Báo cáo nghiên cứu khoa học: Đặc sắc ngôn ngữ tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh

Tham khảo luận văn - đề án 'báo cáo nghiên cứu khoa học: "đặc sắc ngôn ngữ tiểu thuyết hồ biểu chánh"', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Đặc sắc ngôn ngữ tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh" T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh §Æc s¾c ng«n ng÷ tiÓu thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh NguyÔn Quang TuÊn (a) Tãm t¾t. Trong bµi viÕt nµy, chóng t«i chØ ra nh÷ng ®Æc s¾c ng«n ng÷ tiÓu thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh: sö dông ®¾c ®Þa tõ ®Þa ph−¬ng vµ líp tõ cña khÈu ng÷; vËn dông thµnh ng÷, tôc ng÷ linh ho¹t, s¸ng t¹o; t¹o phong c¸ch khÈu ng÷ cho c©u v¨n; b¶o l−u nh÷ng mÆt tÝch cùc cña c©u v¨n biÒn ngÉu; du nhËp vèn tõ ngo¹i lai. Nh÷ng ®Æc s¾c nµy ®· t¹o nªn phong c¸ch ng«n ng÷ tiÓu thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh, kh¼ng ®Þnh ®ãng gãp cña nhµ v¨n ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña tiÓu thuyÕt ViÖt Nam hiÖn ®¹i. å BiÓu Ch¸nh ®−îc xem lµ mét Träng Qu¶n… ®· sö dông líp tõ cña H trong nh÷ng ng−êi më ®−êng vµ khÈu ng÷ kh¸ linh ho¹t vµ ®¹t hiÖu cã nh÷ng ®ãng gãp lín cho sù h×nh qu¶ cao. NÕu nh− Tr−¬ng VÜnh Ký, thµnh nÒn tiÓu thuyÕt ViÖt Nam hiÖn Huúnh TÞnh Cña, NguyÔn Träng Qu¶n ®¹i. Trong nh÷ng yÕu tè ®−a tíi thµnh lµ nh÷ng ng−êi tiªn phong ®Æt nÒn c«ng cña tiÓu thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh cã mãng cho v¨n xu«i quèc ng÷ th× Hå BiÓu Ch¸nh lµ mét trong nh÷ng ng−êi yÕu tè phong c¸ch ng«n ng÷. ë bµi viÕt lµm cho v¨n quèc ng÷ phong phó h¬n. nµy, chóng t«i sÏ tËp trung ph©n tÝch ¤ng ch¾t läc lêi ¨n tiÕng nãi cña nh©n nh÷ng ®iÓm ®Æc s¾c trong ng«n ng÷ tiÓu d©n vµ vËn dông vµo s¸ng t¸c cña thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh ®Ó gãp phÇn lý m×nh kh¸ thuÇn thôc. gi¶i c¸i søc hót m¹nh mÏ mµ t¸c phÈm VÒ ph−¬ng diÖn ng÷ ©m, tiÓu cña «ng cã ®−îc ®èi víi ®éc gi¶ mét thêi. thuyÕt Hå BiÓu Ch¸nh cho ng−êi ®äc 1. Sö dông ®¾c ®Þa tõ ®Þa ph−¬ng thÊy ®−îc ®Æc ®iÓm ph¸t ©m cña ng−êi vµ líp tõ cña khÈu ng÷ Nam Bé. ¤ng ®· thÓ hiÖn mét c¸ch Tr−íc Hå BiÓu Ch¸nh, nhiÒu nhµ v¨n ch©n thËt, sinh ®éng c¸ch nãi n¨ng cña Nam Bé ®· cã c«ng khai th¸c vµ ®−a vèn ng−êi d©n miÒn Nam. Nhµ v¨n ghi l¹i tõ ng÷ b×nh d©n Nam Bé vµo trong ®Þa c¸c biÕn thÓ ph¸t ©m trong lêi ®èi tho¹i h¹t v¨n häc nh− mét phong c¸ch ng«n cña nh©n vËt. Nh÷ng biÕn thÓ ph¸t ©m ng÷. Trong nh÷ng truyÖn th¬ Lôc V©n nµy th−êng diÔn ra ë bé phËn ©m chÝnh Tiªn, D−¬ng Tõ-Hµ MËu, Ng− tiÒu y nh− b¸ nhùt (b¸ nhËt), ch¸c nghÜa thuËt vÊn ®¸p, NguyÔn §×nh ChiÓu ®· (chuèc nghÜa), ®ên cÇm (®µn cÇm), sö dông nh÷ng tõ ng÷, nh÷ng c¸ch nãi h−ìn b−íc (ho·n b−íc), h−ên c«ng sinh ®éng cña b¶n th©n ®êi sèng, cña (hoµn c«ng), ®ên «ng (®µn «ng), bÊt ng«n ng÷ d©n gian Nam Bé. Tr−¬ng nh¬n (bÊt nh©n), n−ng (n©ng), huª VÜnh Ký, Huúnh TÞnh Cña, NguyÔn (hoa), ph−íc (phóc), hun (h«n), kiÕng Träng Qu¶n… lµ nh÷ng t¸c gi¶ ®Çu tiªn (kÝnh), m¬i (mai), bÞnh (bÖnh), v−ng dïng ch÷ quèc ng÷ ®Ó viÕt v¨n xu«i. C¸c (v©ng), ch¸nh ®¸ng (chÝnh ®¸ng), hiÖp t¸c phÈm ChuyÕn ®i B¾c Kú n¨m Êt Hîi ý (hîp ý), chÝnh chiªn (chÝnh chuyªn)… (1876), ChuyÖn kh«i hµi (1882) cña Hå BiÓu Ch¸nh còng sö dông nh÷ng Tr−¬ng VÜnh Ký, ChuyÖn gi¶i buån biÕn thÓ ph¸t ©m vÒ phô ©m ®Çu nh−: (1885) cña Huúnh TÞnh Cña, TruyÖn day (quay), nh¾m nhÝa (ng¾m nghÝa), thÇy Lazar« PhiÒn (1887) cña NguyÔn NhËn bµi ngµy 05/12/2006. Söa ch÷a xong 28/12/2006. 103 T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 1b-2007 §¹i häc Vinh höi (ngöi), m¾c (®¾t), nhá møc (nhá Nh©n vËt trong tiÓu thuyÕt cña «ng søc), hùc hì (rùc rì), giåi (dåi), ch¾t lãt lµ nh÷ng con ng−êi Nam Bé víi nh÷ng (ch¾t mãt), ®«i t«i (th«i n«i), giäi (räi), c¸i tªn b×nh dÞ, ch©n chÊt, ®Æt theo thø vµ c¸ch x−ng gäi thø kÕt hîp víi tªn: giît (lît), guén (cuén), kho¶ (tháa), lón Hai, Ba, T−, ót…, Hai LiÒn, Hai Cam, thón (lón phón), nhÕu nh¸o (lÕu l¸o), Hai Phôc, Ba Cã, Ba §iÖp, Ba Thêi, T− v¾n (ng¾n), vång (trång), x¨ng x¸i (h¨ng Cu, T− KiÕn, T− §á, T− TiÒn, N¨m §µo, h¸i)… N¨m Kiªu, S¸u Lý, S¸u Quýt… Nh÷ng ë ph−¬ng diÖn tõ vùng, ®éc gi¶ gÆp con ng−êi ®ã g¾n liÒn víi tªn Êp, tªn rÊt nhiÒu tõ ng÷ ®−îc nhµ v¨n sö dông lµng, tªn chî, tªn kªnh r¹ch hÕt søc phï hîp, ph¶n ¸nh ®−îc ®Æc tr−ng nãi Nam Bé: xãm R¹ch, xãm ChÝ Hoµ, xãm n¨ng cña ng−êi d©n vïng ®Êt cùc Nam Cñi, lµng B×nh Th¹nh §«ng, kinh VÜnh Tæ quèc. §ã lµ nh÷ng tõ chØ c©y cèi, s¶n TÕ, cÇu R¹ch BÇn, cÇu ¤ng L·nh, cÇu vËt g¾n víi mét vïng s«ng n−íc mªnh Kh¸nh Héi, chî Mü Lîi, chî Giång, chî m«ng: m¾m, ®−íc, bÇu, trµm, dõa n−íc, Lín, chî §ñi, chî G¹o, chî Gß C«ng, b«ng sóng, c©y cßng, c©y tra, ®Ëu hò, chî CÇn Th¬, chî BÕn Thµnh, chî Thñ, ®Ëu phéng, b¸nh ó, b«ng l−êng, b«ng cÇu Kho, chî CÇu Næi... §ã lµ m«i lång ®Ìn, b«ng v«ng, c¸ chÏm, c¸ hè, c¸ ...