Báo cáo ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA NƯỚC BIỂN DÂNG DO BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở TỈNH NGHỆ AN BẰNG CÔNG NGHỆ GIS

Nghệ An là một tỉnh ven biển, nằm phía Đông Bắc của dãy Trường Sơn, có địa hình đa dạng, phức tạp và bị chia cắt bởi các hệ thống đồi núi, sông suối hướng nghiêng từ Tây Bắc xuống Đông - Nam. Nơi cao nhất của tỉnh là đỉnh Pulaileng (2.711m) ở huyện Kỳ Sơn, nơi thấp nhất là vùng đồng bằng huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành, có nơi chỉ cao đến 0,2 m so với mặt nước biển (xã Quỳnh Thanh huyện Quỳnh Lưu). Ngoài phần đất liền với địa hình đồi núi chiếm 83%...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo " ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA NƯỚC BIỂN DÂNG DO BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở TỈNH NGHỆ AN BẰNG CÔNG NGHỆ GIS " HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA NƯỚC BIỂN DÂNG DO BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở TỈNH NGHỆ AN BẰNG CÔNG NGHỆ GIS Phạm Hồng(1), Nguyễn Cẩm Vân(2) (1) Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam (2) Viện Địa lý Abstract: Nghe An province situated in the North Central region of Vietnam has the geographical coordinates from 1803310 to 1900443 north latitude and from 10305253 to 10504550 longitude East. With 82 km of coastline stretching across the districts of Quynh Luu, Dien Chau, Nghi Loc and Cua Lo town, along with six bays, Nghe An has a big advantage to implement economic development strategy of sea like maritime transport, seaports and tourism. Sea can bring great benefit, but with the threat of sea level rise due to climate change will have bad impact on the lives, economy and society ... of the province. To respond and resolve this issue, it needs to assess the effects of sea level rise to productive life of coastal residents. In this report, we focus on the application of GIS technology to analyze and predict the impact of sea level rise on existing land use of the coastal districts of Nghe An province. Research results will help the managers, and decision makers to develop the master plan and adaptation strategies for climate change in the province. Keywords: Impact of sea level rise, land use, GIS, Nghe An province.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Nghệ An là một tỉnh ven biển, nằm phía Đông Bắc của dãy Trường Sơn, có địa hìnhđa dạng, phức tạp và bị chia cắt bởi các hệ thống đồi núi, sông suối hướng nghiêng từ Tây -Bắc xuống Đông - Nam. Nơi cao nhất của tỉnh là đỉnh Pulaileng (2.711m) ở huyện Kỳ Sơn,nơi thấp nhất là vùng đồng bằng huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Yên Thành, có nơi chỉ caođến 0,2 m so với mặt nước biển (xã Quỳnh Thanh huyện Quỳnh Lưu). Ngoài phần đất liền với địa hình đồi núi chiếm 83% diện tích đất tự nhiên, tỉnh có bờbiển dài hơn 80 km qua các huyện Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc và thị xã Cửa Lò, vớihải phận rộng khoảng 4000 hải lý vuông, phần gần bờ độ sâu đến 40m đáy biển tương đốibằng phẳng, từ độ sâu 40m trở ra có nhiều đá ngầm, cồn cát. Vùng biển Nghệ An là nơi tậptrung nhiều loài hải sản có giá trị kinh tế cao; bãi biển Cửa Lò là một trong những bãi tắm đẹpvà hấp dẫn, là lợi thế cho việc phát triển du lịch. Với các đặc điểm như trên, Nghệ An đượcđánh giá có nhiều lợi thế cho việc phát triển giao thông vận tải biển, cảng biển và du lịch hòachung vào chiến lược tiến ra biển của nước ta. Với tác động của biến đổi khí hậu, tỉnh Nghệ An cũng như các tỉnh ven biển Việt Namđang phải chịu ảnh hưởng lớn từ các thiên tai như bão, ngập lụt, đối diện với các nguy cớ mấtđất canh tác, tăng diện tích bị xâm nhập mặn và mất đi các hệ sinh thái quan trọng. Vì thếnghiên cứu đánh giá những tác động của mực nước biển dâng cao đối với phát triển kinh tế -xã hội và môi trường tại các khu vực bờ biển của tỉnh càng quan trọng và cấp thiết. Các kếtquả nghiên cứu sẽ là các cơ sở khoa học để các Ban, Ngành trong tỉnh có định hướng xâydựng và triển khai kế hoạch hành động, đưa ra các chính sánh và giải pháp cụ thể nhằm thíchứng và giảm thiểu tác động tiềm tàng của mực nước biển dâng trong tương lai cho toàn tỉnhnói chung và các huyện ven biển nói riêng.320 HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 20112. MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là xác định các vùng bị ngập theo các kịch bản biến đổikhí hậu và nước biển dâng từ đó đánh giá một số tác động có thể có đến sản xuất nông nghiệpcụ thể là thiệt hại về mất đất canh tác cho các huyện ven biển. Phương pháp thực hiện là phân tích điều kiện tự nhiên địa hình địa mạo bờ biển NghệAn lựa chọn các kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng, sử dụng các bản đồ và côngnghệ GIS để phân tích không gian tính toán các thiệt hại về mất đất. Cơ sở lựa chọn các mức nước biển dâng là đặc điểm địa hình địa mạo đồng bằng venbiển của tỉnh. Tại đây có hai kiểu địa hình chính: - Kiểu đồng bằng tích tụ sông biển bằng phẳng bị biến đổi bởi quá trình tích tụ xói lởxâm thực. Dải ven biển của đồng bằng hiện bị xói lở xâm thực mạnh ở một số nơi như ở hạlưu sông Lam đoạn từ Bến Thủy đến Cửa Hội. - Đồng bằng tích tụ sông biển đầm lầy bằng phẳng, bị biến đổi do quá trình đầm lầyhoá. Kiểu địa hình này có diện tích hẹp ở ven biển phía bắc huyện Quỳnh Lưu. Đồng bằngđược cấu tạo bởi chủ yếu là các trầm tích sông hồ. Các quá trình hiện đại ở đây chủ yếu là quátrình lầy hóa. Như vậy có thể thấy địa hình dải đồng bằng ven biển của Nghệ An tương đối bằngphẳng và hướng dốc ra biển, không có nhiều vũng vịnh, nếu không có các con đê thì nướcbiển dâng có thể dễ dàng ngập sâu. Vì vậy ảnh hưởng lớn nhất của nước biển dâng là vùngngoài đê. Căn cứ vào Kịch bản nước biển dâng do biến đổi khí hậu của Bộ Tài nguyên và Môitrường [1], dựa vào đặc điểm địa hình đồi núi của Nghệ An và đặc điểm địa hình địa mạo dảiven biển của tỉnh hai kịch bản mức nước biển dâng là 50cm và 100cm đã được lựa chọn. Từ cơ sở dữ liệu được thành lập trong ArcGIS lựa chọn các lớp thông tin địa hình và độcao xây dựng DEM và xác định các vùng ngập theo hai mức 50 và 100cm. Thực hiện bài toánchồng xếp các lớp thông tin các vùng ngập và hiện trạng sử dụng đất để tính toán các diện tíchđất mất đi do nước biển dâng tại các huyện ven biển. Để đánh gi ...