Bệnh học và điều trị nội khoa ( Kết hợp Đông - Tây y) part 3

Tham khảo tài liệu bệnh học và điều trị nội khoa ( kết hợp đông - tây y) part 3, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh học và điều trị nội khoa ( Kết hợp Đông - Tây y) part 3 Trªn X quang sÏ kh«ng cßn thÊy nh÷ng nhu ®éng b×nh th−êng ë 2/3 d−íithùc qu¶n vµ ®−îc thay b»ng nh÷ng co th¾t bÊt th−êng trong thÓ Vigorous.PhÇn cuèi cïng cña thùc qu¶n gièng nh− má chim. c. §o ¸p lùc cña thùc qu¶n b»ng Manometry: cho thÊy ¸p suÊt c¬ b¶ntrong c¬ vßng d−íi b×nh th−êng hoÆc t¨ng, trong khi nuèt c¬ vßng d−íi sÏkh«ng gi·n në hoÆc gi·n në kÐm hoÆc chËm vµ ®Æc ®iÓm nµy kh«ng thay ®æi. ëth©n thùc qu¶n cã sù t¨ng tr−¬ng lùc khi nghØ, ng−îc l¹i khi nuèt th× nh÷ngsãng nhu ®éng b×nh th−êng sÏ bÞ thay b»ng nh÷ng sãng co th¾t khëi ®Çu cïngmét lóc víi biªn ®é hoÆc nhá hoÆc lín vµ lÆp ®i lÆp l¹i. NÕu cho bÖnh nh©n dïng mecholyl (mét chÊt agonist víi thô thÓ muscarinic)sÏ g©y t¨ng ¸p lùc thùc qu¶n ®−a ®Õn ®au ngùc vµ n«n ra thøc ¨n. Ng−îc l¹icholecystokinin vèn lµ chÊt øc chÕ c¬ vßng d−íi thùc qu¶n th× l¹i g©y co th¾t®−a ®Õn c¸c triÖu chøng cña Achalasia. c. Néi soi thùc qu¶n: gióp lo¹i bá c¸c Achalasia thø ph¸t, nhÊt lµ ung th−d¹ dµy. d. §iÒu trÞ chøng Achalasia nguyªn ph¸t: th−êng lµ gi¶i quyÕt triÖuchøng, bao gåm: − Nitroglycerin 0,3 - 0,6mg ngËm d−íi l−ìi tr−íc khi ¨n hoÆc lóc ®au ngùc. − Isosorbid dinitrat 2,5 - 5mg ngËm d−íi l−ìi hoÆc 10 - 20mg uèng ®Ó cã t¸c dông dµi vµ dïng tr−íc khi ¨n. − Nifedipin 10 - 20mg ngËm d−íi l−ìi hoÆc uèng tr−íc khi ¨n.114 − Tiªm ®éc tè botulinum vµo c¬ vßng d−íi thùc qu¶n qua néi soi. − C¬ häc: dïng qu¶ bãng cao su nong c¬ vßng d−íi, nÕu cã kinh nghiÖm cã thÓ ®¹t tíi 85% hiÖu qu¶. Tuy nhiªn xuÊt huyÕt vµ thñng thùc qu¶n cã t hÓ x¶ y ra . − Gi¶i phÉu: thñ thuËt lãc bá líp c¬ tr¬n bªn ngoµi niªm m¹c cña Heller (extranucosal mystomy). Tuy nhiªn hai ph−¬ng ph¸p nãi trªn sÏ ®−a tíi viªm thùc qu¶n trµong−îc vµ teo hÑp d¹ dµy3.2.2. Co th¾t thùc qu¶n lan to¶ Víi ®Æc ®iÓm lµ nh÷ng sãng co th¾t kh«ng nhu ®éng sÏ ®−a tíi viÖc thùcqu¶n trµo ng−îc vµ teo hÑp d¹ dµy; sãng co th¾t biªn ®é lín, kÐo dµi vµ lÆp ®ilÆp l¹i, chóng ®−îc khëi ph¸t cïng mét lóc vµ cã thÓ x¶y ra tù nhiªn hoÆc ngaysau khi nuèt. C¬ chÕ bÖnh sinh lµ sù tho¸i ho¸ r¶i r¸c däc theo ®−êng ®i cña hÖ thÇnkinh phã giao c¶m øc chÕ trªn v¸ch thùc qu¶n. Nguyªn nh©n cña nã cã thÓkh«ng râ, cã thÓ liªn quan ®Õn sù xóc ®éng vµ tuæi; cã thÓ phèi hîp víi nh÷ngbÖnh collagen, bÖnh lý thÇn kinh do tiÓu ®−êng, c¸c viªm thùc qu¶n hoÆc c¸cthuèc anticholinergic. Chøng co th¾t thùc qu¶n cã thÓ tiÕn triÓn thµnh chøngAchalasia. a. TriÖu chøng l©m sµng: ®au ngùc vµ/hoÆc khã nuètvµ lu«n lu«n liªn quan ®Õn nh÷ng ®ît co th¾t. − §au ngùc th−êng x¶y ra lóc nghØ nh−ng cã thÓ do nuèt hoÆc xóc ®éng, c¬n ®au tõ sau x−¬ng øc lan ra sau l−ng hoÆc 2 bªn ngùc vµ 2 tay hoÆc lªn hµm vµ kÐo dµi tõ vµi gi©y ®Õn nhiÒu phót nh− c¬n ®au cña thiÕu m¸u c¬ tim. − Khã nuèt víi c¶ thøc ¨n ®Æc vµ láng. b. Trªn X quang víi barium: thùc qu¶n sÏ cã h×nh ¶nhxo¾n cuén, h×nh ¶nh sãng l¨n t¨n ë v¸ch thùc qu¶n, h×nh¶nh nh÷ng tói gi¶ hoÆc h×nh ¶nh c¸i vÆn nót chai hoÆc thùcqu¶n ph×nh ra 2 bªn trong khi ®ã c¬ vßng d−íi vÉn më rab×nh th−êng. c. Trªn Manometry: cho thÊy nh÷ng co th¾t khëi ®Çucïng mét lóc víi biªn ®é lín, kÐo dµi vµ lÆp ®i lÆp l¹i (ë 2/3 H×nh 6.8. Co th¾td−íi thùc qu¶n), v× sù rèi lo¹n nµy cã tÝnh chÊt ®Þnh kú nªn thùc qu¶n lan to¶ph¶i kÕt hîp c¸c kü thuËt kh¸c nh−: Nuèt thøc ¨n l¹nh sÏ g©y ®au ngùc nh−ng kh«ng g©y co th¾t. 115 Nuèt thøc ¨n cøng hoÆc dïng eadrophonium sÏ g©y ®au ngùc hoÆc rèilo¹n vËn ®éng thùc qu¶n. d. §iÒu trÞ chñ yÕu lµ gi¶i quyÕt triÖu chøng b»ng thuèc nh−: nitroglycerinisosorbid hoÆc nifedipin uèng tr−íc b÷a ¨n.3.2.3. Héi chøng thùc qu¶n do x¬ cøng b× §©y lµ sù teo líp c¬ tr¬n thùc qu¶n ®−a ®Õn gi¶m vËn ®éng cña 2/3 d−íithùc qu¶n vµ c¬ vßng d−íi. − TriÖu chøng chñ yÕu lµ khã nuèt víi thøc ¨n ®Æc vµ ®Æc biÖt lµ víi thøc ¨n láng khi n»m. Mét sè tr−êng hîp sÏ cã c¶m gi¸c nãng r¸t sau x−¬ng øc vµ n«n ra thøc ¨n do viªm thùc qu¶n trµo ng−îc mµ chÝnh ®iÒu nµy sÏ t¨ng thªm chøng khã nuèt do h×nh thµnh sù x¬ thùc qu¶n. − ChÈn ®o¸n b»ng X quang cã söa so¹n sÏ cho thÊy c¸c sãng nhu ®éng cña thùc qu¶n ®Òu biÕn mÊt cßn c¬ vßng d−íi th× co l¹i, ®«i khi cßn thÊy nh÷ng h×nh ¶nh loÐt vµ teo hÑp trªn thùc qu¶n. − Manometry cho thÊy c¸c sãng co th¾t ë 2/3 d−íi thùc qu¶n gi¶m biªn ®é ¸p lùc cña c¬ vßng d−íi lóc nghØ th× yÕu nh−ng sù gi·n khi nuèt th× b×nh th−êng. Nh÷ng bÊt th−êng vÒ vËn ®éng thùc qu¶n còng cã thÓ gÆp trªn ng−êi cã héi chøng Raynaud.4 . T h e o y h ä c cæ t ru y Ò n Theo quan niÖm cña YHCT, c¸c chøng khã nuèt (dysphagia), ®au ngùc(chestpain) vµ n«n (regurgitation) trong c¸c thÓ bÖnh Achalasia nguyªn ph¸tvµ co th¾t thùc qu¶n lan to¶ ®Òu phô thuéc ph¹m trï c¸c chøng Õ c¸ch, t©mthèng, Èu mµ ...