Bài giảng Sinh lý hệ nội tiết - Nguyễn Trung Kiên

Bài giảng Sinh lý hệ nội tiết được biên soạn nhằm giúp cho người học trình bày được các khái niệm về hormon, mô đích, receptor; phân loại hormon và nêu được đặc điểm chung trong quá trình sinh tổng hợp, bài tiết, vận chuyển, tác dụng của hormone; trình bày các cơ chế tác dụng của hormone; trình bày các cơ chế điều hoà hoạt động hệ nội tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh lý hệ nội tiết - Nguyễn Trung Kiên SINHLÝHỆNỘITIẾTNGUYỄNTRUNGKIÊN MỤCTIÊU1. Trình bày được các khái niệm về hormon, môđích,receptor.2. Phân loại hormon và nêu được đặc điểm chungtrongquátrìnhsinhtổnghợp,bàitiết, vậnchuyển,tácdụngcủahormon.3. Trìnhbàycáccơchếtácdụngcủahormon.4. Trình bày các cơ chế điều hoà hoạt động hệnộitiết Điềuhoàchứcnăngcơthể Cơchếthầnkinh: Hệthầnkinh Cơchếthểdịch: Hệnộitiết Thànhphầnvànồngđộcácchấttronghuyếttương Ápsuấtthẩmthấu Thểtíchdịchnộibào,ngoạibào pH 1.TUYẾNNỘITIẾTTUYẾNNỘITIẾT TUYẾNNGOẠITIẾT Đặcđiểmhệnộitiết Nằmrảirác Kíchthướcnhỏ Nhiềuloại: Cơquannộitiếtriêng Đámtếbàotrongcơquan Cơquanlàmchứcnăngnộitiết Cơquannộitiếtmàchứcnăngchưarõ 2.HORMON2.1.Kháiniệm Hormon Môđích Receptor 2.1.1.Hormon Quan niệm cổ điển: Hormon chung (General hormon): TrunggianhoáhọcTuyếnnộitiếtbàitiết Máu phân phối Tác dụng sinh học trên tế bào đíchQuanniệmhiệnnay:+ Hoạtchấtsinhhọc: Trunggianhoáhọc– Khôngdo tuyếnnộitiếtbàitiết MáuphânphốiTácdụng sinhhọctrêntếbàođích+ Hormonđịaphương(Localhormon): Trunggianhoá học – Không do tuyến nội tiết bài tiết – Không đượcmáuphânphốiTácdụngsinhhọctrêntếbàoCơchếcậntiết Cơchếtựtiết Tómlại Hormon: Làmộtchấttrunggianhoáhọcđượcbàitiết vào trong dịch cơ thể bởi một hoặc một nhómtếbàovàcótácdụngsinhhọctrênmô đích 2.1.2.Môđích Mô chịu sự tác động của hormon gọi là mô đích Môđíchcótínhđặchiệuvớireceptor Đặcbiệt: Cónhữnghormoncómôđíchlàtấtcảtếbào trongcơthể(GH,T3T4) Có thể tuyến nội tiết này là mô đích cho hormoncủatuyếnnộitiếtkhác TuyếnyênACTHVỏthượngthận 2.1.3.Receptor Thànhphầntiếpnhậnhormonởmôđích Receptorcótínhđặchiệu(chuyênbiệt)vớihormon Bảnchất:protein Sốlượng:2.000100.000/tếbào.Điềuchỉnhsố lượngtănghoặcgiảmtuỳtheoloạihormon Vịtrí:  Màngtếbào  Trongbàotương  TrongnhânHormontantrongnướcHormontantronglipid 2.2.Phânloại3loại: Hormonlipid Hormonacidamin Hormonpeptid 2.2.1.Hormonlipid Hormonacidbéo:làcácdẫnxuấtcủaacid béo Hormonsteroid:làcácdẫnxuấtcủasteroid NhânCyclopentanoperhydrophenanthrene 2.2.2.HormonacidaminLàdẫnxuấtcủacácacidamin: Acidamintyrosin:HOCH CHCOOH 2 NH2 T T 3 4 Catecholamin Acidamintryptophan:melatonin,serotonin Acidaminhistidin:histamin Acidaminglutamic:GABA 2.2.3.Hormonpeptid Làcáchormoncócácliênkếtpeptid: COOHR1NH+HOCR2NH2 HO COOHR1NCOR2NH2+H2O HO Nếu2chuỗi:liênkếtnhaubằngcầunốidisulfur S S Một số hormon có thêm gốc carbohydrat tạo thành glycoprotein:FSH,TSH,LH,HCG,Erythropoietin Quiước 1acidamin :acidamin 220acidamin :peptid 21100acidamin :polypeptid >100acidamin :protein2.3.Sinhtổnghợpvàbàitiếthormon 2.3.1.Hormonpeptid:PreprohormonProhormon HormonProhormon Hormon 2.3.2.Hormonacidamin Catecholamin:dựtrữsẵntrongcáctúi T3T4: T3T4 Thyroglobulin ...