Báo cáo nghiên cứu khoa học: VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỜI SỐNG MỚI TRONG VIỆC XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA Ở THÀNH PHỐ HUẾ HIỆN NAY

Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) của Đảng Cộng sản Việt Nam đã chỉ rõ việc phát động phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đ y sự nghiệp văn hóa phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỜI SỐNG MỚI TRONG VIỆC XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA Ở THÀNH PHỐ HUẾ HIỆN NAY"TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 51, 2009 VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỜI SỐNG MỚI TRONG VIỆC XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VĂN HÓA Ở THÀNH PHỐ HUẾ HIỆN NAY Lương Thị Cảnh Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế TÓM TẮT Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) của Đảng Cộng sản Việt Nam đã chỉ rõ việc phátđộng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” là một trong những giải phápquan trọng để thúc đ y sự nghiệp văn hóa phát triển. Có thể nói, chủ trương này đã bắt nguồntừ những suy nghĩ và việc làm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xây dựng đời sống mới ngay từnhững ngày đầu tiên khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới ra đời. Hiện nay, tư tưởng của Người về xây đời sống mới đã được các địa phương trong cảnước thực hiện tốt, trong đó có Thành phố Huế.I. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đời sống mới Chủ tịch Hồ Chí Minh vừa là người anh hùng giải phóng dân tộc, lãnh tụ thiêntài của cách mạng Việt Nam, vừa là nhà văn hóa lớn của nhân loại. Cuộc đời và sựnghiệp của Người đã gắn chặt với sự nghiệp cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới.Trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội Việt Nam đều sáng ngời những tư tưởng củaNgười, trong đó tư tưởng về xây dựng đời sống văn hóa mới giữ một vai trò quan trọng. Tháng 3 năm 1947, giữa lúc đất nước biết bao công việc bộn bề, nhưng Hồ ChíMinh vẫn giành thời gian để viết tác phNm “Đời sống mới”. Cuốn sách, với số trangkhông nhiều nhưng nội dung thật phong phú có ý nghĩa quan trọng đối với thực tiễncách mạng Việt Nam lúc bấy giờ cũng như sau này. Theo Hồ Chí Minh: “Đời sống mới không phải cái gì cũ cũng bỏ hết, không phảicái gì cũng là mới. Cái gì cũ mà xấu thì phải bỏ. Thí dụ: ta phải bỏ hết tính lười biếngtham lam. Cái gì cũ mà không xấu nhưng phiền phức thì phải sửa đổi lại cho hợp lý. Thídụ: đơm cúng, cưới hỏi quá xa xỉ, ta phải giảm bớt đi; cái gì cũ mà tốt, thì phải pháttriển thêm. Thí dụ: ta phải tương thân tương ái, tận trung với nước, tận hiếu với dân hơnkhi trước. Cái gì mới mà hay thì ta phải làm. Thí dụ: ăn ở cho hợp vệ sinh, làm việc cóngăn nắp” [3,8] 47 Nói một cách cụ thể, đời sống mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh được thể hiện rõtrên các lĩnh vực sau đây: Về tinh thần: Một là sốt sắng yêu tổ quốc. Việc gì lợi cho nước, phải ra sức làm. Việc gì hạiđến nước, phải hết sức tránh. Hai là, sẵn lòng công ích. Bất kỳ việc to, việc nhỏ, có ích chung thì phải hănghái làm... Ba là, mình hơn người thì chớ kiêu căng. Người hơn mình thì chớ nịnh hót.Thấy của người thì chớ tham lam. Đối với mình thì chớ bủn xỉn. Về cách làm việc: phải siêng năng, có ngăn nắp, có tinh thần trách nhiệm, đãlàm việc gì phải làm cho kỳ được, làm đến nơi đến chốn. Chớ làm dối. Về cách cư xử: Đối với đồng bào thì nên thành thực, thân ái, sẵn lòng giúp đỡ. Về học hành: Trước hết là học chữ, học làm tính, biết chữ, biết tính, thì làm việcgì cũng dễ dàng hơn. Người có học mới có tiến bộ. Càng học càng tiến bộ. [3,16] Hồ Chí Minh đã đưa ra quan điểm xây dựng đời sống mới, song cần phải kếthừa những truyền thống, những thuần phong mỹ tục của dân tộc. Nội dung cốt lõi củađời sống mới đó là Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Để xây dựng đời sống mới, Hồ Chí Minh chỉ rõ phải nghiêm khắc phê phán vàchống những thói hư tật xấu của xã hội cũ để lại như thói lười biếng, tham ô, lãng phí,quan liêu... [4,9] Hồ Chí Minh đã chỉ ra mục đích xây dựng đời sống mới là “làm thế nào cho đờisống của dân ta vật chất được đầy đủ hơn, tinh thần được vui mạnh hơn; làm cho ngườinghèo thì đủ ăn, người đủ ăn thì khá giàu, người khá giàu thì giàu thêm.” [3,12] Đời sống mới trong suy nghĩ của Người vừa là việc “riêng từng người, vừa làviệc chung từng nhóm người, như các bộ đội, các nhà máy, các trường học, các côngsở,... Mỗi người, mỗi đoàn thể lại phải theo công việc, nghề nghiệp của mình, mà làmđời sống mới cho hợp với hoàn cảnh. Nhưng bất kỳ người nào, đoàn thể nào cũngkhông ngoài 5 việc là: ăn, mặc, ở, đi lại, làm việc. Từ trước tới giờ, ta vẫn có làm, vẫncó cơm, áo, nhà ở, đường sá, nhưng vì làm chưa hợp lí nên số đông dân ta đói, mặc rách,nhà cửa chật hẹp, nên người nghèo khổ thì nhiều người ấm no thì ít. Đời sống mớikhông phải cao xa gì, cũng không phải khó khăn gì. Nó chỉ sửa đổi những việc rất cầnthiết rất phổ thông đó là cách ăn, cách mặc, cách ở, cách đi lại, cách làm việc. Sửa đổiđược những điều đó, thì mọi người đều được hưởng hạnh phúc [4,14] Về biện pháp xây dựng đời sống mới: Theo Hồ Chí Minh, đời sống mới không phảicái gì cũ cũng bỏ hết, không phải cái gì cũng là ...