Bất bình đẳng giới về thu nhập: Tiếp cận từ đầu tư giáo dục vào vốn con người

Bài viết tiếp cận từ quan điểm đầu tư giáo dục vào vốn con người giải thích nguồn gốc, nguyên nhân hiện tượng bất bình đẳng thu nhập theo giới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bất bình đẳng giới về thu nhập: Tiếp cận từ đầu tư giáo dục vào vốn con ngườiBÊt b×nh ®¼ng giíi vÒ thu nhËp:TiÕp cËn tõ ®Çu t− gi¸o dôc vµo vèn con ng−êi Hoµng B¸ ThÞnh(*) BÊt b×nh ®¼ng x· héi lµ mét hiÖn t−îng cßn phæ biÕn trªn ph¹m vi toµn cÇu, víi sù kh¸c biÖt vÒ quy m« vµ møc ®é. Cã nhiÒu chiÒu c¹nh vÒ bÊt b×nh ®¼ng x· héi, nh− bÊt b×nh ®¼ng gi÷a c¸c tÇng líp x· héi, gi÷a c¸c d©n téc, gi÷a c¸c vïng miÒn, bÊt b×nh ®¼ng giíi, v.v… Tõ quan ®iÓm nghiªn cøu giíi vµ ph¸t triÓn, bÊt b×nh ®¼ng giíi thÓ hiÖn ë bÊt b×nh ®¼ng trong lÜnh vùc chÝnh trÞ, qu¶n lý l·nh ®¹o, vÒ quyÒn quyÕt ®Þnh, v.v… trong ®ã bÊt b×nh ®¼ng vÒ l−¬ng/thu nhËp gi÷a nam vµ n÷ lµ mét chØ b¸o dÔ thÊy. §· cã nhiÒu c¸ch gi¶i thÝch kh¸c nhau vÒ bÊt b×nh ®¼ng vÒ l−¬ng/thu nhËp theo giíi (theo lo¹i h×nh c«ng viÖc, theo thµnh phÇn kinh tÕ, n¬i c− tró, theo h×nh thøc së h÷u doanh nghiÖp,…). Trong bµi viÕt, chóng t«i tiÕp cËn tõ quan ®iÓm ®Çu t− gi¸o dôc vµo vèn con ng−êi gi¶i thÝch nguån gèc/nguyªn nh©n hiÖn t−îng bÊt b×nh ®¼ng thu nhËp theo giíi.I. Lý thuyÕt ®Çu t− gi¸o dôc vµo vèn con ng−êi ng−êi bao gåm nh÷ng kh¶ n¨ng s¸ng 1. Kh¸i niÖm vèn con ng−êi t¹o còng nh− kiÕn thøc vµ kü n¨ng mµ(Human Capital) c¸c c¸ nh©n ®¹t ®−îc trong suèt cuéc ®êi cña hä. ThuËt ng÷ “vèn con ng−êi” lµ ®Ó MÆc dï t− t−ëng vÒ ®Çu t− trong chØ nh÷ng kiÕn thøc h÷u Ých vµ quý b¸ugi¸o dôc ®· cã tõ l©u, Ýt nhÊt tõ thêi mµ con ng−êi ®· tÝch luü ®−îc trong qu¸Adam Smith, nh−ng kh¸i niÖm vèn con tr×nh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o. §Þnh nghÜa vÒng−êi ®−îc ph¸t triÓn trong nh÷ng vèn con ng−êi sö dông trong bµi viÕt lµ:n¨m 1960 bëi mét nhãm c¸c nhµ kinh Nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng, n¨ng lùc vµtÕ lµm viÖc víi Tr−êng §¹i häc Chicago nh÷ng phÈm chÊt cña nh÷ng c¸ nh©n[Xem 5; 9, 73-134]. gióp t¹o nªn sù thÞnh v−îng cña c¸ Vèn con ng−êi ®−îc ®Þnh nghÜa lµ nh©n, céng ®ång vµ x· héi.(*)“c¸c kho¶n ®Çu t− vµo gi¸o dôc, ®µo t¹o, ytÕ lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸nh©n trong thÞ tr−êng lao ®éng, còng nh− PGS. TS., Gi¸m ®èc Trung t©m Nghiªn cøu (*) Giíi, D©n sè, M«i tr−êng vµ C¸c vÊn ®Ò x· héi -c¸c ho¹t ®éng ngoµi thÞ tr−êng lao ®éng” Tr−êng §¹i häc Khoa häc x· héi vµ Nh©n v¨n,[4, 3]. Mét sè ®Þnh nghÜa vÒ vèn con §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.20 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 5.2013 2. Lý thuyÕt ®Çu t− gi¸o dôc vµo vµ cã thÓ bÞ ¶nh h−ëng vµ thay ®æi bëivèn con ng−êi m«i tr−êng bªn ngoµi, trong ®ã cã viÖc NhiÒu quan ®iÓm ñng hé viÖc ®Çu t− häc tËp. Vèn con ng−êi ®−îc ph¸t triÓngi¸o dôc lµm t¨ng vèn con ng−êi. Sù trong nh÷ng khung c¶nh v¨n ho¸ cô thÓ.quan t©m vÒ vèn con ng−êi kh«ng chØ Vèn con ng−êi do vËy rÊt ®a d¹ng.thÊy trong c¸c c«ng tr×nh khoa häc mµ Nh÷ng kü n¨ng vµ n¨ng lùc cã thÓ lµc¶ trong c¸c tµi liÖu th¶o luËn vÒ chÝnh nh÷ng c¸i chung (nh− kh¶ n¨ng ®äc,s¸ch c«ng, thËm chÝ trong c¶ chiÕn dÞch viÕt, nãi) hoÆc chuyªn biÖt víi tr×nh ®étranh cö tæng thèng Mü. C¶ hai øng cö cao trong c¸c bèi c¶nh kh¸c nhau. Kh¸cviªn Clinton vµ Bush ®Òu nhÊn m¹nh víi vèn vËt chÊt, vèn con ng−êi n»mviÖc n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn vµ kü trong c¸ nh©n. Vèn con ng−êi ph¸t triÓnn¨ng cho ng−êi lao ®éng, thËm chÝ hä th«ng qua viÖc sö dông vµ tr¶i nghiÖm,kh«ng ngÇn ng¹i sö dông côm tõ “®Çu c¶ trong vµ ngoµi c«ng viÖc chuyªn m«nt− vµo vèn con ng−êi” ®Ó m« t¶ qu¸ còng nh− th«ng qua häc tËp chÝnh quytr×nh n©ng cao chÊt l−îng nguån lùc lao vµ kh«ng chÝnh quy. Nh−ng vèn con®éng [6]. ng−êi cã khuynh h−íng gi¶m ®i nÕu kh«ng ®−îc sö dông. Mét sè kü n¨ng sÏ C¸c nhµ kinh tÕ häc ®· x¸c ®Þnh kÐm ®i cïng víi tuæi t¸c vµ qu¸ tr×nhtheo truyÒn thèng ba yÕu tè vÒ s¶n xuÊt: nµy gi¶i thÝch mét phÇn sù gi¶m sót®Êt ®ai, lao ®éng vµ vèn vËt chÊt. Tõ tr«ng thÊy trong viÖc ®o l−êng vèn con®Çu nh÷ng n¨m 1960, ng−êi ta ngµy ...