Báo cáo khoa học: Học phần phương pháp dạy học Ngữ văn

Thơ trữ tình là một bộ phận chiếm số lượng lớn trong chương trình Ngữ văn THCS nói chung và chương trình Ngữ văn 8 nói riêng. Để dạy-học tốt các tác phẩm thơ trữ tình, tạo được sự rung cảm, bồi đắp được tâm hồn, trí tuệ cho học sinh là vấn đề quan trọng được nhiều người quan tâm. Với xu thế thời đại, ngày càng nhiều học sinh chán học môn ngữ văn - một môn học quan trọng và chiếm số tiết khá nhiều trong phân phối chương trình so với các môn học khác....

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo khoa học: Học phần phương pháp dạy học Ngữ văn Báo cáo khoa học Đề Tài: Học phần phương pháp dạy học Ngữ vănĐề tài nghiên cứu khoa học: Học phần phương pháp dạy học Ngữvăn=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*= PHẦN MỘT: MỞ ĐẦUI. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Thơ trữ tình là một bộ phận chiếm số lượng lớn trong chươngtrình Ngữ văn THCS nói chung và chương trình Ngữ văn 8 nói riêng. Đểdạy-học tốt các tác phẩm thơ trữ tình, tạo được sự rung cảm, bồi đắpđược tâm hồn, trí tuệ cho học sinh là vấn đề quan trọng được nhiềungười quan tâm. Với xu thế thời đại, ngày càng nhiều học sinh chán học môn ngữvăn - một môn học quan trọng và chiếm số tiết khá nhiều trong phânphối chương trình so với các môn học khác. Để lôi cuốn sự hứng thú họctập môn Ngữ văn cho các em lứa tuổi THCS, Bộ GD&ĐT đã có nhiều sựđổi mới về nội dung chương trình và phương pháp dạy - học nhằm giúpcác em tiếp thu tốt các tác phẩm văn chương, đặc biệt là thơ trữ tình. Là sinh viên ngành sư phạm Văn - Sử, tôi muốn chung một cánhtay vào công việc đổi mới nội dung và phương pháp dạy - học văn hiệnnay nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh. Để thực hiệnđiều đó, tôi nghiên cứu một số bài thơ trữ tình trong chương trình Ngữvăn 8, bằng việc sử dụng các kiểu câu hỏi để thiết kế bài giảng theophương pháp tích hợp - tích cực, nhằm định hướng cho giáo viên và họcsinh trong việc tiếp cận thơ trữ tình theo phương pháp mới. Qua hệ thống các kiểu câu hỏi: câu hỏi liên tưởng - tưởng tượng;Câu hỏi phát hiện - gợi tìm; Câu hỏi phân tích tổng hợp; Câu hỏi so sánh;Câu hỏi khái quát; Câu hỏi nêu vấn đề, tôi mong muốn tạo ra đượcnhững câu hỏi thú vị, kích thích sự hứng thú tìm tòi, khám phá cho họcsinh, giúp các em vừa cảm, vừa hiểu tốt tác phẩm văn chương, phát huyđược chủ thể chủ quan của các em. Lựa chọn nghiên cứu đề tài này, chúng tôi muốn đi sâu tìm hiểucác vấn đề nhằm giúp mình tự nắm vững và củng cố phương pháp dạyhọc môn Ngữ văn THCS (nhất là các tác phẩm thơ trữ tình) theo hướngtích hợp, tích cực với việc vận dụng hệ thống các kiểu câu hỏi để phụcvụ cho các đợt thực tập sắp tới và quá trình giảng dạy trong tương laicủa bản thân và đồng nghiệp.II. LỊCHSỬVẤNĐỀ Vấn đề nghiên của thơ ca, nhất là thơ trữ tình hiện đại từ trướcđến nay, đã được nhiều nhà nghiên cứu văn học quan tâm. Nhiều côngtrình nghiên cứu rất có giá trị, phục vụ thiết thực cho công tác giảng dạycủa giáo viên và học sinh như:=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*= Trang 1Đề tài nghiên cứu khoa học: Học phần phương pháp dạy học Ngữvăn=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*= 1. Lê Huy Bắc, Hỏi - đáp kiến thức Ngữ văn 6; 7; 8; 9, NXB giáodục, 2005 2. Hoàng Hữu Bội, Thiết kế bài học Ngữ văn 6; 7; 8; 9, NXB giáodục, 2006 3. Trương Dĩnh: Thiết kế dạy học Ngữ văn 6; 7; 8; 9 theo hướngtích hợp, NXB giáo dục, 2004 4. Nguyễn văn Đường, Thiết kế bài giảng Ngữ văn 6; 7; 8;9, NXBhà Nội, 2004 5. Trần Đình Chung, Hệ thống câu hỏi đọc - hiểu ngữ văn 6; 7; 8;9, NXB giáo dục, 2005 Tuy nhiên, những công trình đi sâu, cụ thể vào vấn đề giảng dạyvà học tập thơ trữ tình Việt Nam hiện đại theo quan điểm tích hợp, tíchcực vẫn chưa có nhiều. Đề tài này nhằm phối hợp, vận dụng ý kiến các nhà chuyên mônnhằm đưa ra phương pháp tối ưu nhất cho việc dạy học thơ trữ tìnhViệt Nam hiện đại trong chương trình Ngữ văn THCS (chương trìnhNgữ văn 8) theo hướng tích hợp, tích cực qua việc vận dụng hệ thốngcác kiểu câu hỏi.III. PHẠM VI, NHIỆM VỤ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU1. Phạm vi nghiên cứuNghiên cứu đề tài này chúng tôi chỉ tập trung vào một số văn bản sauđây: 1, Đập đá ở Côn Lôn (Phan Châu Trinh - Ngữ văn 8, tập I) 2, Muốn làm thằng cuội (Tản Đà - Ngữ văn 8, tập I) 3, Nhớ rừng (Thế Lữ - Ngữ văn 8, tập II) 4, Ông đồ (Vũ Đình Liên - Ngữ văn 8, tập II) 5, Khi con tu hú (Tố Hữu - Ngữ văn 8, tập II) 6, Ngắm trăng (Hồ Chí Minh - Ngữ văn 8, tập II)2. Nhiệm vụ nghiên cứu- Tìm hiểu thơ trữ tình và thơ trữ tình Việt Nam hiện đại.- Thiết kế sơ bộ bài giảng theo hướng tích hợp, tích cực bằng vận dụngcác kiểu câu hỏi: liên tưởng - tưởng tượng; so sánh; phát hiện - gợi tìm;phân tích tổng hợp; khái quát; nêu vấn đề ở một số văn bản Ngữ văn 8.3. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng mà đề tài này hướng tới là đi sâu vào tìm hiểu nội dungvà nghệ thuật của một số tác phẩm thơ trữ tình Việt Nam hiện đại trongchương trình Ngữ văn 8IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*= Trang 2Đề tài nghiên cứu khoa học: Học phần phương pháp dạy học Ngữvăn=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=Để thực hiện đề tài này, chúng tôi sử dụng một số biện pháp nghiêncứu: 1. Phương pháp so sánh, đối chiếu ...