Bênh đầu vàng ở tôm sú -Yellow Head Disease-YHD

Nguyên nhân Tác nhân gây bệnhh đầu vàng tôm sĩ là virus hình que kích thước 44±6x173±13nm. Nhân của virus có đừong kính gần bằng 15 nm, chiệu d́ài có thể tới 800 nm. Cấu trúc acid nhân là ARN có đặc điểm gần giống họ Rhabdoviridae hoặc nhóm virus dạng sợi của họ Paramyxoviridae. Một số nghiên cứu gần đây đã cho virus bệnh đầu vàng gần giống họ Coronaviridae (theo V. Alday de Graindorge & T.W. Flegel, 1999) Triệu chứng.Biểu hiện đầu tiên tôm phát triển rất nhanh và ăn nhiều hơn mức bình thường. Đột ngột tôm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bênh đầu vàng ở tôm sú -Yellow Head Disease-YHD Bênh đầu vàng ở tôm súYellow Head Disease-YHDNguyên nhânTác nhân gây bệnhh đầu vàng tôm sĩ là virus hình que kíchthước 44±6x173±13nm. Nhân của virus có đừong kính gầnbằng 15 nm, chiệu d́ài có thể tới 800 nm. Cấu trúc acid nhân làARN có đặc điểm gần giống họ Rhabdoviridae hoặc nhómvirus dạng sợi của họ Paramyxoviridae. Một số nghiên cứugần đây đã cho virus bệnh đầu vàng gần giốnghọ Coronaviridae (theo V. Alday de Graindorge & T.W.Flegel, 1999)Triệu chứngBiểu hiện đầu tiên tôm phát triển rất nhanh và ăn nhiều hơnmức bình thường. Đột ngột tôm dừng ăn, sau một hai ngàytôm dạt vào gần bờ và chết.- Mang và gan tuỵ có màu vàng nhạt, toàn thân có màu nhợtnhạt.- Bệnh có thể gây ra tỷ lệ chết nghiêm trọng đến 100% trongvòng 3-5 ngày.- Khi tôm nhiễm bệnh đầu vàng kiểm tra tiêu bản máu thấy códấu hiệu bất thường: Nhân tế bào hồng cầu thoái hoá kết đặclại hoặc bị phá huỷ phân mảnh.- Kiểm tra mô bệnh học tế bào có hiện tượng hoại tử ở nhiềucơ quan và xuất hiện các thể vùi trong tế bào chất, nhân thoáihoá kết đặc và phân mảnh của nhiều tế bào khác nhau: hệ bạchhuyết (Lymphoid), tế bào mang, tế bào kẽ gan tuỵ, tế bào biểubì ruột.Hình: tôm sú bị bệnh đầu vàng (2 con ở phía trên)Phân bốBoonyaratpalin và CTV, 1992 lần đầu tiên mô tả bệnh đầuvàng gây chết tôm sú nuôi ở miền Trung và miền nam Tháilan, đặc biệt nguy hiểm cho các vùng nuôi thâm canh qua 1 sốnăm. Virus đầu vàng có thể liên quan đến đợt dịch bệnh củatôm sú nuôi ở Đài loan năm 1987-1988. Những nơi khác thuộcĐông Nam ¸: Indonesia, Malaysia, Trung quốc, Philippine gặpít nhưng nguy hiểm cho tôm sú nuôi (Lightner, 1996). Bệnhthường xảy ra ở các ao nuôi có điều kiện môi trường xấu vànhững vùng có mật độ trại cao. Bệnh có thể xuất hiện sau khithả giống 20 ngày thường gặp nhất 50-70 ngày ở các ao nuôitôm sú thâm canh. Ngoài ra bệnh còn gặp ở một số loài tôm tựnhiên khác: tôm thẻ, tôm bạc (lớt), tôm rảo…Ở Việt nam các vùng nuôi tôm sú của các tỉnh phía Bắc, miềnTrung và Nam Bộ đã có tôm bị bệnh đầu vàng gây tôm chết(Theo Bùi Quang Tề, 1994-2001 và Đỗ Thị Hoà, 1995).Bệnh đầu vàng lây truyền theo đường nằm ngang, virus trừtôm nhiễm bệnh bài tiết ra môi trường hoặc một số tôm tựnhiên cũng nhiễm bệnh đầu vàng sẽ lây truyền cho các tômtrong ao nuôi. Có thể một số loài chim nước đã ăn tôm bị bệnhđầu vùng từ ao khác và bay đến ao nuôi đã mang theo các mẩuthừa rơi vào ao nuôi.Phòng trịÁp dụng theo phương pháp phòng bệnh tổng hợp. Tránh vậnchuyển tôm tơ nơi că bệnh đến nơi chưa phát bệnh để hạn chếsự lây lan vùng lân cận. Những tôm chết vớt ra khỏi ao, tốtnhất là chôn trong vôi nung hoặc đốt. Nứớc tơ ao tôm bệnhkhông thải ra ngói xử lý bằng vôi nung hoặc bằng clorua vôi(theo phương pháp tẩy ao). Xem xét tôm thường xuyên, nếuphát hiện có dấu hiệu bệnh, tốt nhất là thu hoạch ngay. nêutôm quá nhỏ không đáng thu hoạch thì cần xử lý nước aotrước khi tháo bỏ.