Báo cáo nghiên cứu khoa học: NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN TERPENOIT TRONG TINH DẦU RÁI ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM

Terpenoit trong tinh dầu rái thu được bằng phương pháp cất lôi cuốn hơi nước và chiết soxhlet với ethanol. Kết quả định danh thành phần của tinh dầu chưng cất bằng lôi cuốn hơi nước và tinh dầu chiết soxhlet bằng ethanol gần như hoàn toàn khác nhau cả về số lượng cấu tử lẫn hàm lượng tinh dầu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN TERPENOIT TRONG TINH DẦU RÁI ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM" TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 6(35).2009 NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN TERPENOIT TRONG TINH DẦU RÁI ĐẠI LỘC - QUẢNG NAM A STUDY ON THE DETERMINATION OF TERPENOID COMPOSITION IN THE DIPTEROCARPUS ALATUS ROXB ESSENTIAL OIL IN DAILOC DISTRICT OF QUANGNAM PROVINCE Đào Hùng Cường Huỳnh Thị Thanh Hương Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng Trường THPT Phan Châu Trinh TÓM T ẮT Terpenoit trong tinh dầu rái thu được bằng phương pháp cất lôi cuốn hơi nước và chiếtsoxhlet với ethanol. Kết quả định danh thành phần của tinh dầu chưng cất bằng lôi cuốn hơinước và tinh dầu chiết soxhlet bằng ethanol gần như hoàn toàn khác nhau cả về số lượng cấutử lẫn hàm lượng tinh dầu. Phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước thu được tinh dầu có 13cấu tử với các chỉ số hóa lý: chỉ số khúc xạ 1,4987; tỷ trọng 0,9243; chỉ số axit 0,19; chỉ số este0,56 v một số cấu tử chính neoalloocimene 90,17%; α-humulene 3,37%; β-caryophillene ới1,86% germacrene-D 1,31%. Phương pháp chiết soxhet thu được tinh dầu có 15 cấu tử trongđó có một số cấu tử chính với hàm lượng (%): β-Caryophyllene: 1.587; α-Caryophyllene: 2.956;1H-Cycloprop[e]azulene,1aβ,2,3,4,4aα,5,6,7bβ-octahydro-1,1,4β,7-tetramethyl: 90,43; 1H-Cyclopropa[a]naphthalene,1a,2,3,5,7,7α,7β-octahydro-1,1,7,7a-tetramethyl-,[1aR-(1aα,7α,7aα,7bα)]: 2.334. ABSTRACT The terpenoid in the essential oil of Dipterocarpus alatus Roxb is obtained throughdistillation and soxhlet extraction with an ethanol method. There is a significant difference in theessential oil composition and its content in the results of determination of the composition of oilwhich is obtained by a distillation with steam and soxhlet extraction with an ethanol method. Thesteam-distilled oil contained 13 compounds. The value of the physico-chemical parameters ofthis oil includes refractive index 1.4987, specific gravity: 0.9243, acidic index: 0.19, ester index:0.56 and some main components of terpenoid are neollaoocimen: 90.17%, α-humulene: 3.37%,β-caryophillene: 1.86%, germacrene-D: 1.31%. The soxhlet distilled oil contained 15compounds in which the main components and their contents in percentage comprise : β -Caryophyllene: 1.587; α-Caryophyllene: 2.956; 1H-Cycloprop[e]azulene,1aβ ,2,3,4,4aα,5,6,7bβ -octahydro-1,1,4β,7-tetramethyl: 1H-Cyclopropa[a]naphtha-lene,1a,2,3,5,7,7α,7β- 90,43;octahydro-1,1,7,7a-tetramethyl-,[1aR-(1aα,7α,7aα,7bα)] : 2.334.1. Đặt vấn đề Giống dầu, thuộc họ dầu (Dipterocarpus) ở Việt Nam có giá trị kinh tế lớn nhấtlà cây dầu rái (hình 1). Cây dầu rái cho ta dầu rái hay còn gọi là dầu con rái [2], [5]. Trong y học cổ truyền, dầu rái dùng để chữa một số bệnh như viêm da, lở loét,mụn nhọt, nước ăn chân, bệnh vảy nến, eczema… Theo một công trình nghiên cứu củaẤn Độ, dầu rái chưa chế biến có thể xem như một chất kích thích khá mãnh liệt khi đắp 73 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 6(35).2009lên các vết ung sang khó trị [6]. Ngoài ra dầu rái thường dùng để làm sơn trám thuyền,sơn quét các vật dụng bằng mây, tre, gỗ, nứa và còn dùng để thắp sáng. Thời gian gần đây, người ta dùng dầu rái để phốitrộn với sơn gốc dầu, hay để biến tính một số nhựa như:epoxi, phenolfomandehit, acrylic,…[1], [3]. Tinh d rái là phần có hoạt tính sinh học mạnh ầunhất của dầu con rái. Thành phần chính của tinh dầu rái làcác hợp chất terpenoit, một trong những nguồn nguyên liệuthiên nhiên tái sinh đang rất được quan tâm hiện nay [4].2. Thực nghiệm2.1. Nguyên liệu Nguyên liệu nghiên cứu là dầu rái được lấy từ cây Hình 1. Cây dầu ráidầu rái ở xã Đại Thạnh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam.2.2. Chiết tách, xác định các chỉ tiêu hóa lý, thành phần tinh dầu rái Phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước Cho dầu rái vào bình cầu của bộ chưng cất lôi cuốn hơi nước để chiết tách tinhdầu, khảo sát thời gian, tỷ lệ khối lượng dầu rái/thể tích nước (D/N) để thu được hàmlượng tinh dầu tối ưu. Tinh dầu sau khi chiết được làm khô bằng Na 2 SO 4 khan, xácđịnh các chỉ số vật lý, hóa học theo phương pháp phân tích trọng lượng, khúc xạ trênmáy BP221 S hiệu Satorius và khúc xạ kế Abbe , thành phần hóa học trên máy GC -MSEngin 5989B MS (Mỹ) tại Phòng Cấu trúc – Viện Hóa học. Phương pháp chiết soxhlet bằng ethanol Cho một lượng dầu rái xác định vào thiết bị c ...