Bệnh học thủy sản tập 3 - Bệnh ký sinh trùng part 7

Tham khảo tài liệu bệnh học thủy sản tập 3 - bệnh ký sinh trùng part 7, nông - lâm - ngư, ngư nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học thủy sản tập 3 - Bệnh ký sinh trùng part 7 Bïi Quang TÒ334 A B C D EH×nh 307: S¸n l¸ song chñ Centrocestus fomosanus: A,B- Bµo nang Êu trïng trong mang c¸;C- Bµo nang Êu trïng (metacercaria); D- gi¸c hót miÖng cña Êu trïng metacercaria; E- c¬ thÓÊu trïng khi ra khái bµo nang.2.10.3. DÊu hiÖu bÖnh lýMetacercaria ký sinh trong mang cña c¸, chóng tËp trung nhiÒu ë gèc vµ trªn c¸c t¬ mang(h×nh 307), lµm cho t¬ mang bÞ biÕn d¹ng , ¶nh h−ëng ®Õn h« hÊp cña c¸. C¸ bét −¬ng sau 2-3 tuÇn, xuÊt hiÖn bµo nang (Metacercaria) Centrocestus formosanus, bµo nang ë trªn mangc¸ tõ 6-8 tuÇn.2.10.4. Ph©n bè lan truyÒn bÖnhBÖnh s¸n l¸ song chñ ë mang c¸ ®· g©y thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho c¸ gièng nh− c¸ tr¾m cá, c¸mÌ, c¸ chÐp, c¸ tr«i, c¸ mÌ vinh, c¸ trª... VÝ dô th¸ng 6/1998 h¬n hai t¹ c¸ tr¾m cá h−¬ng®−a tõ tr¹m thuû s¶n hå Nói Cèc ra nu«i lång ë ngoµi hå, sau 3 ngµy c¸ chÕt hÇu hÕt, nguyªnchÝnh c¸ bÞ nhiÔm Êu trïng Centrocestus formosanus ë mang 100%, bµo nang ký sinh dÇy®Æc trªn t¬ mang c¸. BÖnh xuÊt hiÖn nhiÒu ë ao nu«i bãn ph©n h÷u c¬ t−¬i vµ tÈy dän ®¸y aokh«ng tèt.2.10.5. ChÈn ®o¸n bÖnhChÈn ®oµn bÖnh nµy kiÓm tra mang c¸ d−íi kÝnh hiÓn vi thÊy râ bµo nang trªn gèc vµ t¬mang.2.10.4. Ph−¬ng ph¸p phßng trÞ§èi víi s¸n Centrocestus formosanus ¸p dông ph−¬ng ph¸p phßng lµ chñ yÕu: Dïng v«i tÈyao, xö lý ®¸y ao ®Ó diÖt ®éng vËt th©n mÒm, dïng ph©n h÷u c¬ ñ kü b»ng v«i tr−íc khi th¶xuèng ao hå nu«i c¸. Kh«ng nªn lµm nhµ vÖ sinh trùc tiÕp trªn ao nu«i c¸ BÖnh häc thñy s¶n- phÇn 3 3352.11. BÖnh Êu trïng s¸n l¸ phæi ë cua2.11.1. T¸c nh©n g©y bÖnhBé Fasiolata Shjabin et Schulz, 1937 Hä Paragonimidae Dollfus, 1939 Gièng Paragonimus Braun, 1899Paragonimus westermanii (Kerbert, 1878), kÝch th−íc c¬ thÓ 9,5-14,7 x 5,27- 6,85mm, Êutrïng metacercaria ký sinh trong cua nói vµ t«m.2.11.2. Chu kú ph¸t triÓnS¸n tr−ëng thµnh ký sinh trong phæi cña ng−êi vµ ®éng vËt cã vó. Trøng theo ®êm hoÆcph©n vµo m«i tr−êng n−íc ph¸t triÓn thµnh Êu trïng miracidium, Êu trïng redia ký sing trongèc phæi, Êu trïng cercaria tõ èc vµo cua t«m ph¸t triÓn thµnh Êu trïng metacercaria ë c¬,mang. Ng−êi vµ ®éng vËt cã vó ¨n cua nhiÔm Êu trïng metacercaria vµo d¹ dµy theo m¸uvµo phæi ph¸t triÓn thµnh trïng tr−ëng thµnh.2.11.3. T¸c h¹i, ph©n bè vµ chÈn ®o¸n bÖnhKh«ng biÒu hiÖn râ dÊu hiÖu bÖnh lý. Trong c¬ cña cua cã nhiÒu Êu trïng s¸n l¸ phæiParagonimus. BÖnh xuÊt hiÖn quanh n¨m.C¸c loµi cua t«m n−íc ngät ®Æc biÖt lµ cua nói ë vïng T©y B¾c- S×n Hå. Tõ n¨m 1994-1998,NguyÔn V¨n §Ò vµ CTV (ViÖn sèt rÐt-ký sinh trïng-c«n trïng), Cao V¨n Viªn Vµ CTV(ViÖn Y häc l©m sµng c¸c bÖnh nhiÖt ®íi) ®· ph¸t hiÖn vïng S×n Hå cã bÖnh s¸n l¸ phæi l−uhµnh nÆng cho ®Õn nay ®· cã 12/21 x· cã bÖnh nh©n, víi tû lÖ ¨n cua n−íng 72,5%, tû lÖnhiÔm s¸n l¸ phæi trªn ng−êi lµ 6,4-7,4%, bÖnh nh©n trÎ em chiÕm 63,2%. Tû lÖ nhiÔm s¸nl¸ phæi trªn chã 18,2-33,3%. Tû lÖ cua nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ phæi 98,1%.H. Kino vµ CTV, 1995; NguyÔn ThÞ Lª vµ CTV, 1997, lÇn ®Çu tiªn ®· m« t¶ hai loµi s¸n l¸phæi thuéc gièng Paragonimus (P. ohirai ký sinh ë lîn vµ P. heterotremus ký sinh ë chã).Cua nói Ranguna (Ranguna) luongprabangensis lµ vËt chñ trung gian truyÒn bÖnh tû lÖnhiÔm Êu trïng s¸n l¸ phæi lµ 88,9%. D C A B H E F GH×nh 308: C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña s¸n l¸ phæi- Paragonemus westermani: A- c¸ thÓtr−ëng thµnh; B- trøng; C- miracidium; D- redia giµ; E,F- metacercaria trong cua; G- c¸cloµi vËt chñ trung gian thø hai- cua nói; H- èc- vËt chñ trung gian thø nhÊt.2.11.4. Phßng trÞ bÖnhDiÖt èc lµ vËt chñ trung gian, kh«ng dïng ph©n h÷u c¬ t−¬i bãn cho ao nu«i c¸. Bïi Quang TÒ3363. BÖnh do líp s¸n d©y Cestoidea Rudolphi, 1808 ký sinh g©ybÖnh ë ®éng vËt thñy s¶n.• §Æc ®iÓm chung:Líp s¸n d©y c¬ thÓ dµi, dÑp, c¬ thÓ cã nhiÒu ®èt. Còng cã mét sè gièng loµi kh«ng ph©n ®èt.§Çu biÕn ®æi thµnh c¸c c¬ quan b¸m nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Mçi ®èt cã ®Çy ®ñ c¬ quan sinhdôc ®ùc c¸i. Trïng tr−ëng thµnh ký sinh trong ruét ®éng vËt cã x−¬ng sèng.H×nh d¹ng bªn ngoµi: C¬ thÓ s¸n d©y nh×n chung dÑp l−ng bông, cã mét sè Ýt h×nh èng trßn,chiÒu dµi c¬ thÓ 0,5 -1 cm, cã con trªn 10 cm, gåm 3 bé phËn : ®èt ®Çu, ®èt cæ vµ ®èt th©n.§èt ®Çu lµ ®èt ®Çu tiªn ë phÝa tr−íc c¬ thÓ, lµ bé phËn chñ yÕu ®Ó sinh tr−ëng cña s¸n d©y,nã ®−îc chuyªn ho¸ ®Ó b¸m vµo ký chñ.CÊu t¹o ®èt ®Çu rÊt ®a d¹ng tuú theo tõng bé nh−d¹ng gi¸c hót, d¹n ...