Bài giảng Vi sinh vật đại cương: Chương 5 - TS. Nguyễn Thị Tuyết Lê

Bài giảng Vi sinh vật đại cương: Chương 5 Di truyền học vi sinh vật, cung cấp cho người học những kiến thức như: Vật chất di truyền của vi sinh vật; Vai trò của di truyền vi sinh vật;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Vi sinh vật đại cương: Chương 5 - TS. Nguyễn Thị Tuyết Lê 5.1. Vật chất di truyền của VSV 5.1.1. Vi khuẩn Chương V DNA trong genom của TB nhân sơ được tìm thấy dưới hai dạng cấu trúc: nhiễm sắc thể và các plasmid a. Nhiễm sắc thể • Thể nhân của VK là một NST cấu tạo từ một phân tử DNA xoắn kép (gồm hai mạch xoắn), khép kín (không có đầu tự DI TRUYỀN HỌC VI SINH VẬT do), phân bố trong tế bào chất. • Mỗi tế bào VK chỉ có một thể nhân duy nhất • Cấu trúc DNA của VK gồm hai chuỗi polymer. Mỗi chuỗi được cấu tạo từ bốn loại monomer có cấu trúc tổng quát gồm ba thành phần: bazơ nitơ dị vòng (dẫn xuất purine hoặc pyrimidine), đường deoxyribose (C5) và Acid phosphoric. • Ở DNA, có bốn loại nucleotide: adenine (A), thymine (T), guanine (G) và cytosine (C) (hay xitôzin) 1 2Vật chất di truyền (DNA) của vi khuẩn b. Plasmid b. Plasmid • là cấu trúc gồm chuỗi ADN xoắn kép khép vòng tách rời với cấu trúc nhiễm sắc thể của tế bào. • Kích thước của 1 plasmid giao động từ 1 – hơn 400 kilo base pairs (kbp). Số lượng plasmid giao động từ 1 -hàng trăm bản copy trong cùng 1 tế bào • Plasmid có thể chứa các gen hoặc nhóm gen mang các ưu Prokaryotic chromosomes thế chọn lọc của tế bào vi khuẩn mang chúng, ví dụ gen kháng kháng sinh. 3 4 Vai trò của plasmid• Một số loại plasmid:  Mang các gen sx kháng sinh, đồng thời cũng sản sinh các- Plasmid kháng thuốc R-plasmid (Resistance gen kháng lại kháng sinh  lây lan tính kháng thuốc trong plasmid), mang các gene có khả năng kháng lại kháng cộng đồng sinh hay các chất độc.  Mang các gen liên quan đến chuyển hóa/phân hủy các chất- Plasmid giới tính (Fertility plasmid): mang các gene thải trong môi trường vận chuyển có vai trò quan trọng trong quá trình tiếp  Ở một số VK gây bệnh cho người và động vật, plasmid chứa hợp  chuyển gen giữa các VK một số gen sản xuất các loại độc tố và các protein có hoạt- Col-plasmid: chứa gene mã hóa cho sự tổng hợp colicin tính cao có chức năng tăng cường độc lực cho vi khuẩn.  là một protein có thể giết chết các vi khuẩn khác.  Nhiều plasmid có lợi ví dụ như plasmid có trong vi khuẩn- Plasmid phân hủy (Degradative plasmid): giúp phân cố định ở nốt sần cây họ đậu, có khả năng tạo cho các vi hủy các hợp chất hữu cơ chết từ động, thực vật  sử khuẩn nốt sần thu nhận nitơ khí trời để sản xuất protein. dụng dụng trong sinh tổng hợp để tạo năng lượng  Sử dụng trong liệu pháp gen: chuyển gen thay thế gen bệnh- Plasmid mang độc tính (Virulence plasmid):giúp cho trong điều trị bệnh ở người vi khuẩn có khả năng gây bệnh.  Sử dụng trong công nghệ tái tổ hợp DNA: vận chuyển thuốc (insulin) 5 ...