Các kiểu pháp luật: Tương ứng với các hình thái KT- XH có giai cấp và NN thì có các kiểu pháp luật như sau:Nhà nước XHCN Pháp luật XHCN Nhà nước TS Pháp luật TS Nhà nước PK Pháp luật PKNhà nước CHNL Pháp luật CHNL 2. Các hình thức pháp luật Hình thức pháp luật (nguồn củapháp luật) là cách thức biểu hiện ý chícủa giai cấp thống trị mà thông qua đó ýchí trở thành pháp luật. Anh (chị) hãy cho biếtlịch sử xã hội loài ngườiđã ghi nhận sự tồn tại củanhững hình thức pháp luậtnào? Cho ví dụ minh họa?* Tập quán pháp: là những phong tục, tậpquán hình thành và lưu truyền trong xã hội,phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị vàđược Nhà nước thừa nhận, nâng chúng lênthành pháp luật. Ví dụ: Khoản 2 Điều 26 Bộ luật Dân sựnăm 2015 quy định: «2. Họ của cá nhân được xác định là họcủa cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo thỏa thuậncủa cha mẹ; nếu không có thỏa thuận thì họ củacon được xác định theo tập quán. Trường hợpchưa xác định được cha đẻ thì họ của con đượcxác định theo họ của mẹ đẻ.»* Tiền lệ pháp (Án lệ): là quyết định củacơ quan hành chính hoặc cơ quan xét xửcao nhất được Nhà nước thừa nhận làkhuôn mẫu để giải quyết những vụ việctương tự. * Văn bản Quy phạm pháp luật: *Văn bản QPPL: là văn bản do cơquan Nhà nước có thẩm quyền banhành theo thủ tục, trình tự luật địnhtrong đó có chứa đựng các quy tắc xử sựchung được Nhà nước bảo đảm thựchiện nhằm điều chỉnh các QHXH theođịnh hướng XHCN và được áp dụngnhiều lần trong thực tế đời sống. * Đặc điểm của văn bản QPPL Chứa Được Do cơ Ban hành đựng áp dụng quan NN theo các quy có thẩm nhiều lần trình tự,quyền ban tắc xử thủ tục hành sự chung và nhiều luật định (QPPL) đối tượng * Đặc điểm của văn bản Áp dụng PL Chứa Được áp Do cơ Ban hành đựng dụng 01 lần quan NN theo các quy có thẩm cho một hoặc trình tự,quyền ban tắc xử thủ tục hành sự chung một số đối luật định (QPPL) tượng cụ thể* Bài tập: Các nhận định sau đây đúng hay sai? Tại sao? 1. Trong đời sống XH có NN, pháp luật là công cụ duy nhất để điều chỉnh các QHXH. 2. Hoạt động ban hành những quy phạm pháp luật của Nhà nước là con đường duy nhất để hình thành nên pháp luật. 3. Bản chất của pháp luật cũng giống như bản chất của NN luôn thể hiện tính giai cấp và tính XH. 4. Pháp luật phong kiến là kiểu pháp luật đầu tiên trong lịch sử lập pháp của loài người.5. Trong mọi kiểu NN, pháp luật luôn thể hiệný chí của giai cấp thống trị thiểu số trong xã hội6. Pháp luật XHCN được xây dựng trên cơ sởchế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu củaxã hội và do ý chí của toàn thể nhân dân laođộng xây dựng nên.7. Tiền lệ pháp (án lệ) là nguồn chính hìnhthành nên pháp luật ...

Tài liệu được xem nhiều: