Bàn về khấu hao TSCĐHH của doanh nghiệp

Tài sản cố định hữu hình của doanh nghiệp là những tài sản có hình thái vật chất doanh nghiệp (DN) nắm giữ để sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh phù hợp với tiêu chuẩn ghi nhận tài sản cố định hữu hình (TSCĐHH).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bàn về khấu hao TSCĐHH của doanh nghiệp Bàn về khấu hao TSCĐHHcủa doanh nghiệp Tài sản cố định hữu hình của doanh nghiệp là những tài sản có hình thái vật chất doanh nghiệp (DN) nắm giữ để sử dụng cho hoạt động sản xuất,kinh doanh phù hợp với tiêu chuẩn ghi nhận tài sản cố địnhhữu hình (TSCĐHH).Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) số 03 thì các tài sảnđược ghi nhận là TSCĐHH phải thoả mãn đồng thời tất cả bốntiêu chuẩn: Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từviệc sử dụng tài sản đó; Nguyên giá tài sản phải được xác địnhmột cách đáng lin cậy; Thời gian sử dụng ước tính trên một năm;Có đủ tiêu chuẩn giá trị theo quy định hiện hành. Còn theo Quyếtđịnh số 206/2003/QĐ-BTC ngày 12/12/2003 của Bộ trưởng BộTài chính ban hành chế độ quản lý sử dụng và trích khấu hao tàisản cố định, quy định thời gian sử dụng từ một năm trở lên vàgiá trị từ 10.000.000 đồng (mười triệu đồng) trở lên. Quy định vềthời gian sử dụng giữa chuẩn mực (trên một năm) với chế độ tàichính (từ một năm) đã không thống nhất làm cho kế toán DN rấtlúng túng khi xác định TSCĐHH. Do vậy, thời gian sử dụngTSCĐHH nên được quy định là ước tính trên 1 năm , vì nếu từ 1năm thì trong năm sản xuất kinh doanh không cần ghi nhậnTSCĐHH để khấu hao dần vào chi phí sản xuất kinh doanh.VAS 03 cũng quy định ba phương pháp khấu hao TSCĐHH, gồm:Phương pháp khấu hao đường thẳng; phương pháp khấu haotheo số dư giảm dần; Phương pháp khấu hao theo số lượng sảnphẩm.Theo phương pháp khấu hao đường thẳng, số khấu hao hàngnăm không thay đổi trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tàisản.Theo phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần, số khấu haogiảm dần hàng năm trong suốt thời gian sử dụng hữu ích của tàisản.Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm dựa trên tổngsố đơn vị sản phẩm ước tính tài sản có thể tạo ra.Phương pháp khấu hao do DN xác định để áp dụng cho từngTSCĐHH phải được thực hiện nhất quán, trừ khi có sử thay đổitrong cách thức sử dụng tài sản đó.Nhưng theo Quyết định số 206/2003/QĐ-BTC thì quy định DNđược lựa chọn các phương pháp trích khấu hao phù hợp vớitừng loại TSCĐ của DN.Nếu theo phân loại, TSCĐ của DN bao gồm các loại như sau:Loại 1 : Nhà cửa, vật kiến trúcLoại 2 : Máy móc , thiết bị . . .Loại 3 : Phương tiện vận tải .Loại 4: Thiết bị, dụng cụ quảnLoại 5: Vườn cây lâu năm, súc vật làm việc và cho sản phẩmLoại 6: Các loại tài sản cố định khác.Như vậy, DN lựa chọn các phương pháp trích khấu hao phù hợpvới loại TSCĐHH là hợp Iý. Nếu phù hợp với từng thứ TSCĐHHthì rất phân tán, việc theo dõi rất phức tạp.Về phương pháp khấu hao đường thẳng, VAS 03 quy định:TSCĐHH tham gia vào hoạt động kinh doanh được trích khấuhao theo phương pháp khấu hao đường thẳng. Các DN hoạtđộng có hiệu quả kinh tế cao được khấu hao nhanh nhưng tối đakhông quá 2 lần mức khấu hao xác định theo phương phápđường thẳng để nhanh chóng đổi mới công nghệ. TSCĐHH thamgia vào hoạt động kinh doanh được tích khấu hao nhanh là: máymóc, thiết bị, dụng cụ làm việc đo lường, thí nghiệm; thiết bị vàphương tiện vận tải; dụng cụ quản lý; súc vật, vườn cây lâu năm.Khi thực hiện trích khấu hao nhanh, DN phải đảm bảo kinh doanhcó lãi.Công thức tính như sau:Mức trích khấu hao trung bình hàng năm của TSCĐHH = Nguyêngiá của TSCĐHH / Thời gian sử dụng.Mức trích khấu hao trung bình hàng tháng bằng số khấu hao phảitrích cả năm chí cho 12 tháng.Nguyên giá của TSCĐHH là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệpphải bỏ ra để có được TSCĐHH tính đến thời điểm đưa tài sảnđó vào trạng thái sẵn sàng sử dụng.Nguyên giá TSCĐHH được hình thành do: mua sắm, tự xây dựnghoặc tự chế, trao đổi; tài trợ, được biếu tặng.v.v. . . được xácđịnh theo VAS 03.Không ít ý kiến cho rằng công thức trên phải là giá trị phải khấuhao chứ không thể là nguyên giá TSCĐHH. Như vậy, giá trịphải khấu hao là nguyên giá TSCĐHH trừ (-) giá trị thanh lý ướctính của tài sản đó.Giá trị thanh lý là giá trị ước tính thu được khi hết thời gian sửdụng hữu ích của tài sản, sau khi trừ (-) chi phí thanh lý ước tính.Thời gian sử dụng ghi trong công thức phải là thời gian sử dụnghữu ích. Đó là thời gian mà TSCĐHH phát huy được tác dụngcho sản xuất, kinh doanh, được tính bằng thời gian mà DN dựtính sử dụng TSCĐHH, hoặc số lượng sản phẩm, hoặc các đốivới tính tương tự mà DN dự tính thu được từ việc sử dụng tàisản.DN căn cứ vào khung thời gian sử dụng các loại TSCĐ ban hànhtheo Quyết định số 206/2003/QĐ-BTC và căn cứ vào đặc điểm,tính chất sử dụng TSCĐHH của đối với mình để xác định thờigian sử dụng hữu ích.Như vậy, để phù hợp và nhất quán với VAS 03 thì công thức tríchkhấu hao TSCĐHH theo phương pháp đường thẳng sẽ là:Mức khấu hao trung bình hàng năm của TSCĐHH = (Nguyên giágốc của TSCĐHH - Giá trị thanh lý ước tính của TSCĐHH ) / Thờigian sử dụng hữu ích (Giá trị thanh lý ước tính của TSCĐHH saukhi trừ (-) chi phí thanh lý ước tính) ...