Bàn về hệ thống TK kế toán hiện hành áp dụng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa

Tài khoản kế toán là cách thức phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng phản ánh của hạch toán kế toán nhằm phục vụ cho yêu cầu quản lý của các chủ thể. Để thực hiện công tác kế toán, các đơn vị, các tổ chức kinh tế phải sử dụng nhiều tài khoản khác nhau nhằm thỏa mãn nhu cầu thông tin đa chiều cho các đối tượng sử dụng. Các TK này tạo thành hệ thống TK kế toán mà các đơn vị tổ chức, doanh nghiệp sử...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về hệ thống TK kế toán hiện hành áp dụng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa Bàn về hệ thống TK kế toán hiện hành áp dụng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa Tài khoản kế toán là cách thức phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụkinh tế phát sinh theo từng đối tượng phản ánh của hạch toán kế toánnhằm phục vụ cho yêu cầu quản lý của các chủ thể. Để thực hiện côngtác kế toán, các đơn vị, các tổ chức kinh tế phải sử dụng nhiều tài khoảnkhác nhau nhằm thỏa mãn nhu cầu thông tin đa chiều cho các đối tượngsử dụng. Các TK này tạo thành hệ thống TK kế toán mà các đơn vị tổchức, doanh nghiệp sử dụng.Như vậy, hệ thống tài khoản kế toán là tập hợp các TK kế toán được sửdụng trong chế độ kế toán và trong từng đơn vị kế toán theo một trật tựnhất định. Trong hệ thống chế độ kế toán, hệ thống tài khoản kế toán làthành phần cơ bản, quyết định chất lượng của thông tin kế toán. Tuynhiên, hệ thống TK kế toán doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệpnhỏ và vừa hiện nay ở VN vẫn còn một số tồn tại. Chính vì vậy, việcnghiên cứu và hoàn thiện hệ thống TK kế toán là một trong những nộidung thiết thực, góp phần hoàn thiện hệ thống chế độ kế toán. Bài viếtnày đề cập đến một số tồn tại và hướng hoàn thiện hệ thống TK kế toánáp dụng trong các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa.Hệ thống tk kế toán do Nhà nước ban hành là sự thể chế hóa cơ chế quảnlý kinh tế, tài chính của Nhà nước đối với các đơn vị hạch toán, tạo điềukiện để các đơn vị hạch toán xây dựng hệ thống tài khoản phù hợp vớiđặc thù của từng đơn vị; đồng thời, tạo điều kiện thuân lợi cho công tácthanh, kiểm tra cũng như công tác kiểm toán các hoạt động kinh tế, tàichính diễn ra trong đơn vị kế toán. Mặt khác, hệ thống tài khoản kế toándo Nhà nước ban hành còn tạo điều kiện thực hiện các nguyên tắc chungđược thừa nhận, các chuẩn mực kế toán. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợicho các cơ quan thống kê trong việc thu thập thông tin để tính toán cácchỉ tiêu tổng hợp của từng ngành, địa phương cũng như của cả quốcgian.Nhìn chung, hệ thống tài khoản kế toán ban hành theo Quyết định số48/2006/QĐ-BTC ngày 14/9/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính áp dụngtrong các doanh nghiệp nhỏ và vừa khá đơn giản, dễ thực hiện, phù hợpvới quy mô và trình độ quản lý của phần lớn doanh nghiệp. Theo Quyếtđịnh này, hệ thống tài khoản kế toán bao gồm các tài khoản thuộc Bảngcân đối kế toán (gồm 51 tài khoản cấp 1, 62 tài khoản cấp 2, 05 tàikhoản cấp 3) và 05 tài khoản ngoài Bảng cân đối kế toán (loại 0). Các tàikhoản trong Bảng cân đối kế toán được sắp xếp vào 9 loại, từ loại 1(phản ánh tài sản ngắn hạn), loại 2 (phản ánh tài sản dài hạn), loại 3(phản ánh nợ phải trả), loại 4 (phản ánh vốn chủ sở hữu), loại 5 (phảnánh doanh thu), loại 6 (phản ánh chi phí sản xuất kinh doanh), loại 7(phản ánh thu nhập khác), loại 8 (phản ánh chi phí khác) cho đến loại 9(phản ánh kết quả kinh doanh). Trong từng loại, các tài khoản kế toánđược sắp xếp theo một trình tự nhất định. Chẳng hạn, các tài khoản phảnánh tài sản được sắp xếp theo mức độ khả thanh (khả năng chuyển đổithành tiền), các tài khoản phản ánh nguồn vốn sắp xếp từ nợ phải trả đếnvốn chủ sở hữu). các tài khoản phản ánh doanh thu và chi phí được sắpxếp theo vị trí của từng hoạt động…Để thực hiện tốt chức năng thông tin và kiểm tra đòi hỏi hệ thống tàikhoản kế toán phải được xây dựng có căn cứ khoa học phải phản ánhđược tình hình tài sản, nguồn vốn trên các phương diện và mức độ khácnhau (tổng hợp, chi tiết, tài sản, nguồn vốn,…) nhằm cung cấp thông tinđể đánh giá hiệu quả sử dụng vốn nói riêng và hiệu quả kinh doanh nóichung trong doanh nghiệp. Bên cạnh đó, hệ thống tài khoản kế toán phảiphản ánh được tính liên hòan của quá trình kinh doanh và có thể thay đổitheo từng thời kỳ, từng giai đoạn phát triển kinh tế của đất nước.Với yêu cầu nêu trên, so với hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệpnhỏ và vừa ban hành theo Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC của Bộtrưởng Bộ Tài chính, chúng tôi thấy còn một số tồn tại chủ yếu sau đâycần được hoàn thiện:Thứ nhất, tên gọi tài khoản kế toán:Tên gọi của tài khoản chính là tên gọi là đối tượng kế toán. Vì thế, têngọi của tài khoản kế toán phải phù hợp với nội dung kinh tế của đốitượng kế toán mà tài khoản phản ánh. Tuy nhiên, tên gọi của một số tàikhoản hiện nay còn chưa phù hợp với nội dung kinh tế mà nó phản ánh.Đặc biệt là một số tài khoản phản ánh tình hình thanh toán thuộc loại 1và loại 3; chẳng hạn tài khoản 131 “Phải thu của khách hàng”, tài khoản331 “Phải trả cho người bán”,…Với tên gọi đó, các tài khoản này mớichỉ phản ánh được một phần nội dung mà các tài khoản này phản ánh;bởi vì đây là những tài khoản hỗn hợp, nghĩa là trong từng tài khoản đềuphản ánh đồng thời hai mối quan hệ thanh toán phải thu và phải trả. Vìvậy cần thiết phải sửa lại tên cho đúng với bản chất kinh tế mà nó phảnánh, tránh việc hiểu không rõ về nội dung, kết cấu của tài khoản dẫn đếnviệc sử dụng không đúng với quy định. Chúng tôi cho rằng, ...