Báo cáo khoa học : Bất bình đẳng giới về giáo dục Việt Nam hiện nay

Hàng ngàn năm chịu ảnh hưởng của tư tưởng Nho giáo “trọng nam khinh nữ”, cả cuộc đời người phụ nữ trong xã hội phong kiến Việt Nam chỉ được coi như là “cái bóng” của người đàn ông với những quan niệm như “xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”. Hơn 60 năm kể từ khi quyền của người phụ nữ Việt Nam lần đầu tiên được khẳng định “nam nữ bình quyền” trong bản Hiến pháp 1946, bức tranh bình đẳng giới ở Việt Nam đã có thêm nhiều gam sáng màu....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo khoa học : Bất bình đẳng giới về giáo dục Việt Nam hiện nay Xa hoi hoc so 1 (109), 2010 49 BAT BINH DANG GI61 VE GIAO DUG 6 VIET NAM HIEN NAY D 6 THIEN KINH* 1. Gidi t h i e u Mdt trong nhflng thach thflc rat ldn eua giao due d Viet Nam trong bdi eanh hdinhap qudc te hien nay la chat Ifldng ngudn nhan lfle thap. Mae du Viet Nam da ednhieu nd lfle tao ra eae cd hdi tiep can giao due cho ngfldi dan, song sfl b i t binh dinggiio due da b i t d i u bde Id ro bdn d d p hge Trung hge phd thdng trd len. Sfl b i t binhdang ve eae ed bdi da ngan can nhieu ngfldi khdng tiep can dfldc giac due bae eao.Viee mdt bd phan ldn dan efl khdng the tiep tue theo dudi bae hge eao da khien ehoviee giai quyet van d^ ve c h i t Ifldng ngudn nhan lfle cang gap khd khan hdn. Trongbdi eanh nay, tinh trang b i t binh dang ve cac ed hdi khae nhau ed the se tiep tuc lamsau sac them tinb trang khd khan trong tiep can giao due eua eae nhdm xa hdi yeuthe, nhdm dan cfl d vung sau, vung xa va eae tde ngfldi thieu sd. Ddng thdi, sfl eachbiet gifla ndng thdn va thanh thi, gifla ngfldi giau va ngfldi ngheo trong tiep can giaodue cung se trd nen dam net hdn. Bai viet nay trinh bay mdt each tdng quan ve toanbd thflc trang bat binh dang cd hdi ve giio due d Viet Nam, dae biet la bat binh danggidi trong giao due. 2. Khai n i e m v a n g u o n so lieu Bdt binh ddng vi ca hdi la gi? Nhflng hoan eanh khgc nhau eua mdi ngfldi (nhflgidi tfnh, mau da, tde ngfldi, ndi sinh, ngudn gdc gia dinh va eae nhdm giai ting) datao nen sfl thanh dat cdng khac nhau ve kinb te, xa hdi va ehfnh tri d hg; hoae laehung da tao nen sfl hfldng thu va tiep can khac nhau ddi vdi d c ngudn lfle kinh te, xahgi, van hda va ehfnh tri d mdi ngfldi cd mdi hoan canh khae nhau. Dd ggi la bdt binhddng vi ca hdi. Bat binh dang trong bai viet nay dfldc hieu theo nghia la b i t binh dangve cd hdi va nd dfldc the Men trong linh vflc giao due nhfl the nao. Cd nghia ring,nhflng ngfldi ed cd sd/hoan eanh xa hdi khle nhau (tflc la ed hdi khae nhau) se nhandfldc nhflng mfle do giao due (sfl dat dflde/thanh dat ve giao due) eung khle nhau. Sflchenh lech ve nhflng cd hdi trong bai viet bao gdm: chenh lech gifla ngfldi giau va ngfldingheo, gifla ngfldi Kinh, Hoa va dan tde thieu sd (DTTS), gifla ndng thdn va dd thi,gifla nam va nfl. Tfl sfl chenh lech nay, ta ed the do Ifldng bat binh dang ve giao duethdng qua ehi sd phan hda (lln) gifla cac nhdm ed ed sd xa hdi khae nhau. Chi sdphdnhda (cM sd chenh lech, viet t i t la Dis.) dfldc do bang ti so cua ket qua giao due datdfldc gifla nhdm ed dia vi xa hdi cao vdi nhdm ed dia vi xa hdi t h i p .* TS. Vien Xd hgi hgc.50 Bat binh ddng gidi vegiao due d Viet Nam hiin nay Bai viet ehii yeu dfla vao ngudn so lieu Khao sat mfle sdng hd gia dinh VietNam (VHLSS) trong cac nam 2002, 2004 va 2004 eua Tdng cue Thdng ke (TCTK). Tflngudn sd lieu nay, tae gia da tien hanh phan tieh theo gdc do b i t binh dang cd hdi vegiao due. Tuy nhien, ngudn sd lieu VHLSS cdn ehfla diy du (ehfla do lfldng ket quahgc tap thee diem sd, hoae ehfla ed nghien cflu dinh tinh ve b i t binh d i n g trong giaodue). Chfnh vi vay, bai viet da sxi dung them ngudn sd lieu tfl de tai d p Vien Xa hdihgc nam 2008: Bit binh dang ve giao due d khu vflc ndng thdn Men nay. De tai nayda do Ifldng bat binh dang cd hdi ve giao due theo diem sd mdn Toan, mdn Van/TiengViet va diem trung binh eae mdn hge ea nam tai 3 ldp hge sinh (mdt ldp 5 va hai ldp9). Ddng thdi, de tai eung thflc Men mdt sd eude phdng v l n sau va thao Man nhdmddi vdi giao vien va phu huynh hge sinh. 3. Tong q u a n ve b a t b i n h d a n g giao d u e d Viet N a m a. Bdt binh ddng cd xu hUdng gidm ddn theo thdi gian Hien nay, Viet Nam da dat dfldc phd cap giio due tieu hge. Nhflng ehfnh saehve cai each giao due da lam tang cd hdi hge tap eho mgi ngfldi. O Bang 1, theo ket quacac cudc Dieu tra mfle sdng dan efl (VLSS va VHLSS) tfl nam 1993 den 2006, ta thiysau 13 nam (1993-2006) ti le (%) di hge dung tudi trong pham vi ca nfldc deu tang dmgi d p hge (trfl d p Tieu hgc) nhfl sau: 30,1 -^ 61,7 -> 72,1 -^ 78,8 d elp Trung hgced sd (THCS) va 7,2 -> 28,6 ^-41,8 -^ 53,9 d d p Trung hge phd thdng (THPT). Dieunay chflng td r i n g ed hdi giio due dang dfldc md rdng d Viet Nam. Dong thdi, khoangd e h chenh lech (Dis./lan) ve ty le di hge dung tudi d d p THCS va THPT gifla ndngthdn va thanh thi eung dfldc thu hep d i n nhfl sau: 1,8 -> 1,4 -> 1,2 ->• 1,1 (THCS) va3,7 -> 2,4 -> 1,6 -> 1,3 (THPT). Khoang each chenh lech nay ehfnh la sfl the Men b i tbinh dang ve cd hdi. Sfl giam di ciia b i t binh dang ed hdi ve giao due gifla ...