Báo cáo: Một số vấn đề về quản lý rủi ro và lún mặt đất cho Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP. Hà Nội

Báo cáo này sẽ trình bày những vấn đề chung nhất liên quan đến lún mặt đất (sụt lún) gây bởi các hoạt động đào hầm, cũng như một số khía cạnh về quản lý rủi ro trong quá trình xây dựng đoạn đi ngầm của Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm Thành phố Hà Nội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo: Một số vấn đề về quản lý rủi ro và lún mặt đất cho Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP. Hà Nội Báo cáo tại Hội thảo Hầm do ITA & ITST tổ chức Hà Nội, ngày 12/03/2007 Một số vấn đề về quản lý rủi ro và lún mặt đất cho Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm TP. Hà Nội Th.S Nguyễn Đức Toản; TS. Lưu Xuân Hùng Ban Dự án Đường sắt Đô thị Hà Nội LỜI GIỚI THIỆU CHUNG Các kỹ sư Việt Nam đã có khá nhiều kinh nghiệm trong phương pháp làm hầm truyền thống trong mấy thập kỷ vừa qua. Nhưng kinh nghiệm về làm hầm bằng máy khoan hầm toàn tiết diện, đặc biệt là trong các vùng đô thị, là chưa được như vậy. Trong khi đó, ngành công nghiệp hầm thế giới nói chung đã có những bước phát triển mạnh. Những vấn đề lớn như độ bền vững, khả năng phục vụ, tính khả thi về mặt kỹ thuật và tính khả xây dựng hầu như đã có thể được giải quyết. Các thành tựu về công nghệ cũng cho phép có được tốc độ đào hầm lớn và thực hiện được những hầm rất dài. Đặc biệt, những bước đột phá mới nhất là thuộc về công nghệ xây dựng hầm bằng cơ giới toàn tiết diện. Nếu như đánh giá và lựa chọn được một cách đúng đắn các máy khoan hầm (TBM) dùng khiên hiện đại, thì có thể thi công được các đường hầm xuyên qua hầu như bất kỳ loại đất đá nào. Ngoài ra, nếu hiểu rõ và áp dụng được các biện pháp kỹ thuật tiên tiến, thì hầu như có thể hoàn toàn tránh được những sự sụt lún mặt đất lớn. Do đó, các quốc gia đang phát triển như Việt Nam không thể đứng bên lề lâu hơn nữa trước tất cả những sự tiến bộ về công nghệ và chuyển biến về kinh tế đó, khi xét trong bối cảnh toàn cầu hóa, khi mà các nhu cầu phát triển của quốc gia được coi trọng thích đáng. Nước ta có hàng trăm trung tâm đô thị với hơn 20 triệu người sinh sống, đạt 26% trên tổng số dân hơn 83 triệu người. Các thành phố lớn nhất như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đang phải chịu cảnh tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng và các hậu quả kéo theo của nó, chất lượng sống bị suy giảm đáng kể. Thực tế cho thấy, các nỗ lực đầu tư vào việc nâng cấp hệ thống giao thông trên mặt đất có lẽ là không đủ. Rõ ràng là cần phải có các giải pháp khác trong tương lai. Để giải quyết các vấn đề bằng cách tháo gỡ tắc nghẽn và tình trạng đông nghẹt quá mức, và để đảm bảo cho sự phát triển bền vững, cần phải xây dựng các hệ thống giao thông hiệu quả hơn. Mạng lưới vận tải công cộng đô thị khối lượng lớn bằng đường sắt sẽ là một giải pháp căn bản cho các thành phố, trong đó phải xây dựng các hệ thống tàu điện ngầm (metro) mới. Hai thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đang xúc tiến xây dựng những tuyến metro đầu tiên của mình. Xây dựng các dự án tàu điện ngầm là một vấn đề hoàn toàn mới ở nước ta, có nhiều rủi ro cần được đánh giá và quản lý tốt. Báo cáo này sẽ trình bày những vấn đề chung nhất liên quan đến lún mặt đất (sụt lún) gây bởi các hoạt động đào hầm, cũng như một số khía cạnh về quản lý rủi ro trong quá trình xây dựng đoạn đi ngầm của Dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm Thành phố Hà 1 Báo cáo tại Hội thảo Hầm do ITA & ITST tổ chức Hà Nội, ngày 12/03/2007 Nội, có nhắc sơ lược đến Tuyến vận tải lớn số 2 (UMRT-21), với sự ưu tiên xem xét kỹ hơn về phương án sử dụng máy khoan hầm TBM. 1. Giới thiệu về Dự án Chủ đầu tư của dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm Thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội, là Ban Dự án Đường sắt Đô thị Hà Nội (HRB)2, thuộc Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội (HPC). Dự án Tuyến đường sắt đô thị thí điểm Thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - Ga Hà Nội là trục chính theo hướng Đông - Tây của Thành phố. Theo kết quả khảo sát vào giờ cao điểm lưu lượng người tham gia giao thông trên đường Kim Mã là 37.600 người/ hai hướng/ giờ, đường Cát Linh là 25.380 người/ hai hướng/giờ. Lưu lượng này đã vượt quá khả năng thông qua trên mặt cắt giao thông. Tình trạng ùn tắc giao thông sẽ xảy ra rất nghiêm trọng vào những năm tới khi lượng ôtô cá nhân được sử dụng ngày càng tăng. Theo dự báo lưu lượng người tham gia giao thông đến năm 2010 vào giờ cao điểm trên đường Kim Mã sẽ là 50.000 đến 60.000 người/hai hướng/giờ. Do vậy, việc đưa vào vận hành Tuyến đường sắt đô thị thí điểm là rất cần thiết, giải quyết cơ bản tình trạng ùn tắc giao thông do quá tải, tình trạng ô nhiễm do khí thải và đặc biệt đảm bảo an toàn cao cho người tham gia giao thông. Tuyến đường sắt đô thị thí điểm đi theo lộ trình sau: điểm đầu Nhổn (theo Quốc lộ 32) - Cầu Diễn - Mai Dịch - Nút giao với đường Vành đai 3 - Cầu Giấy - Kim Mã - Núi Trúc - Giảng Võ - Cát Linh - Quốc Tử Giám - ga Hà Nội - điểm cuối trên đường Trần Hưng Đạo (trước ga Hà Nội). Tổng chiều dài tuyến 12,5 Km + 0,2 Km đường dẫn vào Depot tại Nhổn, trong đó: đoạn đi trên cao dài 9,8 Km (gồm cả 0,2 km đường dẫn), đoạn đi ngầm dài 2,9 Km. Giai đoạn 2 của dự án sẽ xây dựng tiếp đoạn đi ngầm từ Ga Hà Nội đến Bác Cổ gần Nhà hát lớn. Tổ hợp Đề-pô của dự án đã được khởi công vào ngày 27/12/2006. Tuyến chính của dự án dự kiến sẽ hoàn thành thiết kế chi tiết sớm và tiến hành thi công trong năm 2007, nhằm hoàn thành vào năm 2010 nhân dịp đại lễ kỷ niệm một ngàn (1000) năm Thăng Long. 2. Quản lý Rủi ro Nói chung, một hệ thống hoàn chỉnh về các nghiệp vụ quản lý dự án, quản lý tài chính và hợp đồng là cần thiết cho một dự án giao thông, cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, hay xây dựng bất kỳ. Cần phải tối đa hóa lợi ích cho các Chủ đầu tư trong khi đó vẫn phải giảm thiếu các rủi ro bất lợi cho họ. Trong nhiều giai đoạn của chu trình thực hiện dự án, những nghiệp vụ chuyên môn này có thể bao gồm: • Cố vấn về thương mại và đánh giá rủi ro trước khi ký kết hợp đồng; 1 Vận tải Đường sắt Đô thị Khối lượng Lớn; cũng gọi là Dự án Xây dựng Đường sắt Đô thị Thành phố Hà Nội (Tuyến số 2). 2 Trước đây là Ban Quản lý, Phát triển Vận tải Công cộng và Xe điện Hà Nội ...