Bài học kinh nghiệm của EU, Mỹ và Trung Quốc về hội tụ kế toán cho Việt Nam

Khuôn khổ bài viết "Bài học kinh nghiệm của EU, Mỹ và Trung Quốc về hội tụ kế toán cho Việt Nam" trình bày các khái niệm chính về hội tụ kế toán, thông qua kinh nghiệm của các quốc gia có nền tài chính phát triển hàng đầu thế giới như EU, Mỹ và Trung Quốc để rút ra một số bài học thiết thực cho Việt Nam, trên cơ sở phù hợp với đặc thù cũng như tiến trình phát triển của hệ thống tài chính kế toán nước ta. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài học kinh nghiệm của EU, Mỹ và Trung Quốc về hội tụ kế toán cho Việt Nam Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 BÀI HỌC KINH NGHIỆM CỦA EU, MỸ VÀ TRUNG QUỐC VỀ HỘI TỤ KẾ TOÁN CHO VIỆT NAM EXPERIENCED LESSONS OF EU, THE US AND CHINA IN ACCOUNTING CONVERGENCE FOR VIETNAM ThS. Vũ Thanh Tùng Trường Đại học Tài chính - MarketingNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Hội tụ kế toán đã từ lâu là một xu hướng không thể thiếu trong nền tài chính kế toán thế giới. Tuy nhiên ở Việt Nam thì hội tụ kế toán mới thâm nhập và phát triển mạnh trong vài năm gần đây. Tuy bước đầu đã đạt được những thành tựu nhất định, nhưng vẫn còn tồn tại ở đó những hạn chế nhất định trong công cuộc hội tụ kế toán ở nước ta. Khuôn khổ bài viết trình bày các khái niệm chính về hội tụ kế toán, thông qua kinh nghiệm của các quốc gia có nền tài chính phát triển hàng đầu thế giới như EU, Mỹ và Trung Quốc để rút ra một số bài học thiết thực cho Việt Nam, trên cơ sở phù hợp với đặc thù cũng như tiến trình phát triển của hệ thống tài chính kế toán nước ta. Từ khóa: bài học hội tụ kế toán, kinh nghiệm hội tụ kế toán, hội tụ kế toán, hội nhập kế toán. ABSTRACT Accounting convergence has long been an indispensable trend in the world of accounting and finance. However, in Vietnam, the convergence has just penetrated and thrived in the last few years. Although certain achievements have been achieved initially, there are still some limitations in our country. The framework of this article presents main concepts of accounting convergence, through experiences of some leading developed countries in the world, such as the EU, US and China, to draw some practical lessons for Vietnam, on the basis of conformity with the characteristics as well as the development process of our countrys financial and accounting system. Key words: accounting convergence lessons, accounting convergence experience, accounting convergence, accounting integration1. Giới thiệu Thế giới đã và đang bước vào kỷ nguyên của hội nhập, hợp tác quốc tế và toàn cầu hóa. Quátrình này đòi hỏi các quốc gia phải không ngừng nâng cao chất lượng thông tin tài chính cũng nhưminh bạch và công khai, nhằm đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư. Muốn vậy, trên phạm vi tàichính quốc tế không thể cứ tồn tại mãi những khác biệt về môi trường kinh tế, xã hội, văn hóa, hệthống pháp lý, chính trị…cũng như không được có sự mâu thuẫn quá lớn giữa các hệ thống chuẩnmực kế toán và báo cáo tài chính. Vì như thế dễ dẫn đến việc cung cấp các kết quả kinh tế, tàichính khác biệt nhau, làm phương hại đến lợi ích nhà đầu tư, các cá nhân và tổ chức. Do đó, việccần phải xây dựng và phát triển hệ thống chuẩn mực kế toán đồng nhất trên phạm vi quốc tế là 454 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021một vấn đề vô cùng bức thiết trong bối cảnh hiện nay. Hiện nay, có tới 87% khu vực và quốc gia đã áp dụng IAS/IFRS (Chuẩn mực kế toán quốctế/Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế) trong công bố thông tin tài chính và có tới 144 nước ápdụng bắt buộc cho mọi lĩnh vực. Tại Việt Nam, theo Quyết định số 345/QĐ-BTC của Bộ Tàichính, phê duyệt Đề án áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính tại Việt Nam, nước ta sẽ tiến tới ápdụng Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế bắt buộc cho các công ty niêm yết kể từ năm 2025. Rõràng, hội tụ kế toán đang trở nên rất quan trọng đối với hệ thống tài chính kế toán Việt Nam hơnbao giờ hết. Việt Nam chúng ta đang ngày càng hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới. Đứngtrước yêu cầu hội nhập kinh tế thế giới cũng như hội tụ kế toán quốc tế, Việt Nam đã không ngừngxây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp lý kế toán theo thông lệ quốc tế. Từ năm 2006 cho đến nay,Việt Nam đã ban hành 26 chuẩn mực kế toán dựa trên chuẩn mực báo cáo tài chính và điều kiệnthực tiễn của mình, có tham khảo thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, nươc ta vẫn còn khá lúng túng vớiquá trình hội tụ kế toán đang bùng nổ trên thế giới. Do thế, là một nước đang phát triển, lại đi sautrào lưu, chúng ta cần phải học hỏi các bài học kinh nghiệm quý báu của các nước phát triển đitrước để áp dụng phù hợp vào tình hình nội tại của mình. Nhận thức được tầm quan trọng của vấnđề, bài viết này tiến hành tổng hợp và phân tích một số bài học của Eu, Mỹ Và Trung Quốc, làmcơ sở cho quá trình hội tụ kế toán của Việt Nam trong tương lai.2. Cơ sở lý thuyết về hội tụ kế toán2.1 Khái niệm hội tụ kế toán Hội tụ kế toán có tên tiếng anh là accounting convergence đã được phát triển trên thế giới từkhá lâu. Quá trình hình thành và phát triển các tiêu chuẩn quốc tế về kế toán đã diễn ra từ năm1973, sau đó chia làm hai giai đoạn chủ yếu là giai đoạn trước hội tụ (1973-2 ...