Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 5 - Nguyễn Anh Tuấn

Chương 5 Trung gian tài chính thuộc bài giảng tài chính tiền tệ, trong chương này người học sẽ lần lượt đi vào tìm hiểu nội dung kiến thức sau: Khái niệm, đặc trưng và phân loại; loại hình tổ chức làm trung gian tài chính; các nhân tố quyết định lãi suất thị trường; cấu trúc rủi ro và cấu trúc kỳ hạn của lãi suất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 5 - Nguyễn Anh Tuấn ĐỊNH CHẾ Chương 5 TÀI CHÍNHTRUNG GIAN TÀI CHÍNH NGUYỄN ANH TUẤN 1/ KHÁI NIỆM, ĐẶC TRƯNG VÀ PHÂN LOẠI a Trung gian TC là những tổ chức thực hiệnhoạt động huy động nguồn tiền nhàn rỗi củanhiều chủ thể trong nền kinh tế bằng những hìnhthức, phương pháp, cơ chế khác nhau, sau đĩ cungứng cho chủ thể cĩ nhu cầu.CHỦ THỂ CÓ TRUNG VỐN NHÀN CHỦ THỂ CÓ GIAN TC NHU CẦU VỐN RỖI NGUYỄN ANH TUẤNb Đặc trưng trung gian TC Làm trung gian huy động và cung ứng nguồn tài chính cho nền kinh tế Đảm bảo về mặt giá trị nguồn vốn cung ứng hiện tại với tương lai Thực hiện chuyển giao nguồn vốn theo kỳhạn Thực hiện chuyển giao rủi ro và thời cơ NGUYỄN ANH TUẤN c Phân loại trung gian TC Căn cứ mục đích Căn cứ vào thời gian cung ứng Căn cứ phương thức huy động Căn cứ phưng thức cung ứng Căn cứ vào chủ thể hoạt động2/ Loại hình tổ chức làm trung gian tài chính a Ngân hàng thương mại Thực hiện hoạt động nhận tiền gởi tiết kiệm NGUYỄN ANH TUẤNcó kỳ hạn, không kỳ hạn, làm trung gianthanh toán không dùng tiền mặt. Thựchiện hoạt cấp tín dụng cho những chủ thểcó nhu cầu b Định chế phi ngân hàng - Công ty bảo hiểm Nhân thọ Phi nhân thọ - Công ty cho thuê tài chính NGUYỄN ANH TUẤN Cho thuê bằng tài sản Thời gian thuê trung/ dài hạn Người thuê được quyền mua lại tài sản thuê nếu có nhu cầu Số tiền thuê tối thiểu bằng giá trị của tài sản thuê- Công ty chứng khoán- Công ty tài chính- Quỹ đầu tư NGUYỄN ANH TUẤN Quỹ đầu tư Quỹ đầu tư là hình thức chung vốn đầu tưnhằm tăng tính chuyên nghiệp của hoạtđộng đầu tư. Quỹ đầu tư là một định chế tài chínhtrung gian phi ngân hàng thu hút tiền nhànrỗi từ các nguồn khác nhau để đầu tư vàocác cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ, hay các loạitài sản khác. NGUYỄN ANH TUẤNƯu thế của quỹ đầu tưo Giảm thiểu rủi ro nhờ đa dạng hóa danh mục đầu tưo Tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đạt các yêu cầu về lợi nhuậno Được quản lý chuyên nghiệpo Giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan thẩm quyềno Tính năng động của quỹ đầu tư. NGUYỄN ANH TUẤNPhân loại 1. Căn cứ vào nguồn vốn huy động: Quỹ đầu tư tập thể (quỹ công chúng) Quỹ đầu tư cá nhân (Quỹ thành viên) 2. Căn cứ vào cấu trúc vận động vốn: Quỹ đóng Quỹ mở 3. Phân loại theo đối tượng đầu tư Quỹ đầu tư cổ phiếu (stock fund) NGUYỄN ANH TUẤN Quỹ đầu tư trái phiếu và thu nhập (bondand income fund) Quỹ đầu tư thị trường tiền tệ (moneymarket fund) Công ty tài chính Công ty chứng khoán NGUYỄN ANH TUẤNNGUYỄN ANH TUẤNVí dụ: Ngân hàng A cung cấp cho công ty Amột khoản nợ đơn 10,000 USD với kỳ hạn 1năm và lãi suất 10%. Sau một năm công ty Aphải trả cho Ngân hàng A tổng số tiền là : 10.000 + (10% x 10.000) = 11.000 đôla (tiền gốc 10.000 đôla và tiền lãi 1.000 đôla). - Trái phiếu chiết khấu Đối với loại trái phiếu chiết khấu, người đivay trả cho người cho vay một khoản thanhtoán đơn bằng đúng mệnh giá của trái phiếu. NGUYỄN ANH TUẤNVí dụ, công ty A phát hành trái phiếu chiết khấucó thời gian một năm với mệnh giá là 10.000 đôla.Khi đó công ty A nhận được số tiền vay là 9.091 đôlavà thanh toán 10.000 đôla sau một năm. Nói cáchkhác khi mua trái phiếu, người mua chỉ thanh toánkhoản tiền thấp hơn so với mệnh giá nhưng khi tráiphiếu đá́o hạn sẽ được hoàn trả theo đúng mệnh giácủa trái phiếu. Phần chênh lệch giữa mệnh giá với sốtiền mua trái phiếu được xem là tiề̀n lãi mà công typhát hành trái phiếu đã chiết khấu (trừ) trước choNgười đầu tư NGUYỄN ANH TUẤN- Trái phiếu coupon Phát hành trái phiếu coupon, người đi vay thực hiện thanh toán nhiều lần số tiền lãi theo định kỳ chẳng hạn như nữa năm hoặc một năm một lần và thanh toán tiền gốc khi đáo hạn. Một trái phiếu coupon phải ghi rõ ngày đáo hạn, mệnh giá, người phát hành (chính phủ, công ty…) và lãi suất coupon. Lãi suất coupon được xác định bằng số tiền thanh toán coupon hàng năm chia cho mệnh giá. NGUYỄN ANH TUẤNGiả sử một trái phiếu được phát hành với mệnhgiá P, thời hạn 10 năm, LS hàng năm là I, khi đó : + Tiền lãi được trả định kỳ hàng năm = Pi + Đến ngày đáo hạn, người phát hành tráiphiếu phải thanh toán cho người mua = P + Pi Loại công cụ nợ này thường gây áp lực cho ngườiđi vay ở thời điểm đáo hạn . - Nợ vay thanh toán cố định Hình thức này thường được các NHTM áp dụngkhi cho vay dài hạn. Nhằm giảm bớt những khókhăn tài chính cho người đi vay, ở mỗi kỳ ( tháng,quý, năm ) số tiền phải trả bao gồm: nợ gốc & lãivay được áp d ...