Bài giảng Sinh lý bệnh chức phận tiết niệu cung cấp cho các bạn sinh viên những kiến thức về: Đại cương chức năng thận, những biểu hiện bệnh lý ở nước tiểu và máu, thăm dò chức năng thận, sinh lý bệnh cầu thận và ống thận, suy thận. Bài giảng phục vụ cho các bạn sinh viên ngành Y tham khaor trong quá trình học tập và nghiên cứu cũng như những ai quan tâm tói nội dung này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh lý bệnh chức phận tiết niệuSINH LÝ BỆNH CHỨC PHẬN TIÊT NIỆ U 1 Mục tiêuTRÌNH BÀY ĐƯỢC SỰ THAY ĐỔI SÓ LƯỢNGVÀ CHẤT LƯỢNG NƯỚC TIỂU TRONG CÁCBỆNH THẬNTRÌNH BÀY ĐƯỢC NGUYÊN NHÂN VÀ CƠCHẾ BỆNH VIÊM CẦU THẬN CẤP 2 NỘI DUNGĐại cương chức năng thậnNhững biểu hiện bệnh lý ở nước tiểu vàmáuThăm dò chức năng thậnSinh lý bệnh cầu thận và ống thậnSuy thận 3 1. ĐẠI CƯƠNG Chức năng:+ Nội tiết.+ Ngoại tiết Đặc điểm cấu trúc và sinh lý thận:+ Đặc điểm cấu trúc nephron ( cầu thận, ống thận, tuần hoàn thận)+ Đặc điểm của chức năng (lọc, bài tiết, tái hấp thu) Hướng dẫn sinh viên tự đọc 4Mô hình cấu tạo thận 5VỊ TRÍ THẬN TRONG CƠ THỂ 6 2. NHỮNG BIỂU HIỆN BỆNH LÝ Ở NƯỚC TIỂU VÀ MÁUMÁU2.1 NƯỚC TIỂU-Thay đổi số lượng + đa niệu nước tiểu >2,5l / 24h. Do tăng lọc hoặc giảm hấp thuGăp Viêm cầu thận cấp, viêm thận xơ, tiểu đường, tiểu nhạt + Thiểu niệu nước tiểu < 0,5l/24h, do giảm lọc hoặc tăng tái hấpthuGặp Viêm thận mãn, thận hư, mất nước, mất máu +Vô niệu nước tiểu < 0,3l/24h do ống thận bị tắc, bị tổn thươnghoặc do rối loạn tuần hoàn thận.Gặp Viêm ống thận cấp, tắc ở đài bể thận, S]cs chấn thương ,sốc mấtmáu, tiêu chảy, bỏng nặng 7 2.1 NƯỚC TIỂU- Thay đổi Thành phần + Về lượng + Về chất: * Protein niệu khi có 150mmg / l Do màng lọc hoặc do ống thậnbị tổn thươngGặp Viêm cầu thận viêm thận mãn, thận hư, .. * Huyết niệu Vi thể, đại thể do tổn thương mạch máu cầu thậnhoặc đường niệu.Gặp Viêm cầu thận, viêm thận mạn, lao, u, sỏi thận chấn thươngdường niệu * Trụ niệu cấu trúc vi thể hình trụ do protein vón tụ trong ốngthận, có 2 loại trụ _ trụ trong: do protein. _ trụ hạt: do protein và tế bào 8 Tăng ure huyết Thiếu máu-Gặp hầu hết trong các -Thiếu hormoonbệnh thận -Thiếu protein-Hội chứng tăng ure -Nhiễm độchuyết rất đặc trưng 2.2. Thay đổi trong máu: Nhiễm acid máu Là một phần của nhiễm acid máu do thận không bài tiết được 9 3. Thăm dò chức năng thận3.1. Đo gián tiếp- Tính lượng đào thải của một chất trong 24h- Đo tỷ trọng nước tiểu3.2. Đo trực tiếp- Đo độ lọc cầu thận- Đo hệ số thanh lọc Hướng dẫn sinh viên tự đọc 10ĐỘNG MẠCH THẬN 11 4. SINH LÝ BỆNH CẦU THẬN VÀ ỐNG THẬN4.1. VIÊM CẦU THẬN-Nguyên nhân: + Lâm sàng: Xuất hiện sau viêm da, viêm TMH 2-3 tuần- +Xét nghiệm: Xuất hiện kháng thể chống thận- +Sinh thiết thận:Màng cơ bản cầu thận có KN+KT- +Thực nghiệm:Mansugi và Caveti-Bệnh là hậu quả của rối loạn miễn dịch do sự kết hợp KN + KT xẩy ra ởcác mao mạch cầu thận 12 4.1 VIÊM CẦU THẬN. Cơ chế+ Phức hợp KN+KT từ ổ nhiễm trùng tiên phát lắng đọng ở maomạch cầu thận (+ KN+ KT có hoạt hoá bổ thể , Quá mẫn typ III+ Gặp viêm cầu thận cấp trong bệnh Lupus ban đỏ…-Hậu quả:+ Thay đổi ở cầu thận kéo theo thay đỏi ở ống thận+Thay đổi số lượng và chất lượng nước tiểu ( Thiểu niệu, Có proteintrong nước tiểu)+ Ứ động các sản phẩm chuyển hoá đưa đến hội chứng ure huyếtcao, phù… 13 4.2 Các bệnh thận khác- Viêm thận mãn.- Do viêm thận cấp chuyển sang, nhưng chủ yếu là do viêm thậnmãn từ đầu chuyển sang suy thận.- Sau phân triển cầu thận xơ hoá mất dần cấu trúc, Nephron cũngthoái hoá theo- Hội chứng thận hư: Chức năng giữ protein của cầu thận mấtđồng thời tế bào ống thận có nhiễm mỡ-Đây là bệnh viêm cầu thận vi thể hậu quả bệnh nhân suy dinhdưỡng, thiếu máu, phù nặng.-Viêm ( ống thận cấp: chủ yếu do nhiễm độc-Cơ chế; thiếu máu nuôi dưỡng, thiếu oxy, đặc biệt ức chế menchuyển hoá của tế bào ống thận-Hậu quả đưa đến vô niệu, hôn mê, nếu điều trị được có thể khỏihoàn toàn 14Hình ảnh thân trong bệnh tăng đường huyết 15 SUY THẬN SUY THẬN CẤP SUY THẬN MẠN- Nguyên nhân - Cơ chế:+Trước thận Tứ chứng: Hội chứ ...