Báo cáo y học: Nghiên cứu giai đoạn tăng huyết áp tiên phát và yếu tố nguy cơ của bệnh nhân tuổi trung niên tại khoa khám bệnh, bệnh viện Bạch Mai năm 2005

NGHIêN CứU giai đoạn TăNG HUYếT ÁP TIêN PHÁT VÀ yếU Tố NGUY Của BệNH NHÂN TUổI TRUNG NIêN TạI KHOA KHÁM BệNH, BệNH VIệN BạCH MAI NăM 2005 Vũ Thị Ngọc Liên* TểM TắT Chúng tôi tiến hành nghiên cứu trên 400 bệnh nhân (BN) tuổi trung niên, bị tăng huyết áp (THA) tiên phát, được điều trị và quản lý tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Bạch Mai, kết quả cho thấy: tuổi trung bình của BN 48 ± 8,7. 296 BN (74%) THA giai đoạn 1, 104 BN (26%) THA giai đoạn 2. Trong đó, huyết áp (HA)...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo y học: Nghiên cứu giai đoạn tăng huyết áp tiên phát và yếu tố nguy cơ của bệnh nhân tuổi trung niên tại khoa khám bệnh, bệnh viện Bạch Mai năm 2005 NGHIêN CứU giai đoạn TăNG HUYếT ÁP TIêN PHÁT VÀ yếU Tố NGUY Của BệNH NHÂN TUổI TRUNG NIêN TạI KHOA KHÁM BệNH, BệNH VIệN BạCH MAI NăM 2005 Vũ Thị Ngọc Liên* TểM TắT Chúng tôi tiến hành nghiên cứu trên 400 bệnh nhân (BN) tuổi trung niên, bị tăng huyết áp (THA) tiên phát, được điều trị và quản lý tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Bạch Mai, kết quả cho thấy: tuổi trung bình của BN 48 ± 8,7. 296 BN (74%) THA giai đoạn 1, 104 BN (26%) THA giai đoạn 2. Trong đó, huyết áp (HA) > 180/110 mmHg: 25 BN (6,25%) và trước đó đều chưa được điều trị h¹ HA. Trong số các yếu tố nguy cơ, béo phì và rối loạn lipit máu có tỷ lệ gặp cao hơn ở nhóm THA giai đoạn 2. Các yếu tố nguy cơ khác, gặp ở từ 1/3 đến một nửa số BN nghiên cứu. * Từ khoá: Tăng huyết áp tiên phát; Tuổi trung niên; Yếu tố nguy cơ. Study of the stage of primary hypertension and risk factors in middle-age patients at out- patient department, Bachmai hospital in 2005 Vu Thi Ngoc Lien SUMMARY Our study was carried out on 400 patients in their middle-age with the diagnosis of primary hypertension treated at Out-patient Department, Bachmai Hospital. The results showed that: the average age was 48 ± 8.7, 296 patients (74%) had stage 1 hypertension and 104 patients (26%) had stage 2 hypertension, included 25 patients (6.25%) had the blood pressure greater than 180/110 mmHg. Among the risk factors, being overweight and lipidaemia disorder were related to the hypertensive status with the higher rate in the group which had stage 2 hypertension. Other risk factors appeared in one third to one half of the patients. * Key words: Primary hypertension; Middle - age; Risk factors. ĐẶT VÊN ĐÒ Tăng huyết áp tiên phát giới, kháng insulin, đái là tình trạng THA không tháo đường hay rối loạn tìm thấy nguyên nhân. lipit máu. Về điều trị, THA tiên phát thường đi hầu hết các BN THA đều kèm các yếu tố nguy cơ phải dùng kết hợp từ hai tim mạch khác như tuổi loại thuốc trở lên hoặc cao, béo phì, hút thuốc kèm theo điều trị các yếu lá, sử dụng rượu bia, chế tố nguy cơ khác. Mặc dù, độ ăn, di truyền, tuổi, hiện nay có nhiều * BÖnh viÖn B¹ch Mai Ph¶n biÖn khoa häc: GS. TS. NguyÔn Phó Kh¸ng T¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 8-2009 loại thuốc hạ huyết áp (HA) hiệu quả cao và an toàn, nhưng tình trạng THA và tồn tại đồng thời các yếu tố nguy cơ, khiến hầu hết vẫn còn trong tình trạng khó kiểm soát [8]. Ở Việt Nam, tần suất THA ngày càng gia tăng theo nền kinh tế phát triển. Các số liệu thống kê cho thấy: năm 1960 tỷ lệ THA là 1,0%. Đến năm 2002, Phạm Gia Khải, Nguyễn Lân Việt và CS tại Viện Tim mạch Việt Nam, điều tra tại một số tỉnh phía Bắc, tỷ lệ này là 16,3%, riêng Hà Nội là 23,2% [2]. Năm 2004, theo Nguyễn Mạnh Phan và CS, tỷ lệ này ở Thành phố Hồ Chí Minh là 20,5%. Tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Bạch Mai, chúng tôi đã khám và điều trị cho một số lượng lớn BN THA, nhiều BN ở lứa tuổi trung niên (từ 35 - 59 tuổi), có tình trạng THA tiên phát. Mặc dù không tìm thấy căn nguyên, nhưng có nhiều yếu tố nguy cơ kết hợp, có tác động không nhỏ đến chiến lược và kết quả điều trị kiểm soát HA cho BN. Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài nhằm mục tiêu: Nghiên cứu về giai đoạn THA và mối liên quan với các yếu tố nguy cơ ở BN trung niên THA tiên phát tại Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Bạch Mai. 5 T¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 8-2009 ĐèI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIªN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. 400 BN THA tiên phát theo tiêu chuẩn của JNC - VII từ 35 - 59 tuổi được quản lý, theo dõi và điều trị THA có kiểm soát tại Khoa Khám bệnh - Bệnh viện Bạch Mai trong năm 2005. * Tiêu chuẩn loại trừ: - THA là triệu chứng của bệnh khác hoặc tìm thấy nguyên nhân gây THA thø ph¸t. - BN không đồng ý tham gia nghiên cứu. 2. Phương pháp nghiên cứu. Nghiên cứu dọc, tiến cứu. * Tăng huyết áp: khi HA tăng > 140/90 mmHg, theo tiêu chuẩn của JNC VII. * Xác định BN THA tiên phát: khi có THA mà không có nguyên nhân nhờ khám lâm sàng và cận lâm sàng. * Yếu tố nguy cơ: 6 T¹p chÝ y - d-îc häc qu©n sù sè 8-2009 - Tuổi giới; tiền sử gia đình; tình trạng béo phì: tính chỉ số BMI; hút thuốc lá: tính theo đơn vị bao/năm; sử dụng rượu bia: khai thác số lượng rượu hoặc bia sử dụng hàng ngày. Chia thành các đối tượng: không uống rượu bia, uống rượu bia không thường xuyên và sử dụng rượu bia thường xuyên hàng ngày. - Chế độ ăn có sử dụng nhiều muối. - Đái tháo đường: theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ (2002): + Glucose máu tĩnh mạch ngẫu nhiên > 1 ...