Báo cáo tài chính hợp nhất : Hiểu bản chất là giải pháp bền vững

“Bản chất của lập Báo cáo Tài chính hợp nhất là lập Báo cáo Tài chính thể hiện vị thế tổng thể của một Tập đoàn tại một thời điểm và kết quả kinh doanh của một Tập đoàn qua một thời kỳ”
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo tài chính hợp nhất : Hiểu bản chất là giải pháp bền vữngBáo cáo tài chính hợp nhất : Hiểu bảnchất là giải pháp bền vững nhất“Bản chất của lập Báo cáo Tài chính hợp nhất là lập Báo cáoTài chính thể hiện vị thế tổng thể của một Tập đoàn tại mộtthời điểm và kết quả kinh doanh của một Tập đoàn qua mộtthời kỳ”I. Vai trò của Báo cáo Tài chínhTrước đây, do tính chất môi trường kinh doanh tại Việt Nam cũngnhư do ‘thói quen’ trong kinh doanh của người Việt Nam, Báo cáoTài chính doanh nghiệp không được sử dụng rộng rãi cũng nhưkhông thực sự là công cụ hữu hiệu cho việc ra quyết định.Toàn cầu hóa, sự biến chuyển mạnh mẽ của môi trường kinhdoanh tại Việt Nam cũng như sự bùng nổ của thị trường chứngkhoán đã tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới cho các tổ chức,các doanh nghiệp cũng như cá nhân, nhiều bài học xương máucủa các doanh nghiệp, cá nhân đã được rút ra từ thói quen quyếtđịnh theo cảm tính. Và từ đó, Báo cáo Tài chính của doanhnghiệp đã được chú trọng hơn, đã được sử dụng rộng rãi hơn vớivai trò là nền tảng cơ bản cho việc ra quyết định.Báo cáo Tài chính thể hiện khá toàn diện và đầy đủ vị thế tàichính của doanh nghiệp tại 1 thời điểm và kết quả hoạt động kinhdoanh của doanh nghiệp đó cho một thời kỳ. Do đó thông quaBáo cáo Tài chính, người ta có thể đánh giá về thực trạng cũngnhư triển vọng của doanh nghiệp, từ đó có thể đưa ra các quyếtsách riêng cho mình cũng như cho doanh nghiệp của mình.II. Hợp nhất kinh doanh – Có cần thông tin của Báo cáo Tàichính hợp nhất?Bản chất của lập Báo cáo Tài chính hợp nhất là lập Báo cáo Tàichính thể hiện vị thế tổng thể của một Tập đoàn tại một thời điểmvà kết quả kinh doanh của một Tập đoàn qua một thời kỳ. Lấytình huống cụ thể sau làm ví dụ, chúng ta sẽ phân tích sâu về vấnđề nàyCác câu hỏi được quan tâm là:1. Khi đầu tư trên 50% vốn của Công ty con, Công ty mẹ đượcgì?Câu trả lời là: Công ty mẹ được quyền kiểm soát Công ty con2. Quyền kiểm soát có nghĩa là gì?Câu trả lời là: Quyền kiểm soát là quyền chi phối các chính sáchtài chính, chính sách hoạt động của Công ty con nhằm mục đíchthu được lợi ích kinh tế3. Khi có quyền kiểm soát, Công ty mẹ có bao nhiêu % quyền vànghĩa vụ đối với Tài sản và Công nợ?Câu trả lời: 100% quyền và nghĩa vụ4. Như vậy, vị thế tài chính của Tập đoàn thể hiện qua 100% tàisản, công nợ của Công ty mẹ A và 60% tài sản, công nợ củaCông ty con B, 80% tài sản, công nợ của Công ty con C, 70% tàisản, công nợ của Công ty con D hay 100% tài sản, công nợ củatất cả 4 công ty?Câu trả lời: 100% tài sản, công nợ của tất cả 4 công ty5. Giả sử: Công ty mẹ A bỏ ra 5.000.000.000 VND để đầu tư mua(từ cổ đông hiện hữu) 60% giá trị tài sản thuần của Công ty con Bvới giá trị sổ sách của 60% này là 4.800.000.000 VND.Ảnh hưởng của giao dịch trên đối với các công ty đơn lẻ cũngnhư đối với Tập đoàn?Câu trả lời:Công ty mẹ A: Được khoản đầu tư vào Công ty con B, từ đóđược quyền kiểm soát công ty con B, và sẽ được hưởng cổ tứctừ kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty con B hoặc có tráchnhiệm chia sẻ lỗ nếu Công ty con B kinh doanh lỗCông ty con B: Không ảnh hưởng về tài sản và công nợ, chỉ thayđổi cổ đôngTập đoàn: Vị thế thay đổi, giá trị tài sản thuần tăng lên 100% giátrị tài sản thuần của Công ty con B, cộng thêm phần chênh lệchgiữa giá trị đầu tư và tài sản thuần nhận được (gọi là lợi thếthương mại – 200 triệu). Kết quả hoạt động kinh doanh sẽ tăngthêm phần tương ứng có được từ kết quả hoạt động kinh doanhcủa Công ty con B (có thể khác với phần cổ tức mà Công ty mẹ Ađược hưởng từ Công ty con B)Như vậy: Nếu sử dụng Báo cáo Tài chính đơn lẻ của Công ty mẹA trong tình huống này, người sử dụng Báo cáo Tài chính có thểđưa ra quyết sách không phù hợp. Do Báo cáo Tài chính đơn lẻcủa Công ty mẹ A không thể hiện đầy đủ vị thế tài chính cũng nhưkết quả hoạt động kinh doanh của cả Tập đoàn6. Khi có giao dịch nội bộ Tập đoàn (ví dụ Công ty mẹ A mua –bán hàng với các công ty con, hoặc các công ty con có nghiệp vụmua – bán hàng lẫn nhau) các công ty đơn lẻ ảnh hưởng thế nàovà Tập đoàn ảnh hưởng thế nào?7. …Như vậy, liên quan tới việc Hợp nhất Báo cáo Tài chính của Tậpđoàn, có rất nhiều vấn đề cần giải quyết cũng như nhiều câu hỏicần giải đáp. Có những câu hỏi và vấn đề đơn giản, kế toán cóthể có đáp án ngay lập tức, tuy nhiên trên thực tế cũng có nhưngcâu hỏi và vấn đề khá phức tạp (sẽ được bài viết đề cập chi tiết ởphần sau), kế toán khó có thể có đáp án ngay, lúc đó kế toán phảidựa trên nguyên tắc cơ bản của hợp nhất Báo cáo Tài chính đểđưa ra giải pháp phù hợp, nguyên tắc đó là: “Bản chất của lậpBáo cáo Tài chính hợp nhất là lập Báo cáo Tài chính thể hiện vịthế tổng thể của một Tập đoàn tại một thời điểm và kết quả kinhdoanh của một Tập đoàn qua một thời kỳ”, có nghĩa là kế toánphải cân nhắc giao dịch đó ảnh hưởng thế nào tới vị thế của Tậpđoàn, cũng như tới kết quả kinh doanh của Tập đoàn để có đápán phù hợpIII. Chuẩn mực Kế toán – Kim chỉ nam cho việc lập Báo cáoTài chính hợp nhấtHệ thống Chuẩn mực Kế toán và Hệ thống Thông tư hướng dẫnkế toán nói chung là kim chỉ nam để kế toán các doanh nghiệpthực hiện hạch toán và phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinhtrong doanh nghiệp. Không nằm ngoài định hướng đó, Chuẩnmực kế toán số 11 – Hợp nhất Kinh doanh, Chuẩn mực Kế toánsố 25 – Báo cáo Tài chính hợp nhất và kế toán khoản đầu tư vàocông ty con và Thông tư số 21/2006/TT-BTC, Thông tư số161/2007/TT-BTC là kim chỉ nam để kế toán thực hiện lập Báocáo Tài chính hợp nhất cho một Tập đoàn.Theo hệ thống Chuẩn mực và Thông tư này, kế toán sẽ có nhữngthông tin cơ bản và chung nhất của qui trình lập Báo cáo Tàichính hợp nhất, và kế toán có thể dựa vào qui trình đó để xâydựng qui trình cụ thể cho riêng Tập đoàn của mình.Tuy nhiên, thực tế ứng dụng cho thấy, Hệ thống Chuẩn mực vàThông tư này chưa bao quát được những ...