Vảy nến là một bệnh khá phổ biến sau eczema, theo tài liệu nhiều tác giả nước ngoài trong nội trú chiếm 4-8% và ngoại trú 2-7~ so với tổng số bệnh ngoài da đến khám và điều trị. Ở khoa da liễu Viện Quân y 108 từ 1966 đến 1973, Vảy nến chiếm 6,1% trong nội trú và 1,5% ở ngoại trú. Bệnh ít gây ảnh hường đến sức khoẻ chung (trừ một số thể nặng) nhưng là bệnh dai dẳng hay tái phát nên ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, lao động và tâm trí người bệnh. Bệnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỆNH HỌC THỰC HÀNH - VẨY NẾN (PSOSIARIS)BỆNH HỌC THỰC HÀNH- VẨY NẾN (PSOSIARIS) ……….., tháng … năm ……. BỆNH HỌC THỰC HÀNH VẨY NẾN (PSOSIARIS) Đại Cương Vảy nến là một bệnh khá phổ biến sau eczema, theo tài liệu nhiều tácgiả nước ngoài trong nội trú chiếm 4-8% và ngoại trú 2-7~ so với tổng sốbệnh ngoài da đến khám và điều trị. Ở khoa da liễu Viện Quân y 108 từ 1966 đến 1973, Vảy nếnchiếm 6,1% trong nội trú và 1,5% ở ngoại trú. Bệnh ít gây ảnh hường đếnsức khoẻ chung (trừ một số thể nặng) nhưng là bệnh dai dẳng hay tái phátnên ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, lao động và tâm trí người bệnh. Bệnh thường phát về mùa Đông, ở da đầu và mặt ngoài tứ chi, nặngthì có thể phát ra toàn thân, có thể kèm theo sưng đau các khớp tay chân. Còn gọi là Ngân Tiêu Bệnh, Tùng Bì Tiễn, Bạch Chuỷ, Chuỷ Phong,Bạch Xác Sang, Tùng Hoa Tiễn. Từ Bạch Chuỷ đầu tiên xuất hiện trong sách ‘Ngoại Khoa Đại Thành’. Sách ‘Phong Môn Toàn Thư’ viết: Vùng tổn thương lõm như đồngtiền lớn, bên trong mầu hồng bên ngoài mầu trắng, châm kim vào khôngchảy ra máu, chảy ra nước mầu trắng như mầu bạc. Lúc đầu phát ra ở cơ thểrồi sau đó phát ở mặt”. Nguyên Nhân Gây Bệnh + Do ngoại tà khách ở bì phu: Lục dâm (phong, hàn, nhiệt, thấp, thử,táo) xâm nhập vào phần cơ, phu làm cho khí của Phế vệ không được tuyênthông, làm cho kinh lạc bị ngăn trở, ứ đọng lại ở da (phu tấu), không nuôidưỡng được da gây nên. Sách ‘Chư Bệnh Nguyên Hậu Luận’ viết: “Tấu lýhư yếu, phong và khí xâm nhập vào, huyết ứ lại không nuôi dưỡng được cơnhục gây nên bệnh”. + Do Tình Chí Nội Thương: Thất tình bị ức chế, uất kết lâu ngày hoáthành hoả, hoả nhiệt hoá thành độc tà vào phần doanh huyết, bên ngoài ảnhhưởng đến phu tấu (da), lỗ chân lông bị bít lại không thông, khí trệ huyết ứgây nên bệnh. + Do Trúng Độc: Ăn nhiều thức ăn cay, nóng, tanh, tươi sống, trứng…khiến cho phong bị động, Tỳ Vị không điều hoà, khí trệ không thông, thấpnhiều cùng kết lại, thấm vào tấu lý, gặp phải hàn thấp, khí huyết tương bácnhau gây nên bệnh. + Do Mạch Xung và Nhâm Không Điều Hoà: Mạch Xung và Nhâmliên hệ với tạng Can và Thận, vì vậy kinh nguyệt và sinh dục là yếu tố làmcho mạch Xung và Nhâm không điều hoà, khiến cho âm dương của CanThận thiên lệch gây nên, biểu hiện bằng âm hư nội nhiệt hoặc do dương hưngoại hàn, lâu ngày làm cho âm dương đều hư hoặc chân hàn giả nhiệt hoặcchân nhiệt giả hàn. Tóm lại, bệnh chủ yếu do rối loạn ở phần huyết: huyết nhiệt, huyếttáo, huyết ứ. Bệnh lâu ngày làm cho tạng phủ bị ảnh hưởng theo, trong đóchú ý đến Can Thận. Triệu chứng Hồng ban giới hạn rõ rệt, có vẩy trắng như nến, có thể gây ra thànhtừng lớp như mica, có khi nổi dát đỏ như gọt nước, có khi to, tròn hoặc bầudục, đường kính 2,5cm, có khi thành mảng rộng do nhiều dát kết hợp lại. Vị trí đặc hiệu: Vùng da bị tỳ, cọ nhiều như khuỷ tay, đầu gối, mông,xương cùng, vùng mấu chuyển lớn. Lúc đầu từng lớp vẩy bong ra như nến rồi đến màng bong là mộtmàng rất mỏng. Khi màng đó đã được nạo đi sẽ thấy rướm máu lấm tấm, cólẫn cả tiết dịch trong giống như những giọt sương li ti, vì vậy còn được gọilà hiện tượng sương máu (phénomène de la rosée sanglante), có giá trị rấtlớn để chẩn đoán. Có trường hợp vẩy nến khu trú ở da đầu, ăn xuống rìa tóc hoặc ở lòngbàn tay, bàn chân, có khi lan ra toàn thân. Móng tay chân có thề dày, sần sùi,móng có vạch ngang, dễ gãy dưới móng có chứa bột trắng. Nhiều trườnghợp vảy nến nổi ngay trên các vết sẹo, vết sượt da, vết mổ, vết tiêm. Bệnhgây ngứa ít nhiều tuỳ từng theo từng người, tiến triển từng đợt, lúc ổn định,lúc vượng, có lúc tự nhiên khỏi. Thường hay tái phát theo mùa, có ngườinặng về mùa hè, có người nặng về mùa đông. Bệnh lâu ngày tính chất mùakhông còn rõ rệt. Một số ít phụ nữ lúc mang thai bệnh nhẹ hoặc hết, sausanh, da lại bị tổn thương hoặc nặng hơn. 1. Thể đỏ da: do bệnh phát triển, da toàn thân đỏ, sưng, tróc vảy, kèmphát sốt, các khớp đau, lòng bàn chân sừng hoá, móng dày lên và rụng. 2. Thể khớp: thường vảy nến tăng lan đến các khớp lớn nhỏ như khớpngón, khớp cổ tay, cổ chân, khớp gối, nhẹ là khớp sưng, nặng thì dịch baokhớp xương huỷ hoại, khớp dị dạng. 3. Thể mụn mủ: tế bào gai bị tổn thương rõ, trên tổn thương vảy nếnmọc lên những mụn mủ không có vi khuẩn, gặp nhiều ở người lớn tuổi. Chẩn Đoán Phân Biệt Cần phân biệt với: + Bạch Tiêu Phong (Can Tính Bì Chỉ Dật): Xuất hiện nhiều ở vùngđầu, thường có mầu trắng tro hoặc đục như mỡ, lâu ngày gây nên hói (rụng)tóc. + Phong Nhiệt Sang (Mai Côi Đường Chẩn): nốt ban chủ yếu ở vùngkhô, có hình tròn, hơi trắng bạc, có thể tự khỏi. + Hồ Niệu Thích (Mao Phát Hồng Đường Chẩn): vết ban phía trên cóđầu nhỏ mầu trắng đục, không ...