Bài thu hoạch: Phục hồi chức năng cho người bệnh liệt nửa người do tai biến mạch máu não

Theo tổ chức Y tế thế giới,tai biến mạch máu não (TBMMN) là một thiếu sót thầnkinh xảy ra đột ngột với các triệu chứng khu trú hơn là lan tỏa.Các triệu chứng tồn tại quá24h hoặc tử vong trong 24h,loại trừ nguyên nhân sang chấn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài thu hoạch: Phục hồi chức năng cho người bệnh liệt nửa người do tai biến mạch máu não BÀI THU HOẠCH Phục hồi chức năng cho người bệnh liệt nửa người do tai biến mạch máu não. Nhóm thực hiện: Nguyễn Quang Huyền Trân Nguyễn Ngô Thị ThanhHường Lê Trọng Nhân Tổ 1_YHCT06PHỤC HỒI CHỨC NĂNG NGƯỜI BỆNH LIỆTNỬA NGƯỜI DO TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃOA.Tai biến mạch máu nãoI.Định nghĩa: Theo tổ chức Y tế thế giới,tai biến mạch máu não (TBMMN) là một thiếu sót thầnkinh xảy ra đột ngột với các triệu chứng khu trú hơn là lan tỏa.Các triệu chứng tồn tại quá24h hoặc tử vong trong 24h,loại trừ nguyên nhân sang chấn.II.Phân loại: TBMMN gồm 2 loại chính : 1.Nhồi máu não hay thiếu máu não cục bộ: là tình trạng khi một mạch máu bị tắchoặc nghẽn,khu vực nào mà mạch máu dó cung cấp bị thiếu máu và hội tử.Được phân làm3 loại: _Cơn thiếu máu não thoáng qua:tai biến phục hồi trong 24h. _Thiếu máu não cục bộ hồi phục:tai biến phục hồi trên 24h và không để lại dichứng. _Thiếu máu não cục bộ hình thành:thời gian phục hồi kéo dài,để lại di chứng hoặctử vong. 2.Chảy máu não(xuất huyết não)là máu thoát khỏi mạch máu chảy vào nhu mônão.Có thể chảy máu ở nhiều vị trí trong não như vùng bao trong,nhân xám trungương,thùy não,than não,tiểu não.Căn cứ vào tiến triển trong 2-3 tuần đầu,chia chảy máunão thành 5 loại như sau: _Khỏi hoàn toàn trước 24h:cơn thiếu máu não thoáng qua. _Khỏi hoàn toàn trên 24h:TBMMN một phần hồi phục,hoặc thiếu máu não thoángqua kéo dài. _Khỏi một phần với di chứng kéo dài. _Không hồi phục và nặng lên lien tục. _Tử vong.III.Dịch tễ học:1.Tỉ lệ bệnh: Ở các nước phát triển: TBMMN là nguyên nhân gay tuer vong đứng hang thứ bas aubệnh ung thử và bệnh tim mạch. Ở Việt Nam:miền nam theo kết quả điều tra của Bộ môn thần kinh ĐH Y Dượcthành phố HCM năm 1994_1995,tỉ lệ hiện mắc là:415/100000 dân,tỉ lệ mới mắc là162/100000 dân. Các công trình của các tác giả cho thấy TBMMN đá vá đang giảm đáng kể từ 50 nămtrở lại đây do kiểm soát tốt được tăng huyết áp và các yếu tố nguy cơ khác.2.Giới tính: 2 Tỉ lệ nam nhiều hơn nữ.Theo Hiệp hội thần kinh các nước Đông Nam Á tỉ lệ ở nam là58%.3.Tuổi:TBMMN xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp là từ 60-80 tuổi.Tuổi trung bình thươngbị là 62 theo Hiệp hội thần kinh các nước Đông Nam Á.4.Loại tai biến: Theo Hiệp hội thần kinh các nước Đông Nam Á thiếu máu não cục bộ chiếm65,4%,chảy máu não 21,3%,chảy máu dưới nhện 3,1%,không rõ loại 10%.5.Di chứng: TBMMN là một trong những bệnh để lại nhiều di chứng nhất.IV.Giải phẩu chức năng tuần hoàn động mạch não: Não được cung cấp máu bởi bốn động mạch chính: 2 động mach cảnh trong,2 độngmạch sống lưng.Mỗi bán cầu đại não được cung cấp máu bởi 2 nhánh tận của động mạchcảnh trong( ĐM não trước và ĐM não giữa) và nhánh tận của ĐM than nền(ĐM não sau). Mỗi ĐM tận trên đều có 2 khu vực tưới máu:khu vưc nông(vỏ não) và khu vụcsâu(trung tâm).Hai khu vực này độc lập với nhau,không có tuần hoàn bàng hệ,tạo nên 1đường vành đai ranh giới dưới chất trắng gọi là vùng tới hạn,là vùng nhũn não lan tỏa. Sự bố trí mạch như trên giải thích các tai biến thiếu máu não cục bộ thuộc hệ cảnhcho triệu chứng thần kinh một bên,tổn thương hệ sống nền thường cho triệu chứng lantỏa cả 2 bên.V.Chẩn đoán tai biến mạch máu não:1.Chẩn đoán xác định tai biến mạch máu não: Căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng.Chẩn đoán TBMMN ở cộng đồng.Dựa theotiêu chuẩn chẩn đoán của Tổ chức Y tế Thế giới:_Xảy ra đột ngột và nhanh,biểu hiện các thiếu sót chức năng thần kinh._Các rối loạn chức năng náy thường là khu trú,hiếm khi lan tỏa với các triệu chứng tồn tạiquá 24giờ hoặc tử vong trong vòng 24 giờ._Các khám xét và thăm dò đã loại trừ nguyên nhân sang chấn.Các tiêu chuẩn chẩn doánnày chủ yếu dựa vào lâm sang,đặc biệt là hỏi bệnh. Chẩn đoán TBMMN trong bệnh viện:_Để chản đoán có phải TBMMN hay không các tiêu chuẩn chẩn đoán như ở cộng đồng._Để phân biệt tai biến chảy máu não và thiếu máu não cục bộ,cần áp dụng thêm tiêuchuẩn dựa váo sự tiến triển của bệnh trong 2-3 tuần đầu tiên và phân làm 5 loại như sau: Loại 1: khỏi hoàn toàn trước 24 giờ:cơn thiếu máu não thoáng qua. Loại 2: khỏi hoang toàn trên 24 giờ: thiếu máu cục bộ 1 phần hồi phục,hoặcthiếu máu cục bộ thoáng qua kéo dài. Loại 3: khỏi một phần với di chứng kéo dài. Loại 4: không hồi phục và nặng lên liên tục. Loại 5: tử vong. Trong 5 loại trên,loại 1 và 2 thường là thiếu máu cục bộ,loại 4 và 5 hầu hết là taibiến xuất huyết.Loại 3 khó chẩn đoán,cần dựa trên nhiều xét nghiệm cận lâm sang,chụpcắt lớp.Chung cả 5 loại nếu đột ngột nặng lên trong 3-4 ngày đầu phải nghĩ đến chảymáu não ...