Báo cáo nghiên cứu khoa học: Ý cảnh nghệ thuật trong thơ Tống biệt của Lý Bạch

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh tác giả. 2. Mai Đức Hán, Ý cảnh nghệ thuật trong thơ Tống biệt của Lý Bạch...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Ý cảnh nghệ thuật trong thơ Tống biệt của Lý Bạch"§¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4B-2007 ý c¶nh nghÖ thuËt trong th¬ Tèng biÖt cña Lý B¹ch Mai §øc H¸n (a) Tãm t¾t. ý c¶nh nghÖ thuËt lµ mét ph¹m trï thÈm mü quan träng cña nghÖ thuËt vµ mü häc cæ ®iÓn Trung Hoa. Trong bµi viÕt nµy, tõ viÖc t×m hiÓu kh¸i niÖm ý c¶nh nghÖ thuËt, chóng t«i vËn dông ®Ó kh¸m ph¸ ®Æc s¾c ý c¶nh nghÖ thuËt trong th¬ Tèng biÖt cña Lý B¹ch, nhµ th¬ thiªn tµi ®êi §−êng. §ã lµ sù t−¬ng sinh gi÷a t×nh vµ c¶nh, lµ sù giao dung t×nh c¶nh ®Õn møc tuyÖt ®èi, “t¶ c¶nh nhËp thÇn”. Tõ ®©y thÊy ®−îc c¸i “duyªn” riªng trong th¬ tèng biÖt Lý B¹ch: “C¶nh” - trong s¸ng, phi phµm, lu«n vËn ®éng ®Çy søc sèng; T×nh - l−u luyÕn, bÞn rÞn nh−ng kh«ng bi lôy. c¶m thô chñ quan vµ ®èi t−îng kh¸ch 1. ý c¶nh nghÖ thuËt (còng cã khi quan hßa nhËp vµo nhau (t×nh c¶nh®−îc gäi b»ng nh÷ng thuËt ng÷ kh¸c: giao dung). DÜ nhiªn sù kÕt hîp nµyT×nh c¶nh, C¶nh giíi...) lµ mét ph¹m kh«ng ph¶i lµ kÕt hîp víi nhau méttrï thÈm mü quan träng cña nghÖ thuËt c¸ch m¸y mãc, mµ lµ mét sù thèngvµ mü häc cæ ®iÓn Trung Hoa. “ ý ” lµ t− nhÊt, chan hßa vµo nhau thµnh métt−ëng vµ t×nh c¶m chñ quan cña nhµ chÊt nh− n−íc víi s÷a, nh− hai mÆt cñath¬. “C¶nh” lµ ®èi t−îng ®−îc miªu t¶, mét tê giÊy. C¶nh do ý thÈm thÊu vµotøc sù vËt kh¸ch quan. Nh− vËy, nãi mµ hiÖn ra mét ¸nh mµu ®éc ®¸o, ý tõ®Õn “ý c¶nh” tøc lµ chóng ta nãi ®Õn c¶nh hiÖn ra, biÕn thµnh c¸i cô thÓ cãmèi quan hÖ gi÷a t×nh c¶m chñ quan thÓ c¶m thô ®−îc. §iÒu nµy kh«ng ph¶icña nhµ th¬ vµ sù vËt kh¸ch quan ®−îc t¸c gi¶ nµo còng ®¹t ®−îc mµ chØ cã ëmiªu t¶ trong mét t¸c phÈm nghÖ nh÷ng t¸c gi¶ thËt sù tµi n¨ng. §©y lµthuËt. Mèi quan hÖ nµy biÓu hiÖn trªn giai ®o¹n thø hai, lµ ®Æc ®iÓm ®−îc biÓuhai ph−¬ng diÖn. hiÖn ra cña h×nh t−îng nghÖ thuËt ®· C¶nh sinh t×nh, t×nh sinh c¶nh, t×nh hoµn thµnh.c¶nh gióp nhau cïng n¶y në (t×nh c¶nh “ ý c¶nh kh«ng ph¶i chØ lµ mét yªut−¬ng sinh). §ã lµ mét mÆt cña mèi cÇu bøc thiÕt trong s¸ng t¸c cña nhµquan hÖ gi÷a t×nh vµ c¶nh. T×nh lµ do th¬, mµ cßn lµ mét tiªu chuÈn thÈm mütiÕp xóc víi c¶nh mµ cã vµ ®Õn l−ît nã, rÊt ®−îc coi träng trong viÖc th−ëngnhê cã sù dung hßa t×nh c¶m cña t¸c gi¶ thøc, ®¸nh gi¸ v¨n nghÖ trong truyÒnmµ c¶nh trë thµnh mét h×nh t−îng thèng cña Trung Quèc. Mäi ng−êi th−êng xem cã ý c¶nh hay kh«ng vµ lÊynghÖ thuËt ®Çy søc sèng. T×nh lµ do ®ã lµm th−íc ®o trong viÖc ®¸nh gi¸ métc¶nh mµ n¶y sinh, c¶nh nhê t×nh mµ t¸c phÈm hay hay dë. §óng nh− V−¬ngtruyÒn c¶m. T×nh c¶nh t−¬ng sinh lÉn Quèc Duy trong “Nh©n gian tõ tho¹i”nhau, ®ã lµ tr¹ng th¸i cña nhµ th¬ khi ®· viÕt: “V¨n ch−¬ng hay, hay kh«ngtiÕn hµnh cÊu tø nghÖ thuËt. hay, tøc lµ xem cã “ý c¶nh” hay kh«ng Mét mÆt kh¸c cña mèi quan hÖ gi÷a vµ ë c¸i ®é s©u réng cña nã mµ th«i” [4,t×nh vµ c¶nh lµ c¶nh trong t×nh, t×nh tr.128].trong c¶nh, t×nh c¶nh lång vµo nhau,.NhËn bµi ngµy 09/11/2007. Söa ch÷a xong ngµy 05/12/2007. 11 ý c¶nh nghÖ thuËt trong th¬ Tèng biÖt Lý B¹ch, tr. 11-18Mai §øc H¸n cña «ng ®−îc dÞp tu«n trµo thµnh 2. VËn dông lý luËn ý c¶nh vµo soi nh÷ng vÇn th¬ tr¸c tuyÖt. ë ®©y còngchiÕu th¬ Tèng biÖt cña Lý B¹ch, chóng cÇn l−u ý ®Õn ph−¬ng thøc thÓ hiÖnt«i mong muèn tõ gãc nh×n nµy mµ thÊy t×nh c¶m cña con ng−êi Ph−¬ng §«ng®−îc ®Æc s¾c cña m¶ng th¬. Còng cÇn thêi cæ khi chia ly. Hä kh«ng quen trùcph¶i nãi râ, t¹i sao chóng t«i l¹i chän tá nh÷ng nçi luyÕn l−u sÇu nhí cñath¬ Tèng biÖt cña Lý B¹ch trong khi m×nh mµ bao giê còng ký th¸c mét c¸ch«ng cßn viÕt rÊt nhiÒu vÒ nh÷ng ®Ò tµi ...