Bênh học tập 2 part 7

Khớp gối: đau, s−ng, đôi khi có tràn dịch khớp gối, viêm khớp gối một bên hoặc hai bên, xuất hiện sớm, hay tái phát, ít khi có dính khớp gối, triệu chứng viêm hết khá nhanh đôi khi nhầm với viêm khớp cấp tính do thấp khớp cấp. - Khớp cổ chân: tính chất đau, viêm giống nh− ở khớp gối, ít khi có dính khớp. Khối cơ cẳng chân th−ờng có đau và teo cơ nhanh. - Khớp vai: khớp vai ít bị tổn th−ơng so với các khớp chi d−ới, khớp khuỷu, khớp cổ tay cũng ít...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bênh học tập 2 part 7nh©n bÞ tµn phÕ hoµn toµn. TØ lÖ tæn th−¬ng khíp h¸ng gÆp nhiÒu ë bÖnh nh©n nam, trÎ; tiªnl−îng nÆng. - Khíp gèi: ®au, s−ng, ®«i khi cã trµn dÞch khíp gèi, viªm khíp gèi mét bªn hoÆc hai bªn,xuÊt hiÖn sím, hay t¸i ph¸t, Ýt khi cã dÝnh khíp gèi, triÖu chøng viªm hÕt kh¸ nhanh ®«i khinhÇm víi viªm khíp cÊp tÝnh do thÊp khíp cÊp. - Khíp cæ ch©n: tÝnh chÊt ®au, viªm gièng nh− ë khíp gèi, Ýt khi cã dÝnh khíp. Khèi c¬c¼ng ch©n th−êng cã ®au vµ teo c¬ nhanh. - Khíp vai: khíp vai Ýt bÞ tæn th−¬ng so víi c¸c khíp chi d−íi, khíp khuûu, khíp cæ taycòng Ýt khi bÞ viªm, cøng hoÆc dÝnh. - C¸c khíp nhá bµn tay, bµn ch©n: Ýt khi bÞ, trong thÓ cã tæn th−¬ng khíp nhá vµ ®èixøng, viªm khíp kÐo dµi tÝnh chÊt viªm khíp gièng viªm khíp d¹ng thÊp. - C¸c khíp kh¸c: khíp øc-®ßn, khíp øc-s−ên mét bªn hoÆc hai bªn cã biÓu hiÖn s−ng®au. C¸c khíp mu, ô ngåi, hoÆc g©n gãt viªm ®au. Tuy Ýt gÆp, nh−ng nÕu cã viªm ë c¸ckhíp vµ c¸c vÞ trÝ kÓ trªn rÊt cã gi¸ trÞ trong chÈn ®o¸n bÖnh. 361 + TriÖu chøng toµn th©n vµ ngoµi khíp: - Sèt, gÇy sót c©n: hay xuÊt hiÖn ë giai ®o¹n ®Çu vµ thÓ nÆng. Sèt, kÌm theo ®au c¬, teoc¬ nhanh ë vïng m«ng, ®ïi, cïng-chËu, khèi c¬ chung th¾t l−ng, Ýt khi cã teo c¬ vïng b¶vai vµ chi trªn. - Giai ®o¹n muén cã thÓ sèt nhÑ, hoÆc kh«ng sèt. - Viªm mèng m¾t vµ viªm mèng m¾t thÓ mi cã thÓ x¶y ra tr−íc c¸c triÖu chøng viªmkhíp, x¶y ra ®ång thêi , hoÆc sau khi bÞ viªm khíp. Tæn th−¬ng m¾t cã thÓ t¸i diÔn, ®«i khi®Ó l¹i di chøng g©y dÝnh mÊt ®iÒu tiÕt cña m¾t, glaucoma thø ph¸t. ë c¸c n−íc ch©u ¢u tØlÖ tæn th−¬ng m¾t gÆp tõ 25-30%, ë ViÖt Nam Ýt gÆp h¬n vµ diÔn biÕn nhÑ h¬n. - Tim- m¹ch: hë lç van ®éng m¹ch chñ do tæn th−¬ng vßng van, c¸c l¸ van b×nhth−êng. Rèi lo¹n huyÕt ®éng nhÑ h¬n hë van ®éng m¹ch chñ do thÊp tim, hoÆc do c¸cnguyªn nh©n kh¸c. Rèi lo¹n dÉn truyÒn Ýt gÆp vµ th−êng nhÑ h¬n so víi c¸c nguyªn nh©nkh¸c. - M¹ch m¸u nhá cã rèi lo¹n vËn m¹ch, ®«i khi cã loÐt l©u liÒn ë ®Çu chi, da. - Phæi: gi¶m dung tÝch sèng do h¹n chÕ ®é gi·n lång ngùc, biÕn d¹ng cét sèng, dÝnhkhíp sèng-s−ên, rèi lo¹n th«ng khÝ thÓ h¹n chÕ. Giai ®o¹n muén cã x¬ ho¸ phæi, t¹o thµnhc¸c hang nhá, khu tró ë ®Ønh vµ thïy trªn phæi hai bªn nªn dÔ nhÇm víi tæn th−¬ng phæi dolao. 5. CËn l©m sµng vµ X quang. 5.1. XÐt nghiÖm: + C¸c xÐt nghiÖm ph¶n øng viªm th−êng râ khi cã ®ît tiÕn triÓn hoÆc giai ®o¹n sím: - Tèc ®é m¸u l¾ng t¨ng. - CPR (+) (ph¶n øng ph¸t hiÖn protein C - C. protein reactin). - Globulin m¸u t¨ng. - B¹ch cÇu t¨ng nhÑ. + C¸c xÐt nghiÖm miÔn dÞch Ýt thay ®æi, cã thÓ coi VCSDK lµ bÖnh “c©m” vÒ xÐtnghiÖm miÔn dÞch. + HLA B27 (+) th−êng gÆp ë 90-95% c¸c tr−êng hîp, lµ xÐt nghiÖm cã gi¸ trÞ trongchÈn ®o¸n sím VCSDK, khi c¸c biÓu hiÖn l©m sµng cßn ch−a ®iÓn h×nh. HLA B27 còng (+)ë mét sè bÖnh cét sèng kh¸c nh− viªm khíp vÈy nÕn, héi chøng Reiter... 362 5.2. X quang: Nh÷ng biÕn ®æi X quang ë khíp cïng-chËu vµ cét sèng cã ý nghÜa ®Æc tr−ng víi bÖnhVCSDK. + X quang khíp cïng-chËu: - Viªm khíp cïng-chËu hai bªn lµ tiªu chuÈn b¾t buéc ®Ó chÈn ®o¸n VCSDK (v× viªmkhíp cïng chËu lµ tæn th−¬ng sím nhÊt vµ th−êng xuyªn nhÊt ë bÖnh VCSDK). - Chia h×nh ¶nh tæn th−¬ng X quang khíp cïng-chËu theo 4 møc ®é: . Møc ®é 1: th−a x−¬ng vïng x−¬ng cïng vµ c¸nh chËu, khe khíp râ, khíp gÇn nh−b×nh th−êng. . Møc ®é 2: khe khíp h¬i réng ra do v«i ho¸ líp x−¬ng d−íi sôn. MÆt khíp kh«ng®Òu, cã æ khuyÕt x−¬ng nhá. . Møc ®é 3: khe khíp hÑp, mÆt khíp kh«ng ®Òu, cã c¸c d¶i x¬ nh−ng vÉn cßn nh×nrâ khe khíp, cã nhiÒu æ khuyÕt x−¬ng. . Møc ®é 4: mÊt hoµn toµn khe khíp, dÞch khíp, v«i ho¸ toµn bé khíp. Thùc tÕ l©m sµng tæn th−¬ng khíp cïng-chËu ë møc ®é 3- 4 míi cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n. 363 + X quang cét sèng-d©y ch»ng: - H×nh ¶nh X quang cét sèng vµ d©y ch»ng ®Æc hiÖu ®Ó chÈn ®o¸n VCSDK, nh−ng chØthÊy râ khi bÖnh ë giai ®o¹n muén. - ë giai ®o¹n sím c¸c biÕn ®æi kh«ng ®Æc hiÖu dÔ bÞ bá sãt. . H×nh ¶nh th©n ®èt sèng mÊt ®−êng cong. Trªn phim nghiªng thÊy bê th©n ®èt sèngth¼ng do v«i ho¸ tæ chøc liªn kÕt quanh ®èt sèng. . H×nh cÇu x−¬ng: trªn phim th¼ng thÊy c¸c h×nh c¶n quang ®i tõ gi÷a th©n ®èt sèngphÝa d−íi ®Õn gi÷a th©n ®èt phÝa trªn cã thÓ liªn tôc, hoÆc ng¾t qu·ng, mét bªn hoÆc haibªn, gièng h×nh b¾c cÇu. Møc ®é c¶n quang cã thÓ mê nh¹t, còng cã thÓ c¶n quang râ, t¹oh×nh ¶nh dÝnh liÒn hai th©n ®èt, cã khi c¶ mét ®o¹n cét sèng lµm mÊt khe liªn ®èt, cét sèngtr«ng nh− h×nh c©y tre. - C¸c d©y ch»ng v«i ho¸ t¹o h×nh c¶n quang ®Öm ch¹y däc cét sèng, gièng h×nh “®−êngray”. - Phim nghiªng: cét sèng mÊt ®−êng cong sinh lÝ, c¸c khíp mám phÝa sau dÝnh nhau. - NÕu cã ®Çy ®ñ ...