Bàn về các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự trong bộ Luật Hình sự năm 2015 (Sửa đổi, bổ sung năm 2017)

Bài viết này tập trung phân tích, luận giải các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự trong Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) góp phần làm sáng tỏ nội dung, ý nghĩa và giá trị quy phạm pháp luật, đồng thời, tiếp tục kiến nghị một số giải pháp lập pháp góp phần hoàn thiện quy định về miễn trách nhiệm hình sự, trên cơ sở đó nâng cao hiệu quả thực tiễn áp dụng trong phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự trong bộ Luật Hình sự năm 2015 (Sửa đổi, bổ sung năm 2017) Soá 2/2018 - Naêm thöù Möôøi Ba NGHIEÂ N CÖÙ U - TRAO ÑOÅ I BÀN VỀ CÁC CĂN CỨ MIỄN TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRONG BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 (SỬA ĐỔI, BỔ SUNG NĂM 2017) Hoàng Minh Đức1 Lê Quang Thắng2 Tóm tắt: Trong lịch sử lập pháp hình sự của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chính sách hình sự nhân đạo và khoan hồng luôn được đề cập một cách sâu sắc, đầy đủ, toàn diện trong các quy định của Bộ luật Hình sự, đặc biệt là các quy định về miễn trách nhiệm hình sự, loại trừ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, miễn chấp hành hình phạt, tha tù trước thời hạn có điều kiện, án treo, xóa án tích. Bài viết này tập trung phân tích, luận giải các căn cứ miễn trách nhiệm hình sự trong Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) góp phần làm sáng tỏ nội dung, ý nghĩa và giá trị quy phạm pháp luật, đồng thời, tiếp tục kiến nghị một số giải pháp lập pháp góp phần hoàn thiện quy định về miễn trách nhiệm hình sự, trên cơ sở đó nâng cao hiệu quả thực tiễn áp dụng trong phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm. Từ khóa: Trách nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt Nhận bài:05/11/2017; Hoàn thành biên tập:12/03/2018; Duyệt in: 02/04/2018 Abstract: In the history of criminal law of Vietnam, humanitarian and munificent criminal policies are always mentioned in full depth in the provisions of Penal Codes, particularly in regulations on exemption or conviction expungement from criminal liability, exemption from punishment, reduction of sentence duration, exemption from serving sentences, conditional parole, probation, conviction expungement. This article focuses on analysis and interpretation the basis for exemption from criminal responsibility in the Criminal Code 2015 (amended in 2017), contributing to clarify the content, the meaning, and the value of legal norms. The author also recommends some legislative solutions which contribute to improving regulations on exemption from criminal liability, and hence enhancing the effect of prevention and fighting against crimes in practice. Keywords: Criminal liability, exemption from criminal liability, exemption from punishment Date of receipt: 05/11/2017;Date of revision: 12/03/2018; Date of approval: 02/04/2018 Có thể khẳng định, tội phạm và trách nhiệm chịu trách nhiệm hình sự, trong những trường hình sự (hình phạt, các biện pháp tư pháp, miễn hợp khi có đủ các căn cứ và điều kiện nhất định hình phạt, án tích) là những chế định cơ bản của người phạm tội có thể được miễn trách nhiệm Luật hình sự. Theo nguyên tắc chung, tội phạm hình sự. thì phải chịu trách nhiệm hình sự. Đây là hậu quả Miễn trách nhiệm hình sự là chế định thể hiện pháp lý bất lợi mà người phạm tội hoặc pháp rõ chính sách hình sự khoan hồng, nhân đạo của nhân thương mại phạm tội phải gánh chịu trước Đảng và Nhà nước ta trong việc xử lý đối với Nhà nước. Với ý nghĩa đó, trách nhiệm hình sự người phạm tội, bằng việc không buộc người được đặt ra nhằm bảo đảm cho hoạt động xử lý phạm tội phải gánh chịu hậu quả pháp lý bất lợi người phạm tội hoặc pháp nhân thương mại vì đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị phạm tội một cách kịp thời, nhanh chóng và công coi là tội phạm. Chế định này đã được quy định minh. Mặc dù vậy, thực tiễn và lý luận pháp lý từ rất sớm trong lịch sử pháp luật hình sự Việt cho thấy rằng, không phải mọi trường hợp người Nam và tiếp tục được nghiên cứu, sửa đổi và quy phạm tội khi thực hiện hành vi phạm tội được định cụ thể hơn trong BLHS năm 2015 (sửa đổi, quy định trong Bộ luật Hình sự (BLHS) đều phải bổ sung năm 2017) với những điểm mới cả về 1 Tiến sỹ, Trường Đại học Cảnh sát nhân dân 2 Thạc sỹ, Học viện Cảnh sát nhân dân 3 HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP nội dung, hình thức và kỹ thuật lập pháp. Trong đổi, bổ sung năm 2017) đã điều chỉnh tên điều phạm vi bài viết này, tác giả tập trung trình bày, luật và thứ tự tại Điều 25 (Miễn trách nhiệm hình luận giải làm sáng tỏ nội hàm, bản chất của các sự) thành Điều 29 (Căn cứ miễn trách nhiệm hình căn cứ miễn trách nhiệm hình sự, trên cơ sở đó sự). Đồng thời, quy định việc áp dụng các biện kiến nghị một số giải pháp góp phần nâng cao pháp xử lý chuyển hướng đối với người dưới 18 nhận thức và hiệu quả thực tiễn hoạt động áp tuổi phạm tội trong trường hợp được miễn trách dụng pháp luật hình sự trong phòng ngừa và đấu nhiệm hình sự nhằm tạo cơ sở pháp lý đảm bảo tranh chống tội phạm. lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi phạm tội. Thứ nhất, về cơ sở pháp lý của miễn trách Đặc biệt, xuất phát từ thực tiễn công tác nhiệm hình sự. Theo quy định của BLHS năm phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm, khoản 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), chế định miễn 3 Điều 29 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung trách nhiệm hình sự được quy định tại phần năm 2017) đã bổ sung quy định: “Người thực chung và phần các tội phạm, bao gồm các trường hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội hợp cụ thể dưới đây: phạm ít nghiêm trọng gây thiệt hại về tính mạng, Một là, miễn trách nhiệm hình sự trong sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc tài sản của trường hợp tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm người khác, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường tội quy định tại Điều 16 BLHS; thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả ...