Bài giảng Vật lý đại cương: Chương 1 - Lê Văn Nam

Mời các thầy cô và các bạn sinh viên tham khảo bài giảng chương 1: Động học chất điểm trình bày các nội dung chính như khái niệm cơ bản về chuyển động, tốc độ và vận tốc, gia tốc, vận tốc gia tốc trong chuyển động tròn, một số chuyển động đơn giản giúp thầy cô có thêm kinh nghiệm trong việc thiết kế bài giảng và các bạn sinh viên có thêm tư liệu để học tập tốt hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Vật lý đại cương: Chương 1 - Lê Văn Nam1.1. Các khái niệm cơ bản về chuyển động1.2. Tốc độ và vận tốc1.3. Gia tốc1.4. Vận tốc, gia tốc trong chuyển động tròn1.5. Một số chuyển động đơn giản LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.1 Các khái niệm cơ bản về chuyển độngCơ học- Nghiên cứu về chuyển động của các vật thể.Động học- Nghiên cứu các tính chất và quy luật chuyển động mà không xét đến nguyên nhân gây ra nó.Chuyển động- Khái niệm: Chuyển động là …………………….. của vật (so với vật làm mốc) trong không gian và thời gian.- Tính chất: Chuyển động có tính ……………tuỳ theo hệ quy chiếu ta chọn. LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.1 Các khái niệm cơ bản về chuyển độngChất điểm Khái niệm: Chất điểm là một vật có kích thước nhỏ không đáng kể so với những khoảng cách, những kích thước mà ta đang khảo sát. Mục đích: Để bài toán đơn giản hơn. Đặc điểm: như một điểm, có khối lượng m của vật. Tính chất: Có tính chất ………….. Hệ chất điểm: là tập hợp các chất điểm. LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.1 Các khái niệm cơ bản về chuyển độngQuỹ đạo- Tập hợp các vị trí của chất điểm trong quá trình chuyển động.Quãng đường- Là độ dài của vết mà chất điểm vạch ra trong quá trình khảo sát.Độ dời- Là vectơ nối từ vị trí đầu đến vị trí cuối của quá trình khảo sát. LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.1 Các khái niệm cơ bản về chuyển độngHệ quy chiếu = Hệ toạ độ+Vật mốc+Đồng hồ+Mốc thời gianPhương trình chuyển động: (liên hệ giữa toạ độ và thời gian) biểu diễn vị trí của chất điểm theo thời gian  x  x(t) z r  r (t ) hay   y  y(t) M z  z(t) (C)  r Ví dụ: O x  t  2  x  2 cos t  y   y  t 2  2t  3 x  y  2 sin t z  t 2  t  1  LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.1 Các khái niệm cơ bản về chuyển động Phương trình quỹ đạo: (quan hệ giữa các toạ độ trong không gian) biểu diễn ………………của chất điểm PT Chuyển động khử t PT Quỹ đạoVí dụ:  x  2 cos t   y  2sin t  x  2 cos t   y  3sin t LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.2. Tốc độ và vận tốc Tốc độ Vận tốc s  r r  r0Trung bình vs  v tb  v  v tb   t t t  t 0 s ds  r drTức thời vs  lim   s v  lim   (r) t  0 t dt t  0 t dt Tốc độ đặc trưng cho tính nhanh chậm của chuyển động và không âm. Vận tốc tức thời đặc trưng cho ………………………………………. của chuyển động LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.2. Tốc độ và vận tốc Đặc điểm của vectơ vận tốc tức thời Phương: tiếp tuyến với quỹ đạo. Chiều: theo chiều chuyển động dr ds Độ lớn: v    vs  s dt dt Điểm đặt: tại điểm đang khảo sát. LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.2. Tốc độ và vận tốcBiểu thức giải tích của vectơ vận tốcTrong hệ toạ độ Descartes: r  xi  y j  zk v  vx i  v y j  vz k dr dx dy dz v  i j k dt dt dt dt  dx  v x  dt  x   dy v vy   y v  dt  dz  v z  dt  z  LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.3. Gia tốcGia tốc đặc trưng cho sự biến thiên về ……..,……. và ………..của véc tơ vận tốc.Gia tốc trung bình  v v  v0 a tb   t t  t0 Gia tốc tức thời  v dv a  lim   (v) t  0 t dt LÊ VĂN NAM - ĐH CNTP 1.3. Gia tốcTrong hệ toạ độ Descartes: v  vx i  v y j  vz k a  ax i  ay j  az k dv dv x dv y dv z a  i ...